اثر بخشى درمان هیجان مدار بر انعطاف‌پذیری کنشى و تحمل پریشانى زنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه مشاوره، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران

2 دانشیار گروه مشاوره، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران

3 دانشیار گروه روانشناسی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران

4 استادیار گروه مشاوره، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران

چکیده

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی ‌درمان هیجان مدار بر انعطاف‌پذیری‌کنشى و تحمل پریشانى زنان بود. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون و گروه گواه با پیگیری سه ماهه بود؛ جامعه آماری زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره آوای درون، رهنما و مرکز مشاوره بیمارستان مهر شهر تهران در بازه زمانی اردیبهشت تا خرداد سال 1397 بود که 60 زن متاهل داوطلب مشارکت در پژوهش به پرسشنامه‌ انعطاف‌پذیری کنشی کونور و دیویدسون (2003) و تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) پاسخ دادند که پس از غربالگری 30 زن انتخاب و در گروه آزمایشی هیجان مدار (15 زن) و گروه گواه (15 زن) به صورت تصادفی جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت مداخله هیجان مدار جانسون (2012) قرار گرفت و داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط اندازه‌های مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج حاکی از تأثیر مداخله هیجان مدار بر انعطاف‌پذیری کنشی (75/29 =F، 001/0 =P) و تحمل پریشانی (14/12 =F، 004/0 =P) و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری بود. نتیجه‌گیری:  این مداخله موجب شد تا زنان تمرکز را از رفتار همسر خود برداشته و بر رفتار خود متمرکز شوند و در نتیجه کاربرد موانع ارتباطی مذکور را متوقف کرده و ضمن افزایش تحمل، با یادگیری برنامه ارتباط درست، توانستند روابط خویش را بهبود بخشیده و انعطاف‌پذیری خود را بالاتر ببرند؛ بنابراین مداخله‌ مؤثری برای درمان انعطاف‌پذیری کنشی و تحمل پریشانی محسوب می‌شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effectiveness of emotionally focused couple therapy on couple’s functional flexibility and distress tolerance

نویسندگان [English]

  • Zahra Houseinzadeh 1
  • Shohreh Ghorban Shirodi 2
  • Javad Kha 3
  • Mohammad Ali Rahmani 4
1 PhD Student of Counseling Department, Tonekabon Branch, Islamic Azad University, Tonekabon, Iran
2 Associate Professor, Department of Counseling, Tonekabon Branch, Islamic Azad University, Tonekabon, Iran
3 Associate Professor, Department of Psychology, Tonekabon Branch, Islamic Azad University, Tonekabon, Iran
4 Assistant Professor, Department of Counseling, Tonekabon Branch, Islamic Azad University, Tonekabon, Iran
چکیده [English]

Aim: The present study aimed to the effectiveness of emotionally-focused couple therapy on couple’s functional flexibility and distress tolerance. Method: This research was a quasi-experimental study with a pre-test and post-test associated with a control group and a 3-month follow-up. The statistical population included couples referring to Avaye Daroon and Rahnama Counseling Centers and Mehr Hospital Counseling Center in Tehran from May to June 2018. Of them, 60 couples volunteered to participate in the research answered the Connor-Davidson Functional Flexibility Questionnaire (Resilience Scale) (2003) and Simons and Gaher Distress Tolerance Scale (2005). After the screening, 30 couples were selected who were randomly assigned to an experimental group who exposed to an intervention of emotionally-focused couple therapy, and a control group, 15 couples in each group. experimental group were received eight 90-minutes sessions of intervention. Johnson's Emotion-Focused Intervention (2012) were used. The data were analyzed using a mixed ANOVA of repeated measures. Results: The results indicated the effect of emotion-focused intervention on functional flexibility (P = 0.001, F = 29.75) and distress tolerance (P = 0.004, F = 12.14) the stability of these effects at the follow-up phase. Conclusion: interventions led the couples to remove their focus from their spouse's behavior and to focus on their behavior, and thereby, they stopped the use of the mentioned communication barriers and, while increasing their tolerance, they could improve their relationships by learning the right communication program to increase their flexibility.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Couple Therapy
  • Distress Tolerance
  • Emotion Circuit
  • Functional Flexibility
امین الرعیا، رضوان.، کاظمیان، سیمه. و اسمعیلی، معصومه. (1395). پیش بینی تحمل پریشانی بر اساس مولفه‌های ارتباطی خانواده مبدا در زنان مطلقه و غیرمطلقه. زن و جامعه، 7(4)؛ 106-91
اندامی خشک، علیرضا. (1392). نقش واسطه‌ای تاب آوری در رابطه بین تنظیم شناختی هیجان و تحمل پریشانی با رضایت از زندگی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
برنا، محیا.، حسن آبادی، حسین.، قنبری هاشم آبادی، بهرامعلی. (1394). مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی گروهی مبتنی بر رویکرد هیجان مدار و واقعیت درمانی بر رضایتمندی زناشویی زوجین. روانشناسی بالینی، 7(4پیاپی28): 44-37
حسنی، معصومه.، غفاری، عذرا.، ابوالقاسمی، عباس. و تلکوی، سمیه. (1398). بررسی اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیک بر انعطاف‌پذیری شناختی، حس پیوستگی و تعاملات زناشویی در زوجین متقاضی طلاق. پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 13(53): 106-88
رحمتی، فاطمه. و صابر، سوسن. (1396). مقایسه تنظیم شناختی هیجان و تاب آوری در دانش آموزان معتاد به اینترنت و دانش آموزان عادی. روانشناسی کاربردی، 11(4پیاپی44): 594-579
رئیسی، سیدجمال.، محمدی، کوروش.، زارعی، اقبال. و نجارپوریان، سمانه. (1397). مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی هیجان مدار و رویکرد تصمیم گیری مجدد بر افزایش ابعاد تاب آوری زنان متاهل. پژوهش‌نامه اسلامی زنان و خانواده، 6(12): 55-39
داورنیا، رضا.، زهراکار، کیانوش.، معیری، نسیم. و شاکرمی، محمد. (1395). بررسی کارایی زوج‌درمانی هیجان مدار به شیوه گروهی بر فرسودگی زناشویی. نشریه علوم پزشکی دانشگاه آزاد، 25(2): 140-132
صاحبی بزاز، لیلا.، سودانی، منصور. و مهرابی زاده هنرمند، مهناز. (1398). اثربخشی درمان هیجان مدار بر تحمل ناکامی و سازگاری زناشویی زوج‌های مراجعه کننده به مرکز مشاوره شرکت نفت. پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری4(33): 83-59
عارف پور، امیرمحمد.، شجاعی، فرشته سادات.، حاتمی، محمد. و مهدوی، هدی. (1398). پیش بینی تاب آوری بر اساس تنظیم شناخت هیجان و احساس گناه در زنان دچار سرطان پستان. روانشناسی کاربردی، 13(4 پیاپی52): 526-509.
فتح اله زاده، نوشین.، میرصیفی‌فرد، لیلاالسادات.، کاظمی، مهناز.، سعادتی، نادره. و نوابی نژاد، شکوه. (1396). اثربخشی غنی سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب بر کیفیت روابط زناشویی و صمیمیت زوج‌ها. روانشناسی کاربردی، 11(3پیاپی43): 353-372
فقیه، صبا.، و کاظمی، حمید. (1397). اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر تحمل پریشانی زوجین نابارور شهر اصفهان. مجله سلامت جامعه، 12(1): 22-29
محمودپور، عبدالباسط.، فرحبخش، کیومرث.، حسینی، به رزان. و بلوچ زاده، الهام. (1397). پیش بینی تعهد زناشویی زنان بر اساس شیوه‌ای دلبستگی، خودشفقتی و تحمل پریشانی. مشاوره و روان درمانی خانواده، 8(1پیاپی25): 84-65
میکائیلی، نیلوفر.، رحیمی، سعید. و صداقت، مهرناز. (1397). نقش الگوهای ارتباطی خانواده، ساختار انگیزشی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی در پیش بینی طلاق هیجانی زوجین. آسیب‌شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده، 4(1): 16-1
 References
Allen, R. C., & Palk, G. (2018). Development of recommendations and guidelines for strengthening resilience in emergency department nurses. Traumatology. Advance online publication
Dutch, M. S., & Ratanasiripong, P. (2017). Marriage family therapist’s attitudes toward evidencebased treatments and readiness for change. Journal of Psychotherapy Integration, 27(4): 540-547.
Elliott, T. R., Hsiao, Y.-Y., Kimbrel, N. A., DeBeer, B. B., Gulliver, S. B., Kwok, O.-M., Morissette, S. B., & Meyer, E. C. (2019). Resilience facilitates adjustment through greater psychological flexibility among Iraq/Afghanistan war veterans with and without mild traumatic brain injury. Rehabilitation Psychology, 64(4): 383–397.
Greenberg, L.S. (2017). Emotion-focused therapy of depression. Person-Centered & Experiential Psycho-therapies, 16(2): 106-117.
Keough, M.E., Riccardi, C.J., Timpano, K.R., Mitchell, M.A., & Schmidt, N.B. (2010). Anxiety Symptomatology: The Association with distress tolerance and anxiety sensitivity. Behavior Therapy, 41: 567-574.
Johnson, S.M. (2012). The practice of emotionally focused couple therapy. New York: Brunner – Rutledge.
Johnson, S., & Zuccarini, D. (2010). Integrating Sex and Attachment in Emotionally Focused Couple Therapy. Journal of Marital and Family Therapy, 36(4): 431-445
MacKillop, J., & De Wit, H. (Eds). (2013). The Wiley-Blackwell Handbook of Addiction Psychopharmacology. John Wiley & Sons.
Tie S, Poulsen Sh (2013). Emotionally focused couple therapy with couple’s marital adjustment. Contemporary Family Therapy; 35(3): 393-402.
Wiebe, A. S., & Johnson, M. S. (2017). Creating relationship that foster resilience in Emotionally Focused Therapy. Current Opinion in Psychology, 13: 65-69
Williams, A. D., Thompson, J., & Andrews, G. (2013). The impact of psychological distress tolerance in the treatment of depression. Behaviour research and therapy, 51(8): 469-475
Williamson, H. C., Rogge, R. D., Cobb, R. J., Johnson, M. D., Lawrence, E., & Bradbury, T. N. (2015). Risk moderates the outcome of relationship education: A randomized controlled trial. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 83(3): 617629]
Yi-Frazier, J. P., Fladeboe, K., Klein, V., Eaton, L., Wharton, C., McCauley, E., & Rosenberg, A. R. (2017). Promoting Resilience in Stress Management for Parents (PRISM-P): An intervention for caregivers of youth with serious illness. Families, Systems, & Health, 35(3): 341–351
Zuccarini, D., Johnson, S.M., Dalgeish, T.L., & Makinen, J.A. (2013). Forgiveness and Reconciliation in Emotionally Focused Therapy for Couples: The Client Change Process and Therapist Interventions. Journal of Marital Fam Ther, 39(2): 148-162.