اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنیدگی زناشویی و بخشودگی در بین زنان متقاضی طلاق

ذکریازاده خطیر, زینب خاتون; فخری, محمدکاظم; حیدری, شعبان

doi:10.22034/aftj.2022.328976.1392

اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنیدگی زناشویی و بخشودگی در بین زنان متقاضی طلاق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

² استادیار گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

10.22034/aftj.2022.328976.1392

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنیدگی زناشویی و بخشودگی در بین زنان متقاضی طلاق در شهر بابل بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. از بین زنان متقاضی طلاق نمونه‌ای به حجم 30 نفر به روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب و در یک گروه آزمایشی (درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد) و یک گروه گواه به‌صورت تصادفی ساده جایگزین شدند. (15 نفر در هر گروه). پس از ارزیابی 30 نفر از زنان متقاضی طلاق که میزان خشونت ارتباطی پنهان آنها بالاتر از نقطه برش بود و شرایط لازم را داشتند، شناسایی و سپس در دو گروه 15 نفری، آزمایش و گواه اختصاص یافتند. سپس 8 جلسه 90 دقیقه‌ای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (هیز و همکاران، 2004) در گروه‌ آزمایشی به‌صورت حضوری و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی انجام شد. داده‌ها با استفاده از مقیاس تنیدگی زناشویی استکهلم اورث گومر و همکاران (2000) و پرسش‌نامه بخشودگی پولارد و اندرسون (1988) جمع‌آوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و نرم‌افزار Spss.22 انجام گرفت. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنیدگی زناشویی (53/31=F، 001/0>p) و بخشودگی (25/34=F، 001/0>p) در بین زنان متقاضی طلاق اثربخش است. همچنین نتایج آزمون تعقیبی نشان داد که تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد تا دوره پیگیری ادامه داشت. نتیجه گیری: می‌توان نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنیدگی زناشویی و بخشودگی در بین زنان متقاضی طلاق موثر بود و این تاثیر تا دوره پیگیری ادامه داشت.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27172430.1401.3.2.19.9

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Marital Tension and Forgiveness Among Women Seeking Divorce in Babol

نویسندگان [English]

Zeinab Khatoon Zakariazadeh Khatir ¹
Mohammadkazem Fakhri ²
Shaban Haydari ²

¹ PhD student, Department of Psychology, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran

² Assistant Professor, Department of Psychology, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran

چکیده [English]

Aim: The aim of this study was to determine the effectiveness of acceptance and commitment-based treatment on marital tension and forgiveness among women seeking divorce in Babol. Methods: The present study was a quasi-experimental study with a two-group pretest-posttest design. Among the women seeking divorce, a sample of 30 people was selected by purposive non-random sampling method and replaced in a experimental group (acceptance and commitment therapy) and a control group by simple random sampling. (15 people in each group). After evaluating 30 women applicants for divorce, whose level of covert communication violence was higher than the cut-off point and had the necessary conditions, it was identified and then divided into three groups of 15, two experimental groups and one control group. Then, 8 sessions of 90-minute treatment based on acceptance and commitment (Hayes et al., 2004) were performed in the experimental group in person and in accordance with health protocols. Data were collected using the Stockholm Orth Gomer et al. (2000) Marital Stress Scale and the Pollard & Anderson (1988) Forgiveness Questionnaire. Data were analyzed using repeated measures analysis of variance. Results: The results showed that acceptance and commitment-based therapy on marital stress (F=31.53, p<0.001) and forgiveness (F=34.25, p <0.001) among women applicants. Divorce is effective. Also, the results of post hoc test showed that the effect of treatment based on acceptance and commitment continued until the follow-up period. Conclusion: It can be concluded that treatment based on acceptance and commitment was effective on marital tension and forgiveness among women seeking divorce and this effect continued until the follow-up period.

کلیدواژه‌ها [English]

Acceptance and commitment treatment
Marital tension
Forgiveness
Women
Divorce

مراجع

احمد پور، اعظم.، و خالدی، تهمینه .(1396). مقایسه رضایت‌مندی زناشویی و صمیمت زناشویی دانشجویان زن شاغل و غیرشاغل متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز. مجلة اصول بهداشت روانی. 19: 71-167.

اخوان غلامی، مریم.، و حیاتی، مژگان .(1398). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر باورهای ارتباطی ناکارآمد و سازگاری زناشویی زنان ناسازگار. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی. 20(3): 24-36.

امانی، احمد.، و عیسی‌نژاد، امید.، و علیپور، الهه .(1397). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به شیوة گروهی بر آشفتگی زناشویی، تعارض زناشویی و خوش‌بینی در زنان متأهل مراجعه‌کننده به مرکز مشاوره کمیته امداد شهر کرمانشاه. مجله روان‌شناسی و روان‌پزشکی شناخت. 5(1): 12-25.

بیات، ححسین.، زارعی، محمدعلی.، و فرهادی، مژگان .(1399). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر بخشش و تاب‌آوری زنان دارای تعارض با همسر مراجع‌کننده به مراکز مشاوره شهر شیراز. مجله پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری. 5(50):23-30.

پارسافر، سارا.، نامداری، کوروش.، هاشمی، سیداسماعیل.، و محرابی، حسینعلی .(1394). بررسی رابطه تعهد مذهبی، سبک‌های بخشش، نبخشیدن و نشخوار فکری با سلامت روان. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. 6(23): 29-34.

حسن‌زاده، رحیم. (1399). روان‌شناسی زندگی (زندگی درمانی)، نشر: تهران: نشر ویرایش.

علیرضایی، مالک.، فتحیاقدم، قربان.، قمری، محمد.، و بزازیان، سعید .(1399). مقایسه اثربخشی واقعیت درمانی و طرح‌واره درمانی بر نشانگان تنیدگی در زنان دارای تعارض زناشویی. نشریه روان پرستاری. 8(2):10-19.

فیروزی، راحله.، تیزدست، طاهر.، خلعتبری، جواد.، و قربان شیرودی، شهره .(1399). بررسی ارتباط راهبردهای مقابله با تنیدگی با دشواری در تنظیم هیجان با نقش میانجی کیفیت زندگی زناشویی در زنان متأهل مبتلابه سرطان پستان. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک. 23(1):15-23.

کمالیان، تهمینه.، میرزاحسینی، حسن.، و منیرپور، نادر .(1399). مقایسه اثربخشی روش طرحواره‌های هیجانی با روش تمایزیافتگی خود بر دلزدگی زناشویی زنان. فصلنامه علمی روان‌شناسی کاربردی. 14(1): 9-33.

نکونام، آسیه.، اعتمادی، ثریا.، و پور نقاش، سعید .(1397). اثربخشی رویکرد زوج‌درمانی هیجان‌مدار بر بهبود رضایت جنسی و تنیدگی زناشویی بیماران قلبی بای‌پس عروق کرونر. مجله علوم روان‌شناختی. 17(65): 18-25.

References

Edalati, A., & Redzuan, M. R. (2010). Perception of women towards family values and their marital satisfaction. Journal of American science, 6(4), 132-137.

Enright, R. D., & Fitzgibbons, R. P. (2000). Helping clients forgive: An empirical guide for resolving anger and restoring hope. American Psychological Association.

Gana, K., & Jakubowska, S. (2016). Relationship between infertility-related stress and emotional distress and marital satisfaction. Journal of health psychology, 21(6), 1043-1054.

Hayes, S. C., Luoma, J. B., Bond, F. W., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour research and therapy, 44(1), 1-25.

Honari, A., & Shamoli, L. (2017). The effectiveness of cognitive behavioural couple therapy on marital stress and emotional skills of infidel couples in Shiraz. International Journal of Medical Research & Health Sciences, 6(2), 83-90.

Kleinke CH. (1998). Coping with life challenge: From Books /co Publishing Company. NewYork: USA, 2nd ed. 1324.

Lähdepuro, A., Savolainen, K., Lahti-Pulkkinen, M., Eriksson, J. G., Lahti, J., Tuovinen, S., ... & Räikkönen, K. (2019). The impact of early life stress on anxiety symptoms in late adulthood. Scientific reports, 9(1), 1-13.

Repetti R, Wang S W. (2017). Effects of job stress on family relationships. Current Opinion in Psychology;13:15-18.

Zhang, H., & Tsang, S. K. M. (2012). Wives’ Relative Income and Marital Quality in Urban China: The Role of Perceived Equity. Social Justice Research, 25(4), 406-420. husavat K, Comepa N, Sitko-Lutek A, Ooi KB. (2011). Interrelationships between intellectual capital and performance: Empirical examination. Ind Manag Data Syst. 111(6):810-29.