اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی به والدین بر پرخاشگری و انگیزه تحصیلی فرزند نوجوان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، واحد بناب، دانشگاه پیام نور، تبریز، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارتهای زندگی به والدین بر پرخاشگری و انگیزه تحصیلی فرزندان آنها انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه نوجوانان 13 تا 15 ساله منطقه 2 شهر تهران بود که 30 نفر با روش نمونهگیری در دسترس، انتخاب و یکی از والدین آنها در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار داده شدند. گروه آزمایش 10 جلسه تحت آموزش بسته مهارتهای زندگی منوچهری و همکاران (1394) قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش مقیاس خشم نیلسون و همکاران (2000) و پرسشنامه انگیزه تحصیلی هارتر (1981) بود که پس از جمع آوری با استفاده از روش واریانس اندازههای مکرر تحلیل شد. یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که آموزش مهارتهای زندگی به والدین بر پرخاشگری (24/5=F، 032/0=P) و انگیزه تحصیلی (98/5=F، 022/0=P) کودکان آنها موثر بود و این تاثیر در مرحله پیگیری پایدار بود. نتیجهگیری: بدین معنا که آموزش مهارتهای زندگی به والدین منجر به بهبود پرخاشگری و انگیزه تحصیلی کودکان میگردد. نتایج حاکی از کاهش پرخاشگری و بهبود انگیزه تحصیلی در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه بود. در نتیجه می‌توان از آموزش مهارتهای زندگی به‌عنوان بخشی از برنامه‌های توانمندسازی والدین و فرزندنشان و همچنین متولیان عرصه تعلیم‌وتربیت استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Life Skills Training for Parents in Decreasing Aggression and Improving the Academic Motivation in Adolescent Children

نویسنده [English]

