مقایسه اثر بخشی طرحواره درمانی و ایماگو درمانی بر ناکامی و دشواری تنظیم هیجان در افراد درگیرطلاق عاطفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه مشاوره، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران

2 استادیار گروه روان شناسی، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران

3 گروه مشاوره، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران

چکیده

زمینه و هدف : طلاق عاطفی وضعیتی است که زوج به اجبار در کنار هم زندگی می‌‌کنند و سرمایه عاطفی بین آنها کم شده و رابطه ای سرد و خالی از شور و نشاط را تجربه می‌کنند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی رویکرد طرحواره درمانی و ایماگو درمانی بر دشواری تنظیم هیجان و ناکامی در افراد درگیر طلاق عاطفی پرداخته شده است.
مواد و روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با گروه کنترل و پیگیری انجام شد. جامعه آماری این پژوهش زوجین مراجعه کننده به مجتمع قضایی تهران در سال 1398 بودند. 45 نفر به صورت نمونه گیری هدفمند با توجه به نتیجه پرسشنامه طلاق عاطفی گاتمن انتخاب، و به سه گروه 15 نفری، به طور کاملا تصادفی تقسیم شدند. هر درمان به مدت 12جلسه هفتگی به دو گروه آزمایش ارائه شد و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. ابزارهای جمع آوری اطلاعات شامل مقیاس طلاق عاطفی گاتمن(1997)، پرسشنامه تحمل ناکامی هارینگتون (2005) و مقیاس دشواری در تنظیم هیجان گراتز و رومئر (2004) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از روش تحلیل کواریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی بونفرونی با بهره گیری از نرم افزار آماری SPSS نسخه 24 استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که در پیش آزمون تفاوت معنی داری بین گروه ها مشاهده نشد. در پس آزمون بین میانگین دشواری تنظیم هیجان (F=23/323,P=0/000) و ناکامی (F=48/966,P=0/000)در طرحواره درمانی و ایماگو درمانی با میانگین گروه کنترل تفاوت معناداری در سطح p<0/01 وجود داشت. بین دو رویکرد ایماگو درمانی و طرح واره درمانی تفاوت معناداری وجود نداشت. نتایج در مرحله پیگیری پایداربود.
نتیجه گیری: یافته ها نشان داد استفاده از درمان های این پژوهش می تواند در طرح ریزی مداخلات پیشگیرانه جهت ارتقاء و بهبود سلامت روان و روابط هیجانی در افراد درگیر طلاق عاطفی استفاده نمود

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Schema Therapy and Imago Therapy on the Difficulty of Emotion Regulation and Failure in People Involved in Emotional Divorce

نویسندگان [English]

  • Arezoo Nezami 1
  • Hamid reza Vatankha 2
  • mohammadreza zarbakhsh 3
  • shohreh shiroudi 3
1 Doctoral student of counseling department, Tonkabon branch, Islamic Azad University, Tonkabon, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology, West Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Consulting Department, Tonkabon Branch, Islamic Azad University, Tonkabon, Iran
چکیده [English]

Aim: The present research aims to compare the effectiveness of schema therapy and imago therapy on the difficulty of emotion regulation and failure in people involved in emotional divorce. Methods: The current research was conducted as a semi-experimental type with a control and follow-up group. The statistical population of this research was the couples who referred to Tehran Judicial Complex in 2018. 45 people were selected by purposive sampling according to the Gutman Emotional Divorce Questionnaire, and were divided into three groups of 15 people, completely randomly. The first experimental group underwent schema therapy intervention by Jeffrey Young et al. (2012) and the second experimental group underwent Hendricks (2013) imagotherapy intervention for twelve weekly sessions. The tools of this research were Gutman's Emotional Divorce Scale (1997), Harrington's Frustration Tolerance Questionnaire (2005) and Gratz and Romer's (2004) Emotion Regulation Difficulty Scale. Multivariate analysis of variance and Bonferroni's post hoc test were used to analyze the obtained data. Results: The results showed that the intervention of schema therapy and imago therapy was effective on the difficulty of emotion regulation (F=23.32, P=0.001) and failure (F=48.96, P=0.001) and this effect in the stage The follow-up was stable; Also, the results showed that there is no significant difference between the effectiveness of the two approaches of imago therapy and schema therapy. Conclusion: The findings showed that the use of treatments in this research can be used in planning preventive interventions to promote and improve mental health and emotional relationships in people involved in emotional divorce

کلیدواژه‌ها [English]

  • Schema therapy
  • Imago therapy
  • frustration
  • Difficulty adjusting excitement
  • Emotional divorce
اصغری، فرهاد.، عیسی پور هفت خوانی، خدیجه.، قاسمی جوبنه، رضا. (1397). اثربخشی ازآموزش تنظیم هیجان بر فرسودگی زناشویی و طلاق عاطفی زنانی که خواهان طلاق هستند. مجله مددکاری اجتماعی. ۷ (۱) :۲۱-۱۴
اصغری، فرهاد.، عیسی پور هفت خوانی، خدیجه.، و قاسمی جوبنه، رضا. (۱۳۹۷). اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر
سرمد، زهره، حجازی، الهه و عباس بازرگان (1390). روش تحقیق در علوم رفتاری، انتشارات آگاه
سیدآبادی، صدیقه.، نورانی پور، رحمت الله.،  شفیع آبادی، عبدالله. (1399). مقایسه اثر بخشی دو رویکرد زوج درمانی
 شجاعیان، منصور. (1396). اثر بخشی زوج‌درمانی‌های مشارکتی و تصویرسازی ارتباطی(ایماگوتراپی) بر الگوهای ارتباطی و  صمیمیت زوج‌های آشفته مراجعه کننده به مراکز شهر بهبهان. پایان‌نامه، دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دکترای تخصصی
شیدان‌فر، نازنین.، نوابی‌نژاد، شکوه.، فرزاد، ولی‌لله. (1396). مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی هیجان‌مدار و ایماگوتراپی بر   رضایتمندی زناشویی زوجین. روانشناسی خانواده. ۴ (۲) :۷۵-۸۸    
علوی لواسانی، اکرم السادات.، احمدی طهور سلطانی، محسن. (۱۳۹۶). همبستگی بدرفتاری در کودکی با طلاق عاطفی واسطه‌ای سبک‌های دلبستگی، طرحواره‌های ناسازگار اولیه و دشواری درتنظیم هیجان. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت. ۶ (۴) :۴۹-۵۸
علیزاده اصلی، افسانه.، جعفر نژاد لنگرودی، زینب. (1397). اثربخشی طرح‌واره درمانی مبتنی بر برنامه غنی‌سازی ارتباطی   پذیرش و ذهن‌آگاهی در صمیمیت، سازگاری و تاب‌آوری در زنان با تعارضات زناشویی شهرستان کرج. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی البرز. ۷ (۳) :۲۴۸-۲۵۶
عیسی زادگان، علی.، دوستعلیزاده، سحر. (2020). مقایسه‌ی انعطاف‌پذیری شناختی، هم‌جوشی و گسلش شناختی در زنان و    مردان متقاضی طلاق. فصلنامه پرستاری، مامایی و پیراپزشکی. 5 (4): 15-26.
فرخی، الهام.، اسلام زاده، بابک. (1399). بررسی مولفه های ارتقاء صمیمیت زوج ها: یک تحلیل کیفی. پژوهش های مشاوره (تازه ها و پژوهش های مشاوره). 19(76): 172-208
     فرسودگی  زناشویی و طلاق عاطفی زنان متقاضی طلاق. فصلنامه مددکاری اجتماعی. ۷ (1): ۱۴-۲۱
متین، حسین.، حیاتی، مژگان. (1396). اثربخشی آموزش گروهی ایماگوتراپی برمکانیزم های دفاعی و حل مشکل زنان. فرهنگ مشاوره و روان درمانی. 8(32): 63-87
محمودپور، عبدالباسط.، دهقان پور، ثنا.، ایجادی، سحر.، یوسفی، ناصر. (2020). پیش بینی صمیمیت زناشویی زنان بر اساس ذهن آگاهی ، الگوهای حل تعارض ، حمایت اجتماعی ادراک شده و رفاه اجتماعی. فصلنامه تحقیقات روانشناسی اجتماعی.  10 (39)، 102-83
معاذی نژاد، مهوش.، عارفی، مختار.، امیری، حسن. (1399). مقایسه اثربخشی آموزش گروهی زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و ایماگوتراپی برصمیمیت جنسی زوجین. پژوهش های مشاوره. 19 (76): 24-47
نیک آمال، میترا.، صالحی، مهدیه.، برماس، حامد. (1396). اثربخشی درمان طرحواره درمانی هیجان مدار بر رضایت زناشویی زوجین. مطالعات روانشناختی. 13(4): 157-174                                                                                           
هندریکس، هارویل.، هانت، هلن. (2008). دریافت عشق دلخواهتان: راهنمای عملی زوجها. ترجمه رحمانی شمس، حسن.، نظری، مرتضی. (1395) تهران: نسل آفتاب.
هندریکس، هارویل.، هانت، هلن. (2013). راهنمای زناشویی آسان. ترجمه رحمانی شمس، حسن.، نظری، مرتضی. (1395). تهران: نسل آفتاب
هیجان مدار و تصویرسازی ارتباطی (ایماگوتراپی) بر تعارضات زوج های مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران، پژوهش های مشاوره. ۱۹ (۷۶) :۲۳-۴     
References
Bardeen, J. R., Kumpula, M. J., & Orcutt, H. K. (2013). Emotion regulation   difficulties as a prospective predictor of posttraumatic stress symptoms following a mass shooting. Journal of Anxiety Disorders. 27, 188-196
Bender, P. K., Reinholdt-Dunne, M. L., Esbjørn, B. H., & Pons, F. (2012). Emotion dysregulation and anxiety in children and adolescents: gender differences. Journal of Personality and  Individual Differences. 53(3), 284–288.
Berenson KR, Gyurak A, Ayduk Ö, et al.(2009) Rejection sensitivity and disruption of   attention by   social threat cues. Journal of Research in Personality. 43(6):1064-1072
Berking, M., Margraf, M., Ebert, D., Wupperman, P., Hofmann, S. G., & Junghanns, K. (2011). Deficits in emotion-regulation skills predict alcohol use during and after cognitive-behavioral therapy for alcohol dependence. Journal of
Consulting and Clinical Psychology. 79, 307–318.
Brown SL, Mitchell SM, Roush JF, Rosa NLL, Cukrowicz KC. (2019). Rejection sensitivity and suicide ideation among psychiatric inpatients: An integration of two theoretical models. Psychiatry Research. 272:54-60.
Goldenberg I, Goldenberg H. (2012) Family therapy: On overview. 4th ed. Pacific Grove, CA: Brooks/Cole, 2: 96-103.
Harrington, N. (2005). The frustration discomfort scale: Development and psychometric properties. Clinical Psychology & Psychotherapy. 12(5), 374-387.
Nowland, R., Talbot, R., Qualter, P. (2018). Influence of loneliness and rejection sensitivity on threat sensitivity in romantic relationships in young and middle-aged adults. Personality and Individual Differences. 131:185-190.
Scott, W., Tyser, J., Penningroth, S. L., Strauch, C. (2021) Assessing self-schema content: The relationship of psychological needs to early maladaptive schemas, rejection sensitivity, and personality traits. Self and Identity.1-22‏
Young, ME., Long, LL. (1999) Counseling and psychotherapy of couple. New York: Guilford, 21-85.