TY - JOUR ID - 150917 TI - مطالعه تغییرات الگوی خانواده با تاکید بر نقش شبکه‌های اجتماعی: پژوهش کیفی JO - خانواده درمانی کاربردی JA - AFTJ LA - fa SN - AU - خفری, ندا AD - گروه ارتباطات، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی،‌ تهران، ایران Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 4 IS - 4 SP - 85 EP - 102 KW - خانواده KW - تغییرات خانواده KW - شبکه‌های اجتماعی KW - شبکه‌ای شدن خانواده DO - 10.22034/aftj.2022.301745.1174 N2 - خانواده یکی از نهادهای اجتماعی تاثیرگذار در جوامع مختلف است که در دهه‌های اخیر با تغییر و تحولات گسترده‌ای مواجه شده است. محققان و صاحب‌نظران حوزه‌های علوم انسانی و اجتماعی عوامل مختلفی نظیر توسعه شهرنشینی، توسعه دانشگاه‌ها و ارتقای سطح علمی شهروندان و توسعه رسانه‌های جمعی و اجتماعی را در این تغییرات موثر می‌دانند. لذا هدف اصلی این پژوهش، فهم و کشف مفاهیم جدید شکل گرفته در نهاد خانواده باتوجه به نقش کلیدی شبکه‌های اجتماعی بوده است. اینکه شبکه‌های اجتماعی چه مقوله‌های کلان و خردی را وارد نهاد خانواده کرده‌اند و رویکرد اعضای خانواده به چه نحوی دگرگون شده است؟روش: این پژوهش از نوع رویکرد کیفی و شیوه نظریه داده بنیاد است. برای جمع آوری داده‌ها با ۱۵ نفر از زنان و مردان مصاحبه عمیق انجام شد و در نهایت برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شده ‌است. یافته ها: نتایج حاصل از فرآیند کدگذاری داده‌ها نشان داد که از بین ۱۳۱مفهوم، ۹ مقوله خرد و۳ مقوله عمده ساخته شد و در پایان، مقوله محوری شبکه‌ای شدن خانواده استخراج گردید. براساس نظر مشارکت‌کنندگان این پژوهش در سال‌های قبل از دهه ۷۰ مقوله‌های تعاملات انحصاری، سلطه پدرسالاری و غلبه ارزش‌های دینی و سنتی شرایطی را برای تعین‌گری سنت به وجود آورده بود ولی «ظهور عصر جدید» و «سبک زندگی موبایلی» منجر به «مدرن شدن ساختاری و کارکردی خانواده» گردیده که با مجموعه شرایط تاثیرگذار مقوله‌های « جابه‌جایی در قدرت»، «مهیاشدن فرصت‌های جدید»، «دگردیسی ارزشی» و «تحول ساختاری در خانواده» به سمت «فردی شدن نهاد خانواده» گراییده‌ است. UR - https://www.aftj.ir/article_150917.html L1 - https://www.aftj.ir/article_150917_7836285703f5db2fb769f2c6c767e7f6.pdf ER -