ارایه مدل عملکرد جنسی زنان زیر سن یائسگی بر اساس خودابرازگری جنسی با نقش میانجی اضطراب حالت-صفت و عزت نفس جنسی

مجتهدزاده, سیده پریسا; تیموری, سعید; نیری, مهدی; عیسی نظر, عادله

doi:10.22034/aftj.2022.339984.1551

ارایه مدل عملکرد جنسی زنان زیر سن یائسگی بر اساس خودابرازگری جنسی با نقش میانجی اضطراب حالت-صفت و عزت نفس جنسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، واحد تربت جام، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت جام، ایران

² دانشیار گروه روانشناسی، واحد تربت جام، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت جام، ایران

³ استادیار، گروه روانشناسی، واحد تربت جام، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت جام، ایران.

⁴ استادیار، مرکز تحقیقات علوم شناختی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران

10.22034/aftj.2022.339984.1551

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر ارایه مدل عملکرد‌جنسی زنان زیر سن یائسگی بر اساس خودابرازگری جنسی با نقش میانجی اضطراب حالت-صفت و عزت‌نفس جنسی بود. روش: روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی با استفاده از معادلات ساختاری بود. جامعه آماری در این پژوهش را کلیه زنان با سن زیر یائسگی مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان رودسر در فاصله زمانی بهمن 1400 تا اردیبهشت 1401 تشکیل دادند که برای تعیین نمونه ابتدا سه مرکز بهداشتی به صورت تصادفی انتخاب و سپس 350 نفر از زنانی که برای دریافت خدمات به این مراکز مراجعه کردند و شرایط ورود را داشتند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای اندازه‌گیری در این پژوهش پرسشنامه‌های عملکرد جنسی زنان (1997)، عزت‌نفس جنسی زنان (1996)، اضطراب اسپیلبرگر (1970) و احقاق جنسی هالبرت (1992) بودند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و الگویابی معادلات ساختاری با نرم افزار AMOS انجام گردید. یافته‌ها: نتایج برازندگی مدل پیشنهادی حاکی از برازش خوب مدل با داده‌ها بود و ضرایب استاندارد مسیرهای الگوی پیشنهادی نشان داد بالاترین ضریب به مسیر خودابرازگری جنسی و عزت‌نفس جنسی (001/0P<، 321/0 =β) و پایین‌ترین ضریب به اضطراب حالت به عملکرد جنسی (166/0P=، 077/0- =β) اختصاص دارد. همچنین نتایج بوت‌استرپ برای مسیر غیرمستقیم الگوی پیشنهادی نشان داد خودابرازگری جنسی از طریق اضطراب صفت بر عملکرد جنسی زنان اثر غیرمستقیم دارد و خودابرازگری جنسی از طریق عزت‌نفس جنسی بر عملکرد‌جنسی زنان اثر غیرمستقیم دارد. نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌شود در مراکز زوج‌درمانی و سکس‌تراپی برای کمک به زنان دارای اختلال عملکرد‌جنسی، به خودابرازگری جنسی و عزت‌نفس جنسی توجه بیشتری شود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27172430.1402.4.1.17.2

عنوان مقاله [English]

Presenting the model of sexual performance of postmenopausal women based on sexual self-expression with the mediating role of state-attribute anxiety and sexual self-esteem

نویسندگان [English]

Seyede Parisa Mojtahedzadeh ¹
Saeid Teimory ²
Mahdi Nayyeri ³
Adele Isanazar ⁴

¹ Ph.D Student, Department of Psychology, Torbat-e Jam Branch, Islamic Azad University, Torbat-e Jam, Iran

² Associate Professor, Department of Psychology, Torbat-e Jam Branch, Islamic Azad University, Torbat-e Jam, Iran

³ Assistant professor, Department of Psychology, Torbat-e Jam Branch, Islamic Azad University, Torbat-e Jam, Iran

⁴ Assistant Professor, Cognitive Science Research Center, Faculty of Medicine, Gilan University of Medical Sciences, Rasht, Iran

چکیده [English]

Aim: The purpose of this study was to provide a model of sexual performance of women under menopause based on sexual self-expression with the mediating role of state-attribute anxiety and sexual self-esteem. Method: The research method was descriptive and correlation type using structural equations. The statistical population in this research was made up of all post-menopausal women who referred to the health and treatment centers of Rodsar city between February 1400 and May 1401. To determine the sample, first three health centers were randomly selected and then 350 women who They went to these centers to receive services and met the entry requirements and were selected as samples. The measurement tools in this research were the questionnaires of women's sexual performance (1997), women's sexual self-esteem (1996), Spielberger's anxiety (1970) and Halbert's sexual entitlement (1992). Data analysis was done using Pearson's correlation coefficient and structural equation modeling with AMOS software. Findings: The results of the fit of the proposed model indicated a good fit of the model with the data, and the standard coefficients of the paths of the proposed model showed that the highest coefficient was for the path of sexual self-expression and sexual self-esteem (P < 0.001, β = 0.321) and The lowest coefficient is assigned to state anxiety for sexual performance (P=0.166, β=0.077). Also, the bootstrap results for the indirect path of the proposed model showed that sexual self-expression through trait anxiety has an indirect effect on women's sexual performance, and sexual self-expression through sexual self-esteem has an indirect effect on women's sexual performance. Conclusion: It is suggested to pay more attention to sexual self-expression and sexual self-esteem in couples therapy and sex therapy centers to help women with sexual dysfunction.

کلیدواژه‌ها [English]

State-trait anxiety
sexual self-expression
sexual self-esteem
sexual performance

مراجع

احمدی، فاطمه.، طهماسبی، رحیم.، نوروزی، آزیتا و اکبری زاده، فاطمه (1401). شیوع اختلال عملکرد جنسی و عوامل مؤثر بر آن در زنان سنین باروری. دوماهنامه طب جنوب، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بوشهر، 25 (2)، 129-114.

انجمن روانپزشکی آمریکا. (2013). راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی، چاپ پنجم. ترجمه رضاعی، ف.، فخرای، ع.، فرمند، ا.، نیلوفری، ع.، هاشمی آذر، ژ.، و شاملو، ف. (1393). تهران: انتشارات ارجمند.

حیدریان فر، نرگس.، امان الهی، عباس و آقائیان، بتول (1394). بررسی رابطه عزت نفس جنسی، خودآگاهی جنسی و خودابزاری جنسی با رضایت جنسی. کنگره ملی خانواده سالم.

خدایاری، مهناز و احدی، حسن (1400). تدوین الگوی ساختاری پیش‌بینی سازش یابی زوجین بر اساس خودابرازگری با میانجی‌گری تبادل اجتماعی در زنان دارای ازدواج زودهنگام. ماهنامه علوم روانشناختی، 20 (107)، 2075-2062.

ریحانی، فروغ و خیاطان، فلور (1397). اثربخشی آموزش مهارت های جنسی بر طرحواره‌های جنسی زنان، عزت نفس جنسی و رضایت جنسی زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان. مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، 16 (2)، 138-130.

زمانی، نرگس.، رضایی جمالوئی، حسن.، بهبودی مقدم، زهرا.، مشکی، مهدی و پیکری، حمیدرضا (1399). تعیین تاثیر مداخله مبتنی بر نگرانی‌های جنسی بر عملکرد جنسی (خستگی جنسی، تمایل جنسی، احقاق جنسی، ناکامی در روابط جنسی) زنان مبتلا به دیابت نوع 1. فصلنامه خانواده و بهداشت، 10 (3)، 82-65.

شاملی، لیلا و داودی، مریم (1398). الگوهای خوردن آشفته و عزت نفس جنسی در زنان متاهل: نقش واسطه ای نگرانی از تصویر بدنی. ماهنامه طلوع بهداشت، 18 (6)، 89-72.

صابری، هایده.، صلاحیان، افشین و امیری، منا (1401). ارائه مدل پیش بینی عملکرد جنسی زنان بر اساس آسیب های دوران کودکی با نقش میانجی خودانگاره جنسی. فصلنامه روانشناسی زن، 2 (4)، 52-43.

صیادی، فاطمه و گلمکانی، ناهید (1399). بررسی ارتباط احقاق جنسی با کیفیت زندگی جنسی در زنان متأهل. مجله پرستاری و مامایی، 18 (9)، 750-758.

فیاض صابری، محمدحسن.، توزنده جانی، حسن.، ثمری، علی اکبر و نجات، حمید (1398). پیش‌بینی پایداری ازدواج بر اساس سازگاری زناشویی و خودابرازی جنسی با میانجیگری هوش هیجانی. پژوهش های روانشناسی بالینی و مشاوره، 9 (2)، 70-56.

قاسمی، ندا.، رضایی، فاطمه و صادقی، مسعود (1401). مؤلفه های تأثیرگذار در آسیب شناسی روانی و درمان اختلال میل جنسی زنان از دیدگاه متخصصین ایرانی: یک مطالعه کیفی. فصلنامه پرستاری مامایی و پیراپزشکی، 8 (1)، 95-82.

قاسم زاده، فاطمه.، عیسی‌زادگان، علی و میکائیلی، فرزانه (1398). پیش بینی اضطراب حالت/صفت بر اساس سیستم مغزی رفتاری وتیپ های صبحگاهی/عصرگاهی در دانشجویان. نشریه مدیریت ارتقای سلامت، 8 (4)، 34-26.

قنادیان، فاطمه.، نایینیان، محمد رضا و حیدری نسب، لیلا (1399) بررسی رابطه خودپنداره جنسی با عملکرد جنسی و عزت نفس در زنان مبتلا به اختلال واژینیسموس. فصلنامه بهداشت در عرصه، 8 (4)، 59-68.

کاظم زاده، جعفر.، ربیعی پور، سهیلا و رجب زاده، هانیه (1401). بررسی وضعیت عزت نفس جنسی و عوامل مرتبط با آن در زنان نجات یافته از سرطان پستان. مجله پرستاری و مامایی، 20 (1)، 93-85.

کرمی، جهانگیر.، شلانی، بیتا و هویزی، ندا (1396). همبستگی عزت نفس جنسی و اختلال در عملکرد جنسی با رضایت زناشویی در پرستاران بیمارستان های شهر کرمانشاه. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، 11 (9)، 93-86.

مهربان نیا، مریم (1400). بررسی تاثیر آموزش هوش هیجانی بر خود ابرازی جنسی در زنان ۳۰-۱۵ ساله شهرستان کاشمر. دومین کنفرانس بین المللی فقه، حقوق، روانشناسی و علوم تربیتی در ایران و جهان اسلام.

میکائیلی، نیلوفر و عبادی، متینه (1401). تدوین معادلات ساختاری آشفتگی رابطه زناشویی براساس بازشناسی بیان چهره‌ای هیجان: نقش میانجی پرخاشگری ارتباطی در زنان نابارور. شفای خاتم، 10 (2)، 32-23.

Ahmadi, F., Tahmasabi, R., Norozi, A., & Akbarizadeh, F. (2022). Prevalence of sexual dysfunction and its influencing factors in women of reproductive age. Bimonthly Journal of Southern Medicine, Bushehr University of Medical Sciences and Health Services, 25 (2), 114-129.

American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders, fifth edition. Translated by Rezaei, F., Fakhrai, A., Farmand, A., Nilufri, A., Hashemi Azar, J., and Shamlou, F. (2014). Tehran: Arjmand Publications.

Barchielli, B., Accinni, T., Ferracuti, S., Carlone, L., Petrini, F., Biondi, M., Pasquini, M. (2022). Sexual Habits and Sexual Dysfunctions in a Sample of Patients with Psychotic Disorders Compared to a Group of Healthy Adults. Journal of Clinical Medicine, 11 (505), 1-11.

Batmaz, H., Celik, E. (2022). Sexual dissatisfaction and sexual self-efficacy: an examination of the role of sexual self-confidence as a mediator. Journal of Men's Health, 18 (1), 1-7.

Bittoni, C., Kiesner, J. (2022). Sexual Desire in Women: Paradoxical and Nonlinear Associations with Anxiety and Depressed Mood. Archives of Sexual Behavior, 1-16.

Derogatis, L.R., Revicki, D.A., Rosen, R.C., Jordan, R., Lucas, J., Spana, C. (2021). Psychometric validation of the Female Sexual Distress Scale-Desire/Arousal/Orgasm. Derogatis et al. Journal Patient Rep Outcomes, 5 (1), 1-11.

Fayaz Saberi, M. H., Tuzande Jani, H., Samari, A. A., & Nejat, H. (2019). Prediction of marriage stability based on marital compatibility and sexual self-expression with the mediation of emotional intelligence. Research in Clinical and Counseling Psychology, 9(2), 56-70.

France, B.L. (2019). The impact of sexual self-disclosure, sexual compatibility, and sexual conflict on predicted outcome values in sexual relationships. The Canadian Journal of Human Sexuality, 28 (1), 57-67.

Gava, G., Visconti, M., Salvi, F., Bartolomei, I., Seracchioli, R., Meriggiola, MC. (2019). Prevalence and Psychopathological Determinants of Sexual Dysfunction and Related Distress in Women with and Without Multiple Sclerosis. Journal Sex Med, 16(6), 833–842.

Ghanadian, F., Nayinian, M. R., & Heydari Nasab, L. (2020) Investigating the relationship between sexual self-concept and sexual performance and self-esteem in women with vaginismus disorder. Quarterly Journal of Health in the Arena, 8(4), 59-68.

Ghasemi, N., Rezaei, F., & Sadeghi, M. (2022). Influential factors in psychopathology and treatment of female sexual desire disorder from the perspective of Iranian experts: a qualitative study. Midwifery and Paramedical Nursing Quarterly, 8(1), 82-95.

Ghasemzadeh, F., Isazadegan, A., & Mikaeli, F. (2019). Prediction of state/trait anxiety based on brain-behavioral system and morning/evening types in college students. Journal of Health Promotion Management, 8(4), 26-34.

Gianotten, W.A., Alley, J.C., Diamond, L.M. (2021). The Health Benefits of Sexual Expression. International Journal of Sexual Health, 33 (4), 478-493.

Heydarian Far, N., Amanolahi, A., & Aghaian, B. (2015). Investigating the relationship between sexual self-esteem, sexual self-awareness and sexual self-instrument with sexual satisfaction. National Healthy Family Congress.

Hullman, G.A., Weigel, D.J., Brown, R.D (2022). How Conversational Goals Predict Sexual Self Disclosure Decisions. The Journal of Sex Research, 1-14.

Karami, J., Shalani, B., & Hoveyzi, N. (2017). Correlation of sexual self-esteem and sexual dysfunction with marital satisfaction in nurses of Kermanshah hospitals. Journal of Qom University of Medical Sciences, 11 (9), 93-86.

Kazemzadeh, J., Rabieipour, S., & Rajabzadeh, H. (2022). Investigating the status of sexual self-esteem and its related factors in women who survived breast cancer. Journal of Nursing and Midwifery, 20(1), 93-85.

Khodayari, M., & Ahadi, H. (2021). Developing a structural model for predicting couples' reconciliation based on self-expression with the mediation of social exchange in women with early marriage. Monthly Journal of Psychological Science, 20(107), 2075-2062.

Kong, L. V., Goh, P. H., Ting, R. S. K. (2022). Bidimensional self-esteem and sexual functioning among Malaysian young adults: the moderating role of relationship status. Psychology & Sexuality, 21-34.

Mehraban Nia, M. (2021). Investigating the effect of emotional intelligence training on sexual self-expression in women aged 15-30 in Kashmer city. The second international conference on jurisprudence, law, psychology and educational sciences in Iran and the Islamic world.

Milani, S., Dawson, S.J., Velten, J. (2021). Visual Attention and Sexual Function in Women. Current Sexual Health Reports, 13, 89-96.

Robert, E.P. (2022). Sexual Performance Anxiety. Sexual Medicine Reviews, 8 (2), 183-190.

Saberi, H., Salahian, A., & Amiri, M. (2022). Presenting a model for predicting women's sexual performance based on childhood trauma with the mediating role of sexual self-concept. Journal of Psychology of Women, 2(4), 52-43.

Sayadi, F., & Golmakani, N. (2020). Investigating the relationship between sexual rights and the quality of sexual life in married women. Journal of Nursing and Midwifery, 18(9), 750-758.

Shameli, L., & Davodi, M. (2019). Disordered eating patterns and sexual self-esteem in married women: The mediating role of body image concerns. Tolo Health Monthly, 18 (6), 72-89.

Trento, S.R.S., Madeiro, A., Rufino, A.C. (2021). Sexual Function and Associated Factors in Postmenopausal Women. Revista Bras Ginecol Obstet, 43 (7), 522-529.

Wongsomboon, V., Webster, G.D., Burleson, M.H. (2022). It’s The “Why”: Links between (Non) autonomous Sexual Motives, Sexual Assertiveness, and Women’s Orgasm in Casual Sex. Arch Sex Behav, 51, 621–632.

Wu, T., Zheng, Y. (2021). Effect of Sexual Esteem and Sexual Communication on the Relationship Between Body Image and Sexual Function in Chinese Heterosexual Women. Journal of Sexual Medicine, 1-13.

Zamani, N., Rezaei Jamaloui, H., Bohodi Moghadam, Z., Meshki, M., & Peykari, H. (2019). Determining the effect of intervention based on sexual concerns on sexual performance (sexual fatigue, sexual desire, sexual satisfaction, failure in sexual relations) of women with type 1 diabetes. Family and Health Quarterly, 10 (3), 65-82.

Zhang, H., Xie, L., Tsing Lo, SS., Fan, S., Yip, P. (2022). Female Sexual Assertiveness and Sexual Satisfaction Among Chinese Couples in Hong Kong: A Dyadic Approach. The Journal of Sex Research, 59, 2, 203-211.