اثر بخشی زوج درمانی شناختی- رفتاری گروهی بر کیفیت روابط زناشویی، صمیمیت زناشویی، افسردگی زناشویی زنان خیانت‌ دیده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

2 استادیار گروه روانشناسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی زوج درمانی شناختی- رفتاری گروهی بر کیفیت روابط زناشویی، صمیمیت زناشویی، افسردگی زناشویی زنان خیانت‌دیده بود. روش پژوهش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری دو ماهه بود که جامعه آماری آن شامل زنان خیانت‌دیده مراجعه کننده به مرکز مشاوره ژرفا شهر کرمانشاه بودند که پس از غربالگری30 زن خیانت‌دیده به شیوه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 زن) و گواه (15 زن) کاربندی شدند. ابزاهای این پژوهش پرسشنامه کیفیت روابط زناشویی باسبی (1995)، پرسشنامه صمیمیت زناشویی تامپسون و والکر، 1983 و پرسشنامه افسردگی بِک، 1961 بود. گروه آزمایش به مدت ده جلسه تحت مداخله زوج درمانی شناختی- رفتاری هالفورد، 2005؛ به صورت گروهی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از آزمون واریانس اندازههای مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که مداخله زوج درمانی شناختی رفتاری بر کیفیت روابط زناشویی (11/29=F و 001/0=P)، صمیمیت زناشویی (13/7=F و 013/0=P) و افسردگی زناشویی (72/15=F و 001/0=P) مؤثر است؛ و این تأثیر در مرحله پیگیری پایدار بود. نتیجه‌گیری: در نهایت این نتیجه حاصل شده‌است که زوج درمانی شناختی- رفتاری گروهی بر کیفیت روابط زناشویی زنان خیانت‌دیده در شهر کرمانشاه اثر بخش بوده ‌است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که از روش زوج درمانی شناختی-رفتاری می توان برای کاهش افسردگی زناشویی زنان خیانت دیده و در نهایت استحکام خانواده استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Group Cognitive-Behavioral Couple Therapy in Improving the Quality of Marital Relationships, Marital Intimacy, and Marital Depression of Women Affected by Infidelity

نویسندگان [English]

  • Maral Ajari 1
  • Hassan Amiri 2
  • Saeedeh sadat Houseini 2
  • Karim Afsharinia 2
1 PhD student in General Psychology, Islamic Azad University, Kermanshah Branch, Kermanshah, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Kermanshah Branch, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

Aim: The present study aimed to determine the effectiveness of group cognitive-behavioral couple therapy on the quality of marital relationships, marital intimacy, and marital depression of women affected by infidelity. Methods: The research method was quasi-experimental with pre-test, post-test, and two-month follow-up. The statistical population consisted of women affected by infidelity who visited Zharfa Counseling Center in Kermanshah. After screening, 30 women were selected by convenience sampling and were randomly assigned to experimental (n=15), and control (n=15) groups. The research tools included the Busby's Marital Quality Questionnaire (1995), the Marital Intimacy Scale by Thompson and Walker (1983), and Beck Depression Inventory (BDI) (1961). The experimental group underwent the group intervention of Halford's Cognitive-Behavioral Couple Therapy (2005) for ten sessions. Data were analyzed using the repeated-measures analysis of variance. Results: The results indicated that cognitive-behavioral couple therapy intervention was effective in improving the quality of marital relationships (F=29.11, P=0.001), marital intimacy (F=7.13, P=0.013), and marital depression (F=15.72, P=0.001), and the effect was stable in the follow-up phase. Conclusion: It was found that group cognitive-behavioral couple therapy was effective in improving the quality of marital relationships of women affected by infidelity in Kermanshah; hence, cognitive-behavioral couple therapy can be used to reduce marital depression in women affected by infidelity, and ultimately strengthen the family.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Couple therapy
  • Cognitive-behavioral
  • Quality of marital relationship
  • Marital intimacy
  • Depression
  • Infidelity
احمدپور، اعظم.، و خالدی، تهمینه (1396) مقایسه رضایتمندی زناشویی و صمیمیت زناشویی دانشجویان زن شاغل و غیر شاغل متاهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، 19(3): 54-63
احمدی تبار، سیدمحمد.، مکوندی، بهنام.، و سودانی، منصور (1397) اثربخشی آموزش خانواده به شیوه شناختی- رفتاری (CBT) بر سازگاری زناشویی، تاب آوری و کیفیت زندگی زوجین، فصلنامه زن و مطالعات خانواده، 11(41): 21-40
اردشیری لردجانی، فهیمه.، و شریفی، طیبه (1397) اثربخشی روان درمانی مثبت گرا بر بخشایشگری و بی رمقی زناشویی زنان آسیب دیده خیانت زناشویی، آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده، 4(1): 106-123
ارسلان ده، فرشته.، حبیبی، معصومه.، سلیمی، آرمان.، و شاکرمی، محمد (1396) تاثیر زوج درمانی گروهی هیجان مدار بر بهبود کیفیت روابط زناشویی و افزایش صمیمیت زوج‌ها، مجله علوم پزشکی زانکو، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 18(59): 68-79
اصغری، فرهاد.، صادقی، عباس.، و بابایی، مریم (1397) پیش بینی تعارضات زناشویی بر اساس پرخاشگری ارتباطی پنهان و فعال سازهای مخرب رفتاری در کارمندان بانک ملی شهر رشت، اولین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی ایران
باب الحوایجی، مهرنوش.، خوشنویس، الهه.، و قدرتی، الهه (1397) اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر افسردگی زنان پس از خیانت همسر، نشریه ‪ آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده، 4(1): 14-27
بابایی گرمخانی، محسن.، رسولی، محسن.، و داورنیا، ایرج. (1396) اثر زوج درمانی هیجان مدار بر کاهش استرس زناشویی زوج ها، نشریه علوم پزشکی زانکو، 18(56): 33-45
بهرامی ‌خوندابی، فاطمه.، ‌‌فاتحی‌زاده، مریم.، و ‌اولیا، نرگس (1384)، ساخت و تعیین روایی و پایایی آزمون صمیمیت زوجین، هشتمین هفته پژوهش دانشگاه اصفهان
ثنایی، باقر (1379). مقیاس های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: نشر بعثت
خانجانی وشکی، سحر.، شفیع آبادی، عبداله.، و فرزاد، ولی اله (1395) مقایسه اثربخشی زوج درمانی شناختی رفتاری و زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر صمیمیت زناشویی زوجین متعارض شهر اصفهان، فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 17(4): 53-69
خزاعی، سمانه (۱۳۸۶) بررسی تأثیر آموزش تمایز یافتگی بر میزان صمیمیت و سطح تمایز یافتگی زوجها. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران
زارعی محمودآبادی، حسن (1396) اثر بخشی آموزش زوج درمانی مثبت نگر بر صمیمیت زناشویی و امید به زندگی زنان، دو ماهنامه علمی پژوهشی طلوع بهداشت یزد، 16(13): 1-17
شاه حسینی، سعید.، صیادی، معصومه.، و طاهری، نجمه (1398) تعهد زناشویی و کیفیت ارتباط در زوجین بارور و نابارور، فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشت درمانی گناباد، 25(3): 34-50
شکر الله زاده، معصومه.، فروزش، منیره.، رفیع بذرافشان، محمد.، و حسینی، حسین. (1396) تاثیر زوج درمانی شناختی؛ رفتاری در تعارض و بی رمقی زناشویی، دوفصلنامه آسیب‌شناسی، مشاوره و غنی‌سازی خانواده، دوره، 3(1): 115-131
شکری، امید.، و متینی، لیلا (1398) اثربخشی برنامۀ بازآموزی اسنادی بر فرایندهای ارزیابی شناختی، راهبردهای حل تعارض و سازگاری زناشویی، روانشناسی کاربردی، 13(3): 47-63
عظیمی، اکرم (1397) بررسی کیفیت زندگی و کیفیت روابط زوجین در بین مبتلایان به صرع، همایش ملی روان شناسی و سلامت با محوریت خانواده و زندگی سالم
فخری مقدم، شهلا.، علیزاده موسوی، ابراهیم (1395) تاثیر زوج درمانی شناختی رفتاری بر صمیمیت زوجین جوان، چهارمین همایش ملی مشاوره و سلامت روان
قریشی، نوشین (1399) اثر بخشی خانواده درمانی شناختی- رفتاری بر کیفیت زندگی و عملکرد خانواده در زوجین متقاضی طلاق، اولین کنفرانس روانشناسی، علوم تربیتی، علوم اجتماعی و مشاوره
کشاورزی، مریم. (1398) اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی-رفتاری بر رضایت از زندگی و صمیمیت بین زوجین متقاضی طلاق، پنجمین کنفرانس ملی نوآوری‌های اخیر در روانشناسی، کاربردها و توانمندسازی با محوریت رواندرمانی
گودرزی، امیرحسین.، کیخسروانی، مولود.، دیره، عزت.، گنجی، کامران. (1399). اثربخشی واقعیت‌درمانی بر انعطاف‌پذیری و دلزدگی زناشویی و تعهد‌اجتماعی در زوجین متقاضی طلاق شهرستان ملایر. زن و مطالعات خانواده، 13(49): 7-27
محمدخانی، پروانه.، استفان، کیت.، و مساح، امید. (1386) مختصات روان‌سنجی پرسشنامه افسردگی بک -۲ در یک نمونه بزرگ مبتلایان به اختلال افسردگی اساسی. مجله توانبخشی، ۸ (1): ۸۲-63
محمدی، بهناز.، حیدرنیا، احمد.، و عباسی،‌هادی (1395) پیش‌بینی تعهد زناشویی بر اساس صمیمیت زناشویی و بخشودگی، رویش روان شناسی، 5(3): 14-23
نادری مقدم، سمیه (1386). تعیین رابطه بین صمیمیت و مدت ازدواج در زوج های شهر ساری. پایان نامه کارشناسی روان شناسی عمومی، دانشگاه پیام نور بهشهر
یوسفی، ناصر (1390). بررسی شاخص های روان سنجی مقیاس کیفیت زناشویی، فرم تجدیدنظر شده (RDAS). پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره، 1 (2)، 200-183
References
Antle, S., Amini, N., Rahmani, M. A. (2016). The effectiveness of cognitive-behavioral couple therapy in increasing the marital compatibility of the divorce applicant couples. International Journal of Humanities and Cultural Studies, 1214–1219.
Asarnow Z. & Manber M. (2019) A study of spiritual intelligence and Quality of life among imprisoned women of zahedan city. The Social Sciences 11(12): 3059-3062
Busby. D. M., Crane. D. R., Larson. J. H., & Christensen. C. (1995). A revision of the Dyadic Adjustment Scale for use with distressed and nondistressed couples: Construct Hierarchy and multidimensional scale. Journal of Marital and family therapy, 21, 289-308.
Duares R, Khafif T, Neto F (2020) Effectiveness of Cognitive Behavioral Couple Therapy on Reducing Depression and Anxiety Symptoms and Increasing Dyadic Adjustment and Marital Social Skills: An Exploratory Study, The Family Journal, 2(40): 54-63
Dugal, C., Bakhos, G., Bélanger, C., Godbout, N. (2018). Cognitive-behavioral psychotherapy for couples: An insight into the treatment of couple hardships and struggles. In Şenormancı, Ö., Şenormancı, G. (Eds.), Cognitive behavioral therapy and clinical application (pp. 117–148). IntechOpen
Epstein, N. B., Zheng, L. (2017). Cognitive-behavioral couple therapy. Current Opinion in Psychology, 13, 142–147.
Fincham F, May R (2017) Infidelity in romantic relationships, Current Opinion in Psychology, Volume 13
Jones, J. D., Fraley, R. C., Ehrlich, K. B., Stern, J. A., Lejuez, C. W., Shaver, P. R., & Cassidy, J. (2018). Stability of attachment style in adolescence: An empirical test of alternative developmental processes. Child development, 89(3), 871-880. [DOI: 10.1111/cdev.12775] [PMid:28301042] [PMCid:PMC5600628]
Kamali Z, Allahyar N, Ostovar Sh (2020) Factors that influence marital intimacy: A qualitative analysis of iranian married couples, Cogent Psychology, 7(1): 22-31
Maleki, N., Madahi, M. E., Mohammadkhani, S., Khala’tbari, J. (2017). The effectiveness of cognitive behavioral couple therapy on psychological wellbeing, marital intimacy, and life quality of chaotic couples. Iranian Journal of Educational Sociology, 1, 23–33. 
Mohlatlile, N.E., Sithole, S. & Shirindi, L. (2018). Factors Contributing to Divorce among Young Couples in Lebowakgomo. Social Work Journal. 54(2): 256-274.
Oar, J. S., Nelson, D. A., Yorgason, J. B., Harper, J. M. Ashton, R. H. & Jensen, A. C. (2017). Relational Aggression in marriage. Aggressive Behavior, 36(5): 315-329
Oppenheimer, M. (2008). Recovering from an extramarital relationship from a nonsystemic approach. Am journal of psychiatry. 61(2):181-190.
Rodbiues, D. Lopes, D. and Pereira M. (2016). Sociosexuality, Commitment, Sexual Infidelity and Perceptions of Infidelity: Data From the Second Love Web Site. Journal of Family Psychology, 54 (2): 241-253
Scheeren, P., Apellániz, I., de Alda M., & Adriana, W. (2018). Marital Infidelity: The Experience of Men and Women. Trends in Psychology, 26(1): 355-369.
Solimas, E. M., Kruse, J., Gardner, B. C., Broadbent, C. L., & Spencer, T. A. (2017). Observed attachment and self-report affect within romantic relationships. Journal of couple & Relationship Therapy, 16(2), 102-121. DOI:10.1080/ 15332691.2016.1238794
Toplu-Demirtaş, E., & Fincham, F. D. (2017). Dating Infidelity in Turkish Couples: The Role of Attitudes and Intentions. The Journal of Sex Research, 1(1), 1-11.
Webel, A. R., Sattar. A., Schreiner. N., & Phillips, J. C. (2016). Social resources. Health promotion behavior, and quality of life in adults living with HIV. Applied Nursing Research, 30: 204-209