  • Shohreh Moodi
M.A of General Psychology, Bonab Branch, Payame Noor University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Aim: The present study aimed to investigate the effectiveness of Life Skills Training (LST) for parents in decreasing aggression and improving the academic motivation of their children. Method: The present quasi-experimental study had a pretest-posttest design with a control group and a follow-up stage. The statistical population consisted of all adolescents aged 13 to 15 years in District 2 of Tehran, and 30 adolescents were selected using the convenience sampling method and one of their parents was assigned to experimental (n=15) and control (n=15) groups. The experimental group underwent 10 sessions of life skills training package by Manouchehri et al. (2015). The research instruments included the Anger Scale by Nilson et al. (2000) and the Academic Motivation Questionnaire by Harter (1981) which were analyzed by the repeated-measures analysis of variance. Results: The life skills training for parents was effective in decreasing aggression (F=7.56, P=0.001), and improving the academic motivation (F=6.48, P=0.008) of their children, and the effect was stable at the follow-up stage. Conclusion: Life skills training for parents decreased aggression and academic motivation of children. The results indicated a decrease in aggression and improvement in academic motivation in the experimental group compared to the control group. Life skills training can be thus utilized as a part of empowerment programs for parents and their children, as well as education authorities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • M.A of General Psychology
  • Bonab Branch
  • Payame Noor University
  • Tabriz
  • Iran
آقاجری، پروانه.، حسینزاده، مینا.، مهدوی، نادر.، هشترودیزاده، محمد.، و وحیدی، مریم .(1394). تاثیر آموزش مهارتهای زندگی بر انگیزه یادگیری (درونی و بیرونی)، عزتنفس و پیشرفت تحصیلی دانشجویان پرستاری، آموزش پرستاری، 4(2): 18-27
ابراهیمیبخت، حبیبالله.، یاراحمدی، یحیی.، اسدزاده، حسن.، و احمدیان، حمزه .(1397). تدوین مدل سرزندگی تحصیلی بر اساس خشنودی از نیازهای بنیادین روانشناختی، جهتگیری انگیزشی، یادگیری خودراهبر، راهبردهای شناختی در یادگیری، 6 (11): 135-153
احمدی، زهرا.، عصاران، مهدی.، سیدمحرمی، فاطمه.، و سیدمحرمی، ایمان .(1396). تعیین رابطهی پرخاشگری آشکار و رابطهای با میزان امیدواری در کودکان دبستانی، سلامت روان کودک، 4 (3): 143-153
اکرمی ابرقویی، طیبه.، و کجبافنژاد، هادی .(1396). تاثیر آموزش مهارتهای زندگی به مادران بر کاهش مشکلات رفتاری کودک عقبمانده ذهنی در فرهنگ ایرانی، کنفرانس بینالمللی فرهنگ آسیبشناسی روانی و تربیت
حاجحسینی، منصوره.، خورسندیشیرغان، محمد.، و زندی، سعید .(1396). آموزش مهارتهای زندگی در هنرستانها: راهبردی ضروری و موثر جهت کاهش پرخاشگری و قلدری، آموزش و ارزشیابی، 10 (40): 151-169
رشیدی، جهانگیر.، خدادادی سنگده، جواد.، و رضایی آهوانویی، محسن .(1395). اثربخشی آموزش مهارتهای ارتباطی به والدین با الگوی یادگیری جانشینی بر کاهش پرخاشگری دانشآموزان پسر دبیرستانی، نسیم تندرستی، دانشکده علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، 5 (2): 26-32
رضایی، سعید.، خدابخشی کولایی، آناهیتا.، و تقوایی، داوود .(1394). اثربخشی نقاشیدرمانی بر کاهش اضطراب و پرخاشگری دانشآموزان دبستانی پسر دارای اختلالات برونیسازی شده، پرستاری کودکان، 2 (2): 10-19
زارع، اعظم.، خادمی، ملوک.، و یاراحمدیان، نسرین .(1394). نقش مهارتهای زندگی والدین در کارکرد خانواده و عملکرد تحصیلی فرزندان، خانواده و پژوهش، 24
شیخالاسلامی، علی.، سلیمانی، اسماعیلی.، و محرمزاده، هنگامه .(1397). اثربخشی آموزش حل مسئلهی اجتماعی بر سازگاری و خودکارآمدی دانشآموزان زورگو، روانشناسی تربیتی، 3 (47): 73-49
شیوندی چلیچه، کامران.، نفر، زهرا.، حسنوند، فضلالله.، و موسوی، سیدعلی .(1399). اثربخشی آموزش مهارتهای زندگی (حل مسئله و تصمیمگیری) بر روابط معلم-شاگرد، سرزندگی تحصیلی و خوشبینی تحصیلی در دانشآموزان پسر پایه ششم ابتدایی، پژوهشهای کاربردی روانشناختی، 11 (4): 47-67
غنی فر، محمد حسن.، خارایی، خدابخش. (1398). اثر بخشی آموزش مهارت‎های زندگی (خودآگاهی و برقراری ارتباط موثر) بر ابراز وجود و کم رویی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62(1): 94-101
طارمی، شهربانو .(1399). تاثیر آموزش مهارتهای زندگی به والدین بر خلق منفی و هیجانخواهی دختران نوجوان 13 تا 15 سال. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
فیروزآبادی، مهشید سادات.، و آقایی جشوقانی، اصغر .(1400). اثربخشی آموزش گروهی همدلی مبتنی بر رویکرد شناختی-رفتاری بر پرخاشگری کودکان پیشدبستانی، علوم شناختی و رفتاری، 10 (2): 35-52
کیا، سیما.، شعبانی، حسن.، احقر، قدسی.، و مدانلو، معصومه .(1395). تاثیر آموزش مهارت ابراز وجود بر عزت نفس دانشآموزان، روان پرستاری، 4 (1): 38-46
گودینی، رحمان.، پورمحمدرضای تجریشی، معصومه.، طهماسبی، سیامک.، و بیگلریان اکبر. (1396). تأثیر آموزش مدیریت هیجان به مادران بر مشکلات رفتاری فرزندان از دیدگاه والدین، توانبخشی، ۱۸ (۱) :۱۳-۲۴
میری، انور.، فرخی، نورعلی.، و کریمیان، عدالت .(1395). مقایسه اثربخشی مشاوره روایتمدار و راهحلمحور بر اختلالات رفتاری دانشآموزان پایهی سوم مقطع راهنمایی، فرهنگ مشاوره و رواندرمانی، 7 (20): 25-43.
 
References
Babatunde M. M. & Kamilu M. (2014). Class Size and School Climate as Correlates of Secondary School Students Scholastic Achievement in Itesiwaju Local Government Area of Oyo State, Nigeria, Global Journal of HUMAN-SOCIAL SCIENCE: Linguistics & Education, 14(3)
Dhingra, R., & Chauhan, K. S. (2017). Assessment of life skills of adolescents in relation to selected variables. International Journal of Scientific and Research Publications. 7(8), 201-212
Kumar, A., & Seth, M. (2018) Life Skills Development of Marginalized Youth Through the Peer Mentoring Model. In: Kumar P. (eds) Exploring Dynamic Mentoring Models in India. 36(3), 227–252
Morad Ali Eissa, Saad (2018). The Effectiveness of a Life Skills Training Based on the Response to Intervention Model on Improving Disruptive Behavior of Preschool Children, International Journal of Psycho-Educational Sciences 7(2): 60-66 
Okech, D. O., & Role, E. M. (2015). Implications of life skills education on character development in children: a case of Hill school. Baraton. Interdisciplinary Research Journal. 5(special issue), 173-181.
Xie, X., Chen, W., Lei, L., Xing, C. & Zhang, Y. (2016). The Relationship between Personality Types and Prosocial Behavior and Aggression in Chinese Adolescents. Personality and Indiv