بررسی اثر بخشی زوج درمانی مبتنی بر روش ذهن آگاهی بر طرحواره های ناسازگار اولیه، رضامندی و میزان اعتماد زناشویی در زوج های جوان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روان شناسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک،ایران.

2 گروه روان شناسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی اراک اراک، ایران. گروه روان شناسی/ دانشکده علوم انسانی/ دانشگاه اراک/ اراک/ایران.

3 گروه روان شناسی/دانشکده علوم انسانی/ دانشگاه ازاد اسلامی واحد اراک/اراک/ایران

چکیده

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر طرحواره های ناسازگار اولیه، رضامندی و میزان اعتماد زناشویی در زوج های جوان بود روش: .پژوهش حاضر نیمه تجربی با گروه آزمایش و گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون بود.جامعه ی آماری این پژوهش 100 نفر از زوجین جوان مراجعه کننده به مراکز مشاوره ی شهر اراک بودند که پس از غربالگری با استفاده از پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ(1994)، رضایت زناشویی جدیری(1396) و میزان اعتماد زناشویی رمپل و همکاران(2001)،32 نفر انتخاب و در گروه آزمایشی 16 زوج درمانی ذهن آگاهی( 16 نفر) و گروه گواه (16 نفر)به صورت تصادفی جایگزین شدند.گروه آزمایش به مدت 9 جلسه ی 90 دقیقه ای تحت آموزش زوج درمانی مبتنی بر روش ذهن آگاهی (گهارت،2004) قرار گرفت. سپس هر دو گروه در دو مرحله پیش آزمون، پس آزمون به وسیله پرسشنامه های طرحواره های ناسازگار اولیه، رضایت زناشویی و میزان اعتماد زناشویی مورد ارزیابی قرار گرفتند.داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس تک متغیری تحلیل شد. نتایج حاصل بیانگر اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر طرحواره های ناسازگار اولیه(p=0/001 , F=3/71) و میزان اعتماد زناشوییF=9/11) ، p=0/001) و عدم اثربخشی بر رضایت زناشویی (F=0/37 p=0/001)در مرحله ی پس آزمون بود.
نتیجه گیری: از آنجا که زوج درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر طرحواره های ناسازگار اولیه و میزان اعتماد زناشویی در زوج های جوان اثرگذاراست، می توان برای بهبود طرحواره های ناسازگاراولیه، میزان اعتماد زناشویی زوجین از آن استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of the effectiveness of Islamic cognitive-behavioral couple therapy on early maladaptive schemas, satisfaction and marital trust in young couples

نویسندگان [English]

  • reyhaneh ramezani 1
  • saeid moosavipour 2
  • zabih pirani 3
1 Department of Psychology, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Arak Branch, Arak, Iran
2 Department of Psychology, Faculty of Humanities, Islamic Azad University of Arak, Arak, Iran. Department of Psychology / Faculty of Humanities / Arak University / Arak / Iran.
3 Department of Psychology, Faculty of Humanities, Islamic Azad University of Arak, Arak, Iran.
چکیده [English]

                                                                                                                            
Aim: The aim of this study was to determine the effectiveness of mindfulness on early maladaptive schemas, satisfaction and marital trust in young couples. Method: The present study was quasi-experimental with experimental and control groups and pre-test and post-test design. The statistical population of this study was 100 young couples who referred to counseling centers in Arak. (2001), 32 people were selected and in the experimental group, 16 pairs of mindfulness therapy (n = 16) and the control group (n = 16) were randomly replaced. The experimental group underwent couple therapy therapy with mindfulness method for 9 sessions of 90 minutes (Gahart, 2004). Then both groups were evaluated in two stages of pre-test, post-test by questionnaires of initial maladaptive schemas, marital satisfaction and marital trust. Data were analyzed using univariate analysis of covariance. Results: Results of mindfulness couple therapy on early maladaptive schemas (p = 0.001, F = 71.3) and marital trust) F = 11.9, p = 0.001)   And ineffectiveness on marital satisfaction was marital satisfaction (F = 0.37 p = 0.001) was in the post-test stage. Conclusion: Since mindfulness couple therapy has an effect on early maladaptive schemas and the level of marital trust in young couples, it can be used to improve the first maladaptive schemas, the level of marital trust of couples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mindfulness couple therapy
  • early maladaptive schemas
  • marital satisfaction
  • level of trust
اقدسی، نسیم.، سلیمانیان، علی اکبر.، و اسدی گندمانی، رقیه. (1398). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر طرحواره‌های هیجانی ناسازگار مادران کودکان با فلج مغزی. مجله توانبخشی،20(1): 86-97.
بدیع، علی.، جلالی، معصومه.، و عبودی، سمیه. (1389). بررسی رابطه هوش معنوی و رضایت از زناشویی کارکنان ادارات شهر اهواز. دومین کنگره ملی نقش زن در سلامت خانواده و جامعه.
جدیری، جعفر.، و جان بزرگی، مسعود. (1396). ساخت و اعتباریابی مقیاس رضامندی زناشویی اسلامی. مجله روانشناسی و دین، 2(4): 41-70.
حسینی، امید.، و خواجویی زاده، زینب. (1394). رابطه ذهن‌آگاهی با رضایت زناشویی در زنان و مردان متأهل شاغل در مدیریت بهزیستی استان کردستان. دو فصلنامه آسیب شناسی، مشاوره و غنی‌سازی خانواده، 1(2): 4-24.
خندان دل، سحر.، و کاویان فر، حسین. (1394). نقش اعتماد در روابط بین فردی و تاب آوری خانواده در رضایت زناشویی زوج‌های شاغل. مجله آسیب شناسی، مشاوره و غنی‌سازی خانواده، 1(1): 14-21.
شاهمرادی، ذبیح الله.، خالقی پور، شهناز.، و مسجدی، محسن. (1397). مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر طرحواره‌های ناسازگار و سلامت عمومی بیماران مبتلا به ویتیلیگو. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت، 7(6): 42-52.
کامیابی، سحرفتحی اقدم، قربان.، و رجنی، امیرعلی. (1397). مروری سیتماتیک بر مطالعات حوزه ذهن‌آگاهی در افزایش اعتماد زناشویی و کیفیت زندگی. پنجمین دوره کنفرانس بین المللی روان‌شناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی.
- فاتحی زاده، مریم.، و عباسیان، حمیدرضا. (1382). هنجاریابی فرم کوتاه آزمون طرحواره‌های شناختی بر روی دانشجویان دانشگاه اصفهان. پایان نامه کارشناسی. دانشگاه اصفهان، گروه روان‌شناسی.
فرزادی، فاطمه. (1394). رابطه علّی رنج ادراک شده با رضایت زناشویی از طریق میانجی‌گری مهربانی، اعتماد، عدالت، همدلی و بخشش. فصلنامه مطالعات زن و خانواده، 4(2): 77-100.
قانعی، اکرم.، ملک قلعه نوی، غلامحسین.، امیدیان، الهام.، و عدالت مهر، فاطمه. (1398). بررسی ذهن‌آگاهی و رضایت زناشویی با امید به زندگی در زنان خانه‌دار. سومین کنفرانس ملی دانش و فناوری روانشناسی، علوم تربیتی و جامعه شناسی ایران، تهران.
عظیمی فر، شیرین.، فاتحی زاده، مریم سادات.، بهرامی، فاطمه.، احمدی، سیداحمد.، و عابدی، احمد. (1395). مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی شناختی-رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش شادی زناشویی زوجین ناراضی. مجله روان‌شناسی و روان پزشکی شناخت،3(2): 56-81.
مافی، پریسا و حسنی،جعفر. (1396). تأثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی در مشکلات بین فردی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه بیماران مبتلا به افسردگی اساسی. اولین همایش علوم اجتماعی، روان‌شناسی و علوم تربیتی،جیرفت، همایش گستران.
مدنی، یاسر.، و حجتی، سمیرا. (1394). تأثیر درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی در رضایت زناشویی و کیفیت زندگی زوجین. فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی، 6(2): 39-60.
مطیعی، زهرا.، برجعلی، احمد.، و تقوایی، داود. (1393). نقش واسطه‌ای قصه عشق در رابطه با طرحواره‌های ناسازگار اولیه و رضایت زناشویی. مجله علوم رفتاری، 29: 3: 219.
یانگ،جفری. (2007). طرحواره درمانی. ترجمه حسن حمید پور (1399)، تهران: ارجمند.
یوسفی، ناصر.، و سهرابی، احمد. (1390). مقایسه اثربخشی رویکردهای خانواده‌درمانی مبتنی بر ذهن و فراشناخت بر کیفیت روابط زناشویی در مراجعان در آستانه طلاق. مجله علمی پژوهشی مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 2(1): 192-211.
یوسف نژادشیروانی، مائده.، و پیوسته‌گر، مهرانگیز. (1390). رابطه رضایت از زندگی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه در دانشجویان. مجله دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 44(1): 55-65.
 
References
Barnes, S., Brown, K., Krusemark, E., Campbell, W., & Rogge, R. D. (2007). The role of mindfulness in romantic relationship and responses to relationship stress. Journal of matital and family therapy. 33(4): 48-500.
Birine. K., Speca, M., & Carlson, L. E. (2010). Exploring self-compassion and emathy in the context of mindfulness-bassed stree reduction (MBSR). stree and health, 26(5): 359-371.
Chatav, Y., Whisman, M. A. (2008). Partner schemas and relationship functioning: A states of mind analysis. Behavior Therapy, 40, 50 -56.
McKay, M., Lev, A., & Skeen, M. (2012). Acceptance and commuitment therapy for inter personal problems: using mindfulness, acceptance, and shema awareness to change interpersonal behaviors. Oakland, CA: New harbinger publications.
Rempel, J.K. Holmes, J.G. (1986). Trust in close relationships. Journal of Personality, 49, 95-112.