اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر میزان خود مراقبتی، خود ارزشمندی، بهزیستی و مسئولیت پذیری زنان مبتلا به سرطان پستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه روان‌شناسی، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی

2 استادیار، گروه روانشناسی، پژوهشکده علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی، دانشکده علوم انتظامی، تهران، ایران.

3 استادیار، گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

چکیده

هدف: هدف این پژوهش، تعیین اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت در خودمراقبتی، خود ارزشمندی، بهزیستی و مسئولیت پذیری زنان مبتلا به سرطان پستان بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر، از نوع پژوهش‌های نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون- پیگیری با گروه گواه و با استفاده از انتخاب آزمودنی‌ها در گروه‌های آزمایشی و گواه است. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی زنان مبتلا به سرطان مراجعه کننده به بیمارستان بوعلی در نیمه دوم سال 1398 تشکیل دادند. که با توجه به پرونده های تشکیل شده در این بیمارستان، تعداد آن ها حدود 260 نفر است. روش نمونه گیری بر اساس فرمول کوکران P.Q بود. بدین منظور که با توجه به فرمول کوکران بر حسب تعداد جامعه آماری 260 نفر، 30 نفر به صورت غیرتصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند (15 نفر برای هر گروه). ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه خود مراقبتی بیماران ریگل و همکاران (2009)، پرسشنامه خودارزشمندی کروکر و همکاران (2003)، مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (1989)، پرسشنامه مسئولیت پذیری کالیفرنیا (۱۹۸۷) بود. درمان مبتنی بر شفقت، راهبردها و تکنیک ها و همچنین نکات آموزشی است که به طور خلاصه از گیلبرت (2014) برگرفته شد. این درمان در 12 جلسه به مدت 12 هفته و هر هفته 1 جلسه و هر جلسه 60 دقیقه برگزار شد. روش تحلیل در این پژوهش به صورت آمیخته بود. یافته‌ها: یافته های پژوهش نشان داد که درمان متمرکز بر شفقت در خودمراقبتی، خود ارزشمندی، بهزیستی و مسئولیت پذیری زنان مبتلا به سرطان پستان اثربخش بوده (001/0) و این نتایج از ثبات کافی برخوردار و در درازمدت تأثیر خود را حفظ نموده است. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته های پژوهش، به نظر می رسد که یکی از رویکردهای درمانی مؤثر بر خودارزشمندی، بهزیستی و مسئولیت پذیری زنان مبتلا به سرطان پستان، استفاده از درمان متمرکز بر شفقت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of Compassion-focused therapy on the level of self-care, self-worth, well-being and responsibility of women with breast cancer

نویسندگان [English]

  • Afsaneh Moradhasel 1
  • Gholamreza Zakeripour 2
  • Saeed Malihi Alzakerini 3
1 PhD student, Department of Psychology, Emirates Branch, Islamic Azad University, Dubai, United Arab Emirates
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Research Institute of Law Enforcement Sciences and Social Studies, Faculty of Law Enforcement Sciences, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Psychology, Karaj Branch, Faculty of Psychology, Islamic Azad University, Karaj, Iran.
چکیده [English]

Aim: The purpose of this research was to determine the effectiveness of compassion-focused treatment in self-care, self-worth, well-being and responsibility of women with breast cancer. Methods: The current research is a semi-experimental type of research with a pre-test and post-test-follow-up plan with a control group and using the selection of subjects in the experimental and control groups. The statistical population of the present study was made up of all women with cancer referred to Boo Ali Hospital in the second half of 2018. According to the files filed in this hospital, their number is about 260 people. The sampling method was based on the Cochran P.Q formula. For this purpose, according to Cochran's formula, 30 people were selected non-randomly as a statistical sample (15 people for each group). The research tools included the self-care questionnaire of Rigel et al. (2009), the self-esteem questionnaire of Crocker et al. (2003), the Ryff psychological well-being scale (1989), and the California accountability questionnaire (1987). Compassion-based therapy, strategies and techniques, as well as teaching tips, summarized from Gilbert (2014). This treatment was held in 12 sessions for 12 weeks and 1 session each week and each session lasted 60 minutes. The analysis method in this research was mixed. Results: The findings of the research showed that the treatment focused on compassion was effective in self-care, self-worth, well-being and responsibility of women with breast cancer (0.001) and these results have sufficient stability and maintain their effect in the long term. has done Conclusion: According to the findings of the research, it seems that one of the effective treatment approaches on the self-worth, well-being and responsibility of women with breast cancer is the use of treatment focused on compassion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • compassion-focused treatment
  • self-care
  • self-worth
  • well-being
  • responsibility
  • breast cancer

مراجع

اصفهانی، پروانه.، حسینی زارع، سیده محبوبه.، و شمسایی، منیره. (1399). شیوع افسردگی در زنان ایرانی دارای سرطان پستان: متاآنالیز. افق دانش، 26 (2)، 170-181.
خلعتبری، جواد.، همتی ثابت، وحید.، و محمدی، حبیبه. (1397). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر تصویر بدنی و رضایت زناشویی زنان مبتلا به سرطان پستان: یک مطالعه کارآزمایی آموزشی تصادفی شده. فصلنامه بیماری های پستان ایران، 11 (13)، 8-20.
خزاعی، طیبه.، سعادت جو، علیرضا.، نوروزی، سمانه.، مغنی، فاطمه.، صدقانی، فهیمه.، علمدار، فهیمه. (1392). تأثیر آموزش بر مسئولیت پذیری و کنترل متابولیک افراد مبتلا به دیابت تیپ یک. مجله دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، 20 (4)، 374-382.
چیت سازها، بلتا. (1394). اثربخشی آموزش  شناختی – رفتاری بر افزایش شادکامی و بهزیستی روانشناختی افراد وابسته به مواد محرک. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.
دری، نگین.، و فلاح زاده، ساناز. (1398). اثربخشی درمان آنلاین شفقت برخود و ذهن آگاهی بر نشخوار فکری و پیروی از درمان در نوجوانان مبتلا به سرطان. پنجمین کنفرانس ملی نوآوری های اخیر در روانشناسی،کاربردها و توانمندسازی با محوریت روان درمانی، تهران.
دوائی مرکزی، مهرنوش. (1392). تأثیر آموزش مسئولیت پذیری بر سبک های تصمیم گیری مادران در قبال فرزندان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران. 
زکی، محمدعلی. (1391). آزمون و اعتباریابی پرسشنامه خودارزشمندی در بین دانش آموزان دختر و پسر دبیرستان های شهر اصفهان. نشریه روش ها و مدل های روانشناختی، 2 (7)، 63-85.
سلیمی، آرمان.، ارسلان ده، فرشته.، زهراکار، کیانوش.، داورنیا، رضا.، و شاکرمی، محمد. (1397). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر سلامت روان زنان مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس. فصلنامه افق دانش، 24 (2)، 127-131.
سلیمان فرخ، مریم.، دلاور، علی. (1399). تأثیر عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی در بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به سرطان پستان: تدوین یک مدل ساختاری. مجله مراقبت پرستاری و مامایی ابن‌سینا، ۲۸ (۴)، ۴۵-۶۱.
شیشه فر، سپیده.، کاظمی، فرنگیس.، و پزشک، شهلا. (1396). اثربخشی آموزش واقعیت درمانی بر شادکامی و مسئولیت پذیری مادران کودکان درخودمانده. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، 7 (27)، 53-77.
شیخی زاده اناری، سحر.، و احمدی پور، حبیبه. (1395). بررسی وضعیت خودمراقبتی در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی. فصلنامه پژوهش های سلامت محور، 2 (1)، 55-67.
صادق پور، آتوسا.، خلعتبری، جواد.، سیف، علی اکبر.، شهریاری احمدی، علی. (1399). مقایسه اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت و آموزش ذهن آگاهی بر نمو پس از سانحه و فرسودگی مرتبط با سرطان در افراد مبتلا به سرطان. مجله علوم روانشناختی، 19 (86)، 193-202.
کرد، بهمن.، و کریمی، صبری. (1396). پیش بینی تنظیم هیجانی بر اساس شفقت ورزی به خود و تن انگاره دانشجویان. مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 12 (28)، 207-230.
قنواتی، سجادعلی.، بهرامی، فاطمه.، گودرزی، کوروش.، و روزبهانی، مهدی. (1397). اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر نشخوار فکری و نگرانی زنان مبتلا به سرطان سینه. فصلنامه روانشناسی سلامت، 7 (27)، 152-168.
محمدی، پروین.، عارفی، مختار. (1394). رابطه خود ارزشمندی و سبک های ارتباطی با سازگاری زناشویی در زنان. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، 2 (4)، 11-22.
محمدی فرد، مهیار.، خزاعی، زهره.، مجمدی فرد، مهتاب. (۱۳۹۸). لزوم غربالگری سرطان پستان بر اساس آخرین دستورالعمل ها. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، ۲۶ (۱)، ۱-۳.
نصری، حجت اله.، نصیری، احمد.، حسینی، سیدوحید.، خضرایی، هاجر.، حاج حسینی، فهیمه.، فریدونی، شهلا.، محمودی راد، غلامحسین. (1399). بررسی تأثیر الگوی توانمندسازی خانواده‌محور بر توان خودمراقبتی بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، 27 (4)، 355-365.
هنرمند زاده، ریحانه.، و سجادیان، ایلناز. (1395). اثربخشی مداخله مثبت نگر بر بهزیستی، تاب آوری و شادکامی دختران نوجوان بی سرپرست. پژوهشنامه روانشناسی مثبت، 6 (2)، 35-50.
هدایتی، معصومه.، حاجی‌علیزاده، کبری.، هدایتی، مهدی.، فتحی، الهام. (1399). بررسی اثربخشی زوج‌درمانی هیجان‌مدار به شیوه گروهی بر پرخاشگری ارتباطی زوج‌های دارای زنان مبتلا به سرطان پستان: یک مطالعه نیمه‌تجربی. فصلنامه علمی - پژوهشی بیماری های پستان ایران، ۱۳ (۴)، ۴۰-۵۶.
References
Brophy, K. (2020). The role of self-compassion in the relationship between attachment, depression, and quality of life. Journal of Affective Disorders, 260, 45-52.
Carroll, A. B., & Shabana, K. A. (2010). The business case for corporate social responsibility: A review of concepts, research and practice. I J M R, 19, 85-105.
Crocker, J. (2012). Contingencies of self-worth: Implications for self-regulation and psychological vulnerability. Self and Identity, 1, 143-149.
Fatolaahzadeh, N., Majlesi, Z., Mazaheri, Z., Rostami, M., & Navabinejad, S. (2017). The effectiveness of compassion-focused therapy with internalized shame and self-criticism on emotionally abused women. Journal of psychological studies, 13(2), 151-168.
Glowacka, Bergeron, Dubé & Rosen. (2018). When self-worth is tied to one’s sexual and romantic relationship: Associations with well-being in couples coping with Genito-pelvic pain. Archives of Sexual Behavior, 47 (6), 1649-1661.
Gale, C., Gilbert, P., Read, N., & Goss, K. (2014). An evaluation of the impact of introducing compassion focused therapy to a standard treatment programme for people with eating disorders. Clinical Psychology & Psychotherapy, 21(1), 1-12.
Gonzalez-Hernandez, E., Romero, R., Campos, D., Burichka, D., Diego-Pedro, R., Baños, R., & Cebolla, A. (2019). Cognitively-Based Compassion Training (CBCT) in Breast Cancer Survivors: A Randomized Clinical Trial Study. Integrative Cancer Therapies, 17 (3), 684-696.
Niazi, S. K., Spaulding, A., Brennan, E., Meier, S. K., Crook, J. E., Cornell, L. F., Ailawadhi, S., Clark M. M., Rummans, T. A. (2021). Mental health and chemical dependency services at US Cancer Centers. Natl Compr Canc Netw, 4, 1-10.
Navarro, D., Montserrat, C., Mali. S., Gonzalez, M., Casas, F., & Crous. (2017). Subjective well-being: What do adolescents say? Child & family Social Work, 22,175-184.
Panzini, R. G., Mosqueiro, B. P., Zimpel, R. R., Bandeira, D. R., Rocha, N. S., & Fleck, M. P. (2017). Quality-of-life and spirituality. International Review of Psychiatry, 29 (3), 263-282.
Ryff, C. D. (2014). Psychological well-being. Advances in the science and practice of eudemonia psychotherapy and Psychosomatics, 83 (1), 10-28.
Reyes, D. (2011). Self-Compassion: A concept analysis. Journal of Holistic Nursing American Holistic Nurses Association, 10 (5), 1-9.
Sayyed Alitabar, S. H., Abedi, M., & Nilforooshan, P. (2022). Comparison of the Effectiveness of Career Path-Based Counseling With Career Path Constructivism Counseling on Career Well-Being and Adaptability. Career and Organizational Counseling, 14(1), 27-46.
Van der Donk, L. J. (2020). The role of mindfulness and self-compassion in depressive symptoms and affect: A Comparison between Cancer Patients and Healthy Controls. Mindfulness, 11, 883–894.
Yela, J. R. (2020). Self‐compassion, meaning in life, and experiential avoidance explain the relationship between meditation and positive mental health outcomes. Journal of Clinical Psychology, https://doi.org/10.1002/jclp.22932.
Wells, A., & Fisher, P. (2015). Treating Depression: MCT, CBT, and Third Wave Therapies. John Wiley & Sons.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 16 اسفند 1399
  • تاریخ بازنگری: 20 اردیبهشت 1402
  • تاریخ پذیرش: 25 اردیبهشت 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار