بررسی مدل یابی الگوهای ارتباطی و صمیمیت زناشویی براساس سبک‌های دلبستگی و روابط موضوعی با میانجی‌گیری سبک‌های مقابله‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه روانشناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

چکیده

زمینه و هدف: دلبستگی ایمن، رفتارهای مراقبتی و مدارا با همسررا ارتقا می‌دهد. این رفتارها در افزایش سازگاری زناشویی و نشاط‌ بخشی به زندگی زناشویی نقش دارد. لذا این پژوهش با هدف بررسی مدل‌یابی الگوهای ارتباطی و صمیمیت زناشویی براساس سبک‌های دلبستگی و روابط موضوعی با میانجیگیری سبک‌های مقابله‌ای انجام شد.
روش: روش تحقیق این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی- همبستگی است؛ جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان در حال تحصیل و متأهل دانشگاه‌های آزاد اسلامی ‌استان تهران بودند که حداقل 2سال از ازدواج آن‌ها گذشته بود. و با استفاده از فرمول کوکران برابر 385 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های صمیمت زناشویی تامپسون و واکر (OMEIS-2)، پرسشنامه الگوهای ارتباطی کریستنسن و سالاوی (CPQ)، پرسشنامه سبک دلبستگی کولینز و رید (RAAS)، پرسشنامه روابط موضوعی بل (BORRTI) و پرسشنامه سبک مقابله‌ای لازاروس (1988) پاسخ دادند و از آزمون همبستگی، تحلیل رگرسیون و مدل‌سازی به روش معادلات ساختاری استفاده شد. جهت انجام آزمون‌های آماری از نرم‌افزار EMOS و نسخه 26 نرم‌افزار SPSS استفاده گردید. نتایج نشان داد.
یافته ها: طبق الگوریتم بارون-کنی، از آنجا که مسیر سبک‌های مقابله به صمیمیت زناشوئی معنی‌دار است، می‌توان نتیجه گرفت که سبک‌های مقابله نقش میانجی‌گری جزئی دارند. کل مدل 2/2 درصد صمیمیت زناشوئی را تبیین می‌کنند. مقابله مساله مدار 4/2 درصد و مقابله هیجان مدار 5/4 درصد صمیمیت زناشوئی را تبیین می‌‌کنند. شاخص آکائیک (AIC) نیز نشان می‌دهد که مدل اثرات غیر مستقیم تقریباً مقتصدتر از مدل‌های دیگر است .
نتیجه گیری: شاخص‌های برازش مدل تحلیل مسیر پیش بینی صمیمیت زناشوئی براساس روابط موضوعی نشان داد که شاخص‌های برازش مدل اثرات غیرمستقیم بهتر از مدل‌های دیگر است. شاخص آکائیک (AIC) نیز نشان می‌دهد که مدل اثرات غیرمستقیم تقریبا مقتصدتر از مدل‌های دیگر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the modeling of communication patterns and marital intimacy based on attachment styles and thematic relationships mediated by coping styles

نویسندگان [English]

  • Shahram Nematzadeh Getabi 1
  • Shahram Vaziri 2
  • farah lotfi kashani 2
1 PhD student, Department of Psychology, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Psychology, Roudhen Branch, Islamic Azad University, Roudhen, Iran
چکیده [English]

Aim: This study was conducted to investigate the modeling of communication patterns and marital intimacy based on attachment styles and thematic relationships mediated by coping styles. Methods: The research method of this study is descriptive-survey-correlation; the statistical population of this study included students studying and married in Islamic Azad universities of Tehran province who had been married for at least 2 years. Using Cochran's formula, 385 people were selected by convenience sampling method and the Thompson and Walker Marital Intimacy Questionnaire (OMEIS-2), Christensen & Salawi Communication Patterns Questionnaire (CPQ), Collins and Reed Attachment Style Questionnaire ( (RAAS), Bell Thematic Relationships Questionnaire (BORRTI) and Lazarus Coping Questionnaire (1988) answered and correlation test, regression analysis and structural equation modeling were used. EMOS software and version 26 of SPSS software were used for statistical tests. Results: According to Baron-Kenny algorithