اثربخشی درمان حمایتی بر سرمایه روانشناختی و رشد پس از سانحه در زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

ابراهیمی, سهیلا; احمدی, خدابخش; فرخی, نورعلی

doi:10.22034/aftj.2023.366496.1799

اثربخشی درمان حمایتی بر سرمایه روانشناختی و رشد پس از سانحه در زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری دانشگاه علوم تحقیقات

² استاد دانشگاه بقیه الله

³ دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی

10.22034/aftj.2023.366496.1799

چکیده

هدف: زندگی با بیماری ام.اس اثرات منفی و مثبت بسیاری بر سلامت جسم و ذهن بیماران دارد. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی درمان حمایتی بر سرمایه روانشناختی و رشد پس از سانحه در زنان مبتلا به ام. اس بود. روش: پژوهش شبه آزمایشی (پیش آزمون- پس آزمون - پیگیری با گروه گواه) می باشد، شرکت کنندگان پژوهش 30 نفر از زنان مبتلا به ام اس بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و به تصادف در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری متغیرها، پرسشنامه سرمایه روانی (2007)و رشد پس ازسانحه(1996) بود که توسط شرکت کنندگان تکمیل شد. سپس شرکت کنندگان گروه آزمایش در 10 جلسه 50 دقیقه ای پروتکل درمان حمایتی وینستون، روزنتال و پینکسر(2004) شرکت کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: تحلیل داده ها نشان دادکه درمان حمایتی بر سرمایه روانشناختی (0۰۱/۰ P≤, 50/16F=) و رشد پس از سانحه (0۰۱/۰ P≤, 40/14F=) موثر بوده و این اثربخشی در طول زمان پایدار بوده است. نتیجه گیری: استفاده از روش درمان حمایتی مداخله مناسبی برای افزایش سرمایه روانشناختی و رشد پس از سانحه در بیماران ام.اس می باشد و می تواند برای بهبود وضعیت روانشناختی و مقابله بهتر با بیماری استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27172430.1402.4.1.13.8

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of supportive therapy on psychological capital and post traumatic growth in women with multiple sclerosis.

نویسندگان [English]

soheila ebrahimi ¹
Khodabakhsh Ahmadi ²
Norali Farokhi ³

¹ phd student in science and research university

² professor in baghiyatallah university

³ Associate Professor, Department of Psychology, Allameh Tabatabai University

چکیده [English]

Background: Multiple sclerosis is a neurological and progressive disease. Living with MS has many negative and positive effects on patients' physical and mental health. This study aimed to investigate the effect of supportive therapy on post-traumatic growth and psychological capital in women with MS. Methods: This study used quasi-experimental method (a pretest-posttest and fallow up plan with a control group). Participants consisted of 30 women with MS who were selected using convenience sampling method and were randomly divided into two groups of experimental and control groups. Our measuring tool was Psychological capital questionnaire (2007) and post-traumatic growth questionnaire (1996) which was completed by the participants. Then, the participants in the experimental group participated in 10 sessions of 50 min of intervention based on Winston, Rosenthal, & Pinsker (2004) supportive therapy protocol. Repeated-measures mixed-model analysis of variance (ANOVA) was used to analyze data. Results: Data analysis showed that supportive therapy had significantly increased the psychological capital (F=16/50, P≤ 0/001) and post traumatic growth (F=14/40, P≤ 0/001) in the experimental group, compared to the control group and the effects of intervention over time remained constant. Conclusion: Based on the findings of this study, supportive therapy can be an effective intervention to increase psychological capital and post traumatic growth in MS patients and can be used to improve the psychological state and better cope with the disease.

کلیدواژه‌ها [English]

Multiple scleroses
Post trauma growth
Supportive therapy
Psychological capital

مراجع

باغبان باغستان، آسیه؛ اعراب شیبانی، خدیجه؛ جاودانی مسرور، مژگان.(1396). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به ادراک بیماری سرمایه روان شناختی در افراد مبتلا به دیابت نوع دو،2 (2) :140-135.

برآبادی، حامد.(1383). بررسی میزان اثربخشی روان درمانی حمایتی به شیوه گروهی بر کاهش اختلالات روانی افراد مبتلا به سرطان. پایاننامه کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

برقی ایرانی، زیبا؛ زارع، حسین ؛ و عابدین، مریم.(1394). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برسرمایه روانشناختی در بیماران مبتلا به سرطان مری. روانشناسی سلامت، 14: 128-113.

پیروی، حمید؛ پرویزی، سرور؛ و حقانی، حمید.(1390)مشاوره حمایتی برای دانشجویان با پیشرفت تحصیلی ضعیف:مطالعه مداخله ای. آموزش در علوم پزشکی. 11(2): 83-75.

تقی لو، لیلا؛ مکوند حسینی، شاهرخ؛ و صداقت، مستوره.(1396). بررسی اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی درکاهش استرس ادراک شده در بیماران مبتلا به ام اس. پرستار و پزشک در رزم، ۵ (15): ۱۰-۵.

توکلی، مجتبی؛ فرجی خیاوی، فرزاد؛ سلیمی جدا، ولی؛ مجدی نسب، نسترن؛ و حقیقی زاده، محمد حسین. (1395). ارتباط سرمایه های روانشناختی با ادراک بیماری در افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس، پژوهش در سلامت روانشناختی، 10 (1): 20-12.

دلاور، علی. (1385). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی.تهران: رشد.

سعادت، سجاد؛ کلانتری، مهرداد؛ کجباف، محمدباقر و حسینی نژاد، مظفر.(1398). بررسی مقایسه ای نشانگان روانشناختی در بیماران مولتیپل اسکلروزیس و افراد بهنجار. مجله علوم پزشکی رازی، 26(7): 73-83.

شفیع زاده،‌‌‌‌ رقیه.(1391). رابطه تاب آوری با پنج عامل بزرگ شخصیت.دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. 13 (3): 95-102.

علیپور، احمد؛ آخوندی، نیلا؛ صرامی فروشانی، غلامرضا؛ و اعراب شیبانی، خدیجه.(1393) اعتباریابی و بررسی ساختار عاملی پرسشنامه سرمایه روانی در کارشناسان شرکت ایران خودرو دیزل. مطالعات روان شناختی. 10 (3): 95-110.

قزاق، مرسده؛ و زادحسن،زهره.(1398). اثربخشی برنامة کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی به شیوۀ گروهی بر کیفیت زندگی و شدت خستگی زنان مبتلا به ام اس، مراقبت پرستاری و مامایی، 27 )1(: 35-44.

سیدمحمودی، سیدجواد؛ رحیمی، چنگیز و محمدی، نوراله.(1392). ویژگی های روان سنجی پرسشنامه رشد پس از سانحه (PTGI). روشها و مدل های روان شناختی، 3(12): 96-108.

مرقات خویی، عفت؛ قادری، کوثر؛ امینی، لیلا؛ و حقانی، حمید.(1391). بررسی عملکرد جنسی و کیفیت زندگی زنان مبتلا به ام.اس ایران در تهران در سال 1389.مجله زنان مامایی و نازایی. 15 (5): 7 -14.

نادری روش، نادره؛ عابد سعیدی، ژیلا؛ بشارت، محمدعلی؛ درویش، علی؛ و علوی مجد، حمید(1393). مروری بر الگوها و نظریه های سازگاری با بیماری. مجله پایش، 13(6).

نصرتی، رقیه؛ مومنی، خدا مراد؛ مهردخت، مژده؛ و کرمی، جهانگیر.(1397). رابطه سرمایه روانشناختی و پذیرش بیماری با رضایت از زندگی دربیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. مجله سلامت و مراقبت، 20(2): 114-122.

نیک منش، زهرا؛ میرعبداللهی، نسرین؛ و امام هادی، علی.(1392). پیش بینی رشد پس از آسیب بر اساس معنویت و حمایت های اجتماعی در افراد مبتلا به سرطان سینه، بیماری های پستان ایران،2 (6).

وینستون، آرنولد؛ روزنتال، ریچارد؛ و پینکسر، هنری.(1398). راهنمای فراگیری روان درمانی حمایتی، ترجمه ع. خلیقی سیگارودی. تهران: انتشارات ارجمند.(تاریخ انتشار به زبان اصلی2012).

Aflakseir, A., Manafi, F. (2018). Posttraumatic Growth and its Relationship With Cognitive Emotion Regulation Strategies in Patients With Multiple Sclerosis in Shiraz Iran. Journal of practice in clinical psychology, 6 (1): 57-62.

Alipour, A., Akhundi, N., Sarami Forushani, Gh., & Arab Sheybani, Kh. (2014) Validation and investigation of the factor structure of psychological capital questionnaire in experts of Iran Khodro Diesel Company. Psychological studies. 10 (3): 95-110.

Bagheban Baghestan, A., Arabi Sheybani, Kh., & Javdani Masrour, M. (2017). Treatment based on acceptance and commitment to disease perception, psychological capital in people with type 2 diabetes, 2 (2):140-135.

Bandura, A. (1997). Self- efficacy: The exercise of control. New yourk :freeman

Barabadi, H. (2004). Investigating the effectiveness of supportive psychotherapy in a group manner on reducing mental disorders of people with cancer. Master's thesis in Psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran.

Barghi Irani, Z., Zare, H., & Abedin, M. (2015). The effectiveness of treatment based on acceptance and commitment on psychological capital in patients with esophageal cancer. Health Psychology, 14:128-113.

Barskova, T., & Oesterreich R. (2009). Post-traumatic growth in people living with a serious medical condition and its relations to physical and mental health: A systematic review. Disability and Rehabilitation. 31, (21): 1709-1733.

Brooks, M., Graham-Kevan, N., Robinson, S., & Lowe, M. (2019). Trauma characteristics and posttraumatic growth: The mediating role of avoidance coping, intrusive thoughts, and social support. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 11(2): 232–238.

Calhoun, L. G., Tedeschi, R. G., Cann A., Hanks, E. (2010). Positive outcomes following bereavement. Paths to p osttraumatic growth. Psychological Belgic , 50: 125-143.

De Jonghe, F., de Maat, S., Van, R., Hendriksen, M., Kool, S., van A. G., Dekker J.(2013). Short-term, psychoanalytic supportive psychotherapy for depressed patients. Psychoanalytic Inquiry, 33,(6): 614-625.

Delavar, A. (2006). Theoretical and practical foundations of research in humanities and social sciences. Tehran: Roshd.

Esposito, J., (2016). Understanding Unpredictable Chronic Illness and its Links to Posttraumatic Stress and Growth, The Case of Multiple Sclerosis. [Submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy. School of Arts and Sciences, COLUMBIA UNIVERSITY.

Ghazagh, M., & Zadhassan, Z. (2019). The effectiveness of a group-based mindfulness-based stress reduction program on the quality of life and fatigue of women with MS, Nursing and Midwifery Care, 27 (1): 35-44.

Groleau, J M., Calhoun, L G., Cann, A., and Tedeschi, R. G. (2013). The Role of Centrality of Events in Posttraumatic Distress and Posttraumatic Growth. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, 5 (5): 477– 483.

Janoffbulman, R. (2006). Schemachanges perspective on posttraumatic growth. In Handbook of posttraumatic groeth. Research and Practice. New Jersey: Lawrence Erlbaum, 81-99.

Lamis ,D., A, Hirsch, J. K., Pugh, K. C., Topciu, R., Nsamenang, Sh. A. ,Goodman, A., Duberstein, P. R.(2018). Perceived cognitive deficits and depressive symptoms in patients with multiple sclerosis: Perceived stress and sleep quality as mediators. Multiple Sclerosis and Related Disorders, 25: 150-155.

Luthans, F., Carolyn, M., Youssef, M. (2017). Psychological Capital: An Evidence-Based Positive. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 4: 339-366.

Luthans, F., Carolyn, M., Youssef, M., AVOLIO, J. (2007). Psychological Capital: Developing the Human Competitive Edge. New York: Oxford University Press.

Luthans, F., Youssef, M., Carolyn M., Avolio, J., & Bruce J. (2015). Psychological capital and beyond, Oxford university, New York: USA.

Merghat Khoi, E., Ghaderi, K., Amini, L., & Haghani, H. (2012). Investigating the sexual performance and quality of life of Iranian women with MS in Tehran in 2019. Journal of Obstetrics and Infertility Women. 15 (5): 7-14.

Miller, A. (2017). Handbook of Relapsing- Remitting Multiple Sclerosis. New York: Adis Cham.

Naderi Ravesh, N., Abed Saeedi, Z., Besharat, M. A., Darvish, A., & Alavi Majd, H. (2014). A review of models and theories of adaptation to illness. Monitoring Journal, 13(6).

Nakimuli-Mpungu, E., Musisi, S., Wamala, K., Okello, J., Ndyanabangi, S., Birungi, J., & Mills, E. J. (2020). Effectiveness and cost-effectiveness of group support psychotherapy delivered by trained lay health workers for depression treatment among people with HIV in Uganda: a cluster-randomized trial. The Lancet Global Health, 8(3): 387-398.

Nik Menesh, Z., Mir Abdullahi, N., & Imam Hadi, A. (2013). Predicting post-traumatic growth based on spirituality and social support in people with breast cancer, Iranian Breast Diseases, 2 (6).

Nosrati, R., Momeni, K. M., Mehrdokht, M., & Karami, J. (2018). The relationship between psychological capital and disease acceptance with life satisfaction in patients with multiple sclerosis. Journal of Health and Care, 20(2): 114-122.

Peyravi, H., Parvizi, S., & Haghani, H. (2011) Supportive counseling for students with poor academic progress: an intervention study. Education in medical sciences. 11(2): 83-75.

Pfaff, A. L., Lamy, a. J., Noblet, a. V., Gounot, A. D., Chanson, b. J, Seze, b. J. , Blanc F.(2019) Emotional disturbances in multiple sclerosis: A neuropsychological and fMRI. study.Cortex, 117: 205-216.

Pinsker,H.(2013) primer of supportive psychotherapy ,New York ,USA: Routledge.

Provata, L., Tsolaki, M., Michmizos, D., Koukoulidis, T.H., Koutsouraki, E.(2020). Individual Supportive Psychotherapy in Multiple Sclerosis: A Single-Case Study. Journal of Psychiatry and Psychiatric Disorders, 4, 256-269.

Saadat, S., Kalantari, M., Kajbaf, M. B. & Hosseininejad, M. (2019). Comparative study of psychological symptoms in multiple sclerosis patients and normal people. Razi Journal of Medical Sciences, 26(7): 73-83.

Seyed Mahmoudi, S. J., Rahimi, Ch., & Mohammadi, N. (2013). Psychometric properties of post-traumatic growth questionnaire (PTGI). Psychological Methods and Models, 3(12): 96-108.

Shafizadeh, R. (2012). Resilience relationship with big five factors of personality. Knowledge and research in applied psychology. 13 (3): 95-102.

Tablerion, J. M., Wood, T.A., Katherine, L., Hsieh, A, Ruopeng, S.B., Hernandez, M., Ruopeng, A., Sosnoff J. (2019). Motor Learning in People with 117- Multiple Sclerosis: A Systematic Review and Meta- analysis. Journal of psychological medicine and rehabilitation. 01, (3): 512-523.

Taghi Lo, l., Makvand Hosseini, Sh., & Sedaghat, M. (2017). Investigating the effectiveness of cognitive therapy based on mindfulness in reducing perceived stress in patients with MS. Nurse and doctor in battle, 5 (15): 5-10.

Tavakli, M., Faraji Khiavi, F., Salimi Joda, V., Majdi Nasab, N., & Haghigizadeh, M. H. (2016). The relationship between psychological capital and disease perception in people with multiple sclerosis, research in psychological health, 10 (1): 12-20.

Tedeschi, R. G., & Calhoun, L. G. (2004). Posttraumatic growth: conceptual foundations and empirical evidence. Psychological In- query, 15, (1): 1–18.

Winston, A., Rosenthal, R., & Pinkser, H. (2019). Supportive psychotherapy learning guide, translated by A. Khaliki Sigourodi. Tehran: Arjmand Publications.

Zeligman, M., Varney, M., Grad, R. I., & Huffstead, M. (2018). Posttraumatic growth in individuals with chronic illness: The role of social support and meaning making. Journal of Counseling & Development, 96,(1):53-63.