اثربخشی توانبخشی شناختی بر عملکرد اجرایی و عملکرد حافظه فعال در سالمندان مبتلا به افسردگی غیر بالینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

چکیده

هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی توانبخشی شناختی بر عملکرد اجرایی و عملکرد حافظه فعال در سالمندان مبتلا به افسردگی غیر بالینی بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک تحقیق کاربردی و از نظر روش تحقیق از نوع تحقیقات نیمه آزمایشی از نوع تحقیقات پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه‌ی آماری این پژوهش شامل کلیه سالمندان مبتلا به افسردگی غیر بالینی که تعداد آنها 90 نفر زن و مرد بین دی ماه 1399 تا خرداد سال 1400 به مرکز مشاوره مهرگان در طول شش ماه مراجعه نمودند. نمونه مورد مطالعه 45 نفر سالمندان بود که به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه مساوی مداخله و یک گروه کنترل تقسیم شدند (هر گروه 15 نفر). دوره پیگیری پس از گذشت سه ماه از اتمام پس آزمون انجام شد. داده در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه افسردگی بکII (بک، استیر و براون، 1996) پرسشنامه‌ی عملکرد اجرایی، پرسشنامه عملکرد حافظه فعال: توسط والات ازووی، پرادات دیل و ازووی (2012) بدست آمد. در این پژوهش از آزمون اندازه‌گیری مکرر و نرم افزارهای SPSS.22 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که توانبخشی شناختی بر عملکرد اجرایی و عملکرد حافظه فعال در سالمندان مبتلا به افسردگی غیر بالینی موثر بود و این نتایج تا دوره پیگیری ماندگار بود. نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه گرفت که توانبخشی شناختی روش موثری برای بهبود عملکرد اجرایی و عملکرد حافظه فعال در سالمندان مبتلا به افسردگی غیر بالینی است و می‌توان از آن در جهت کاهش مشکلات سالمندان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of cognitive rehabilitation on executive function and working memory function in the elderly with non-clinical depression

نویسندگان [English]

  • Shahrzad Shafaei
  • Bahram Mirzaian
  • Ramezan Hasanzadeh
Department of Psychology, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran
چکیده [English]

Aim: The purpose of this study was to determine the effectiveness of cognitive rehabilitation on executive function and working memory function in the elderly with non-clinical depression. Methods: The current research was an applied research and in terms of the research method, it was a semi-experimental type of pre-test-post-test and follow-up research with a control group. The statistical population of this research includes all elderly people suffering from non-clinical depression, 90 men and women who visited the Mehrgan counseling center between January 2020 and June 2021. The study sample was 30 elderly people who were selected by purposeful sampling and randomly divided into two equal intervention and control groups (15 people in each group). The follow-up period was conducted three months after the completion of the post-test. Cognitive rehabilitation treatment sessions were conducted in ten one-hour sessions weekly based on the protocol of Schulberg and Matir (2001). The data in this research was obtained by using the Beck II depression questionnaire (Beck, Steer and Brown, 1996), the executive function questionnaire, the working memory function questionnaire: by Valat Ezuvi, Pradat Dale and Ezuvi (2012). In this research, repeated measurement test and SPSS.22 software were used. Results: The results showed that cognitive rehabilitation on executive function (F=49.86, P<0.001) and working memory function (F=31.53, P<0.001) in the elderly with non-clinical depression. It was effective and these results lasted until the follow-up period. Conclusion: It can be concluded that cognitive rehabilitation is an effective method to improve executive function and working memory function in the elderly with non-clinical depression and it can be used to reduce the problems of the elderly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rehabilitation
  • Executive Function
  • Memory
  • Elderly
  • Depression

مراجع

انوشیروانی، مجید.، منطقی، علی.، تقی پور، علی.، و اسلامی، مهدی .(1396). افسردگی از دیدگاه طب نوین و ایرانی. پزشک الکترونیکی، 10(2): 63-72.
فتی، لادن.، بیرشک، بهروز.، عاطف وحید، محمدکاظم.، و دابسون، کیت استفان. (۱۳۸۴). ساختارهای معناگذارطرحواره‌ها، حالت‌های هیجانی و پردازش شناختی اطلاعات هیجانی: مقایسه دو چارچوب مفهومی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران. ۱۱ (۳): ۳۲۶-۳۱۲
فرخی سی سخت، فاطمه.، فرهودی، مهدی.، صدیق اتحاد، سعید.، محمودی، جواد.، و محدث، گیسو .(1398). توانبخشی شناختی اختلال شناختی ناشی از سکته مغزی ایسکمیک را بهبود می بخشد: نقش عوامل رشد. مجله سکته مغزی و بیماری های عروق مغزی، 28 (10)، 104299.
نجاتی، وحید.(1392). پرسشنامه توانایی های شناختی: ارزیابی ویژگی های روان سنجی. مجله پیشرفت در علوم شناختی، 15 (2): 11-19.
References
Anushiravani, M., Manteghi, A. A., Taghipur, A., & Eslami, M. (2018). Depression from the perspective of modern and Persian medicine. Electronic Physician, 10(2), 6372.
Beck, A. T., Steer, R. A., & Brown, G. K. (1996). Beck depression inventory (BDI-II) (Vol. 10, No. 3). London, UK: Pearson.
Beurel, E., Toups, M., & Nemeroff, C. B. (2020). The bidirectional relationship of depression and inflammation: double trouble. Neuron, 107(2), 234-256.
Cicerone, K. D., Goldin, Y., Ganci, K., Rosenbaum, A., Wethe, J. V., Langenbahn, D. M., ... & Harley, J. P. (2019). Evidence-based cognitive rehabilitation: systematic review of the literature from 2009 through 2014. Archives of physical medicine and rehabilitation, 100(8), 1515-1533.
Cisneros, E., Beauséjour, V., De Guise, E., Belleville, S., & McKerral, M. (2021). The impact of multimodal cognitive rehabilitation on executive functions in older adults with traumatic brain injury. Annals of physical and rehabilitation medicine, 64(5), 101559.
De Luca, R., Latella, D., Maggio, M. G., Di Lorenzo, G., Maresca, G., Sciarrone, F., ... & Calabrò, R. S. (2019). Computer assisted cognitive rehabilitation improves visuospatial and executive functions in Parkinson’s disease: Preliminary results. NeuroRehabilitation, 45(2), 285-290.
Farokhi-Sisakht, F., Farhoudi, M., Sadigh-Eteghad, S., Mahmoudi, J., & Mohaddes, G. (2019). Cognitive rehabilitation improves ischemic stroke-induced cognitive impairment: role of growth factors. Journal of Stroke and Cerebrovascular Diseases, 28(10), 104299.
Ferguson, H. J., Brunsdon, V. E., & Bradford, E. E. (2021). The developmental trajectories of executive function from adolescence to old age. Scientific reports, 11(1), 1-17.
Nejati, Vahid. (2013). Cognitive Abilities Questionnaire: evaluation of psychometric properties. Journal of Advances in Cognitive Sciences. 15 (2): 11-19. [Persian]
Perone, S., Simmering, V. R., & Buss, A. T. (2021). A dynamical reconceptualization of executive-function development. Perspectives on Psychological Science, 16(6), 1198-1208.
Planchez, B., Surget, A., & Belzung, C. (2019). Animal models of major depression: drawbacks and challenges. Journal of Neural Transmission, 126(11), 1383-1408.
Prescott, E., Mikkelsen, N., Holdgaard, A., Eser, P., Marcin, T., Wilhelm, M., ... & de Kluiver, E. P. (2019). Cardiac rehabilitation in the elderly patient in eight rehabilitation units in Western Europe: Baseline data from the EU-CaRE multicentre observational study. European journal of preventive cardiology, 26(10), 1052-1063.
Ronan, L., Alexander-Bloch, A., & Fletcher, P. C. (2020). Childhood obesity, cortical structure, and executive function in healthy children. Cerebral cortex, 30(4), 2519-2528.
Silva, A., Silva, S., Fonseca, C., Cardoso, I., Ferrinho, R., Sousa, L., ... & Lopes, M. (2020, October). Indicators sensitive to rehabilitation nursing care: a functional and technological respiratory rehabilitation program for elderly people. In International Workshop on Gerontechnology (pp. 87-98). Springer, Cham.
Tornås, S., Stubberud, J., Solbakk, A. K., Evans, J., Schanke, A. K., & Løvstad, M. (2019). Moderators, mediators and nonspecific predictors of outcome after cognitive rehabilitation of executive functions in a randomised controlled trial. Neuropsychological rehabilitation, 29(6), 844-865.
Vallat-Azouvi, C., Pradat-Diehl, P., & Azouvi, P. (2012). The Working Memory Questionnaire: A scale to assess everyday life problems related to deficits of working memory in brain injured patients. Neuropsychological rehabilitation, 22(4), 634-649.
Zelazo, P. D. (2020). Executive function and psychopathology: A neurodevelopmental perspective. Annual review of clinical psychology, 16(1), 431-454.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 10 بهمن 1400
  • تاریخ بازنگری: 07 تیر 1401
  • تاریخ پذیرش: 21 آذر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار