مقایسه اثربخشی مدل گاتمن و درمان هیجان مدار بر احساس تنهایی و تاب آوری زوجین

دریای لعل, آزیتا; اکبری, بهمن; صادقی, عباس

doi:10.22034/aftj.2022.314749.1259

مقایسه اثربخشی مدل گاتمن و درمان هیجان مدار بر احساس تنهایی و تاب آوری زوجین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری گروه روانشناسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

² استاد گروه روانشناسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

³ دانشیار گروه روانشناسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران. (دانشیار گروه مشاوره، دانشگاه گیلان، رشت، ایران)

10.22034/aftj.2022.314749.1259

چکیده

هدف: هدف این مطالعه مقایسه اثربخشی مدل گاتمن و درمان هیجانمدار بر احساس تنهایی و تاب‌آوری زوجین بود. روش پژوهش: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش، همگی زوجین مراجعه کننده به درمانگاه های غرب تهران در سال 1399 بودند که به روش نمونه‌گیری در دسترس، 24 زوج (48 نفر) انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه مداخله توسط زوج درمانی گاتمن، درمان هیجان مدار و یک گروه کنترل (8 زوج در هر گروه) تقسیم شدند. گروه آزمایش تحت 10 جلسه 90 دقیقه ای تحت زوج درمانی گاتمن و گاتمن (2017) و درمان متمرکز بر هیجان گرینبرگ (2017) قرار گرفتند و گروه گواه در لیست انتظار باقی ماندند. داده ها بر اساس پرسشنامه احساس تنهایی دی‌توماسو، برانن و بست (۲۰۰۴) و پرسشنامه تاب‌آوری کانر و دیویدسون (2003) جمعآوری و از نرم افزار SPSS و روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که روش مدل گاتمن و درمان هیجان مدار بر احساس تنهایی (05/28=F، 001/0=P) و تاب‌آوری (85/11=F، 001/0=P) زوجین تأثیر داشته و این تاثیر در مرحله پیگیری پیدار بود (05/0=P)؛ اما تفاوت معنیداری بین دو درمان از نظر اثربخشی وجود نداشت. نتیجه گیری: بر اساس یافتههای این مطالعه میتوان گفت که روش مدل گاتمن و درمان هیجانمدار بر اساس احساس تنهایی و تابآوری زوجین الگوی مؤثری برای افزایش رضایت زناشویی زوجین است و میتوان از آن به عنوان یکی از روشهای درمانی یا آموزشی در برنامههای زوج درمانی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27172430.1401.3.2.9.9

عنوان مقاله [English]

Comparing the Effectiveness of Guttman Model and Emotion-Focused Therapy on Couples' Loneliness and Resilience

نویسندگان [English]

Azita Daryaye Lal ¹
Bahman Akbari ²
Abbas Sadeghi ³

¹ Ph.D. student, Department of Psychology, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran

² Professor, Department of Psychology, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran

³ Associate Professor, Department of Psychology, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran (Associate Professor, Department of Counselling, University of Guilan, Rasht, Iran) Associate, Department of Counselling, University of Guilan, Rasht, Iran.

چکیده [English]

Aim: The aim of this study was to compare the effectiveness of Guttman model and emotion-focused therapy on loneliness and resilience of couples. Methods: The research method was semi-experimental with pre-test, post-test and follow-up with the control group. The statistical population of this study included all couples referred to clinics west of Tehran in 2020 who were selected by convenience sampling method, 24 couples (48 persons) and randomly divided into two groups of intervention by Guttman couple therapy, emotion-focused therapy and a control group (8 couples in each group). The experimental group underwent 10 sessions of 90 minutes of couple therapy and Guttman's (2017) emotion-focused therapy Greenberg (2017), and the control group remained on the waiting list. Data were collected based on loneliness questionnaire DiTommaso, Brannen, & Best (2004) and resilience questionnaire Conner & Davidson (2003) and SPSS software and variance analysis method with repeated measurements were used. Results: The results showed that Guttman's model method and emotion-focused therapy had an effect on loneliness (F=28.05, P=0.001) and resilience (F=11.85, P=0.001) of couples, and this effect was found in the follow-up phase (P<0.05). However, there was no significant difference between the two treatments in terms of effectiveness. Conclusion: Based on the findings of this study, it can be said that Guttman's model method and emotion-focused therapy based on loneliness and resilience of couples is an effective model for increasing couples' marital satisfaction and it can be used as one of the therapeutic or educational methods in couple therapy programs.

کلیدواژه‌ها [English]

Emotion-focused therapy
Couple therapy
Spouse
Resilience
Loneliness

مراجع

منابع

اصلاحی، نوشین.، عارفی، مختار.، حسینی، سعیده السادات.، و امیری، حسن (1397). مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار و شناختی –سیستمی گاتمن بر هماهنگی زناشویی زوج‌های متعارض. مجله علوم روانشناختی. 71: 849-856.

اورکی، محمد.، جمالی، چیمن.، فرج الهی، مهران.، و کریمی فیروزجایی، علی (1391). اثربخشی آموزش برنامه غنی سازی ارتباط بر میزان سازگاری زناشوی دانشجویان متاهل. مجله شناخت اجتماعی. 1 (2): 52-61.

جلالی، ندا.، حیدری، حسن.، داودی، حسین.، و آل یاسین، سیدعلی (1398). مقایسه اثربخشی درمان هیجان مدار و غنی سازی روابط گاتمن بر الگوهای ارتباطی زنان. 17 (2): 265-279.

جوکار، بهرام.، و سلیمی، عظیمه (1388). بررسی ویژگی های روانسنجی و روایی مقیاس احساس تنهایی اجتماعی – عاطفی بزرگسالان (SELSA-S)، مجله دانشور پزشکی، دو ماهنامه علمی پژوهشی دانشگاه شاهد. سال شانزدهم. 1 (81).

خلعتبری، جواد.، و هاشمی گلپایگانی، فاطمه (1397). اثربخشی آموزش مدل تلفیقی رویکرد هیجانمدار و مدل گاتمن بر ترس از صمیمیت و اضطراب زنان نابارور. مجله اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی. 12 (48): 27-36.

داودوندی، مریم.، نوابی نژاد، شکوه.، و فرزاد ولی اله. (1397). اثربخشی زوج درمانی هیجان- محور بر بهبود سازگاری زناشویی و صمیمیت زوجها. فصلنامه علمی- پژوهشی خانواده و پژوهش. ۱۵ (۱) :۵۶-۳۹

سامانی، سیامک.، جوکار، بهرام.، صحراگرد، نرگس (1386). تاب‌آوری، سلامت روانی و رضایتمندی از زندگی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی. 13 (3): 290-295.

عبادی راد، سیدمحمد.، کریمی نژاد، کلثوم (1396). اثربخشی زوج درمانی شناختی- سیستمی گاتمنی بر تعهد زناشویی زوجین شهر مشهد. مجله آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده. 3 (1): 75-92.

عباسی اسفجیر، علی اصغر.، سلیمانی نیاکی، مهرانگیز (1397). اثربخشی بهسازی روابط زوجین مبتنی بر بهسازی گاتمن در تعارضات زوجین. مجله مطالعات علوم اجتماعی ایران. 15 (56): 38-57.

محمدی، مسعود (1384). بررسی عوامل مؤثر بر تاب آوری در افراد در معرض خطر سوء مصرف مواد، رسالۀ دکتری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران.

مدنی، یاسر.، هاشمی گلپایگانی، فاطمه.، و غلامعلی لواسانی، مسعود (1395). ارائه مدل تلفیقی رویکرد هیجان مدار و مدل گاتمن و اثربخشی آن بر کیفیت رابطه زناشویی زنان متاهل. مجله پژوهش های کاربردی روانشناختی. 7 (4): 73-88.

References

Beckman, C. M., & Stanko, T. L. (2020). It takes three: Relational boundary work, resilience, and commitment among navy couples. Academy of Management Journal, 63(2), 411-439.

Asadi, M., Ghasemzadeh, N., Nazarifar, M., & Sarvandani, M. N. (2020). The Effectiveness of Emotion-Focused Couple Therapy on Marital Satisfaction and Positive Feelings towards the Spouse. International Journal of Health Studies, 6(4).

Conner, K. M., & Davidson, J. R. T. (2003). "Development of a new resilience scale:
The Conner-Davidson resilience scale (CD-RISC)". Depression and Anxiety, 18,
PP : 76-82.

Conway, L., Wolverson, E., & Clarke, C. (2020). Shared Experiences of Resilience Amongst Couples Where One Partner Is Living With Dementia—A Grounded Theory Study. Frontiers in Medicine, 7, 219.

Devlin, J. M., Hill, L., Berry, J., Felder, K., & Wilson, C. (2019). Therapeutic practices for sexually abused children and adolescents: Resources for marriage, family, and couples’ counselors. The Family Journal, 27(4), 359-365.

DiTommaso, E., Brannen, C., & Best, L. A. (2004). Measurement and validity characteristics of the short version of the social and emotional loneliness scale for adults. Educational and Psychological Measurement, 64(1), 99-119.

Ermer, A. E., Segel-Karpas, D., & Benson, J. J. (2020). Loneliness trajectories and correlates of social connections among older adult married couples. Journal of Family Psychology.

Gadhoumi, K., Lina, J. M., Mormann, F., & Gotman, J. (2016). Seizure prediction for therapeutic devices: A review. Journal of neuroscience methods, 260, 270-282.

Gömze, L. A., Gömze, L. N., Kulkov, N. S., Shabalin, L. I., Gotman, I., Pedraza, F.,... & Hamza, A. (2015). Methods and equipment for the investigation of rheological properties of complex materials like convectional brick clays and ceramic reinforced composites. Építöanyag (Online), (4), 143.

Gottman, J. M., & Gottman, J. S. (2017). Level 1 clinical training Gottman method couples therapy: Bridging the couple chasm. Gottman Institute.

Gottman, J. M., & Notarius, C. I. (2002). Marital research in the 20th century and a research agenda for the 21st century. Family process, 41(2), 159-197.

Gottman, J., Markman, H., & Notarius, C. (1977). The topography of marital conflict: A sequential analysis of verbal and nonverbal behavior. Journal of Marriage and the Family, 461-477.

Greenberg, L. S. (2010). Emotion-focused therapy: A clinical synthesis. Focus, 8(1), 32-42.

Greenberg, L. S. (2017). Emotion-focused therapy of depression. Person-Centered & Experiential Psychotherapies, 16(2), 106-117.

Hashemi, S. F., & Kimiaei, S. A. (2017). The effectiveness of emotion‐focused cognitive therapy in decreasing depression due to marital relationship problems. Universal Journal of Psychology, 5(4), 196-203.

Heron, K. E., Miadich, S. A., Everhart, R. S., & Smyth, J. M. (2019). Ecological momentary assessment and related intensive longitudinal designs in family and couples research.

Ho, M. Y., & Liang, S. (2020). Emotion‐oriented coping and parental competency: An evidence‐based parenting intervention for parents of children with special educational needs. Child & Family Social Work.

Johnson, S. M., & Greenman, P. S. (2006). The path to a secure bond: Emotionally focused couple therapy. Journal of clinical psychology, 62(5), 597-609.

Kianipour, F., & Aminiha, A. (2020). The effectiveness of emotion-focused couple therapy on emotional divorce and the quality of the relationship with the spouse's family. Family Counseling and Psychotherapy, 9(2), 195-212.

Mousavi, A. S. (2020). The effectiveness of emotion focused education on sexual intimacy and interpersonal forgiveness of conflicting couples. Journal of psychologicalscience, 19(86), 229-236.

Perlman, D., & Peplau, L. A. (1984). Loneliness research: A survey of empirical findings. Preventing the harmful consequences of severe and persistent loneliness, 13, 46.

Tajikesmaeili, A., & Rasuli, M. (2022). Comparison of the effectiveness of couple therapy based on acceptance and commitment (ACT), and gottman’s couple therapy on marital intimacy among conflicting couples. Journal of psychologicalscience, 287-304.

Yadav, P., Bock, T., Fu, Z., Lorenz, H., Gotman, I., Greil, P., & Travitzky, N. (2019). Novel Hybrid Printing of Porous TiC/Ti6Al4V Composites. Advanced Engineering Materials, 21(8), 1900336.

Yaghoubi, R., Bayazi, M. H., Babaei, M., & Asadi, J. (2020). Comparison of the Effectiveness of Emotion-Focused Therapy Group and Schema Group Therapy on the Difficulties in Emotion Regulation and Health Promoting Lifestyle of Obese Women. International Journal of Health Studies, 6(4).

Zuccarini, D., Johnson, S. M., Dalgleish, T. L., & Makinen, J. A. (2013). Forgiveness and reconciliation in emotionally focused therapy for couples: The client change process and therapist interventions. Journal of Marital and Family Therapy, 39(2), 148-162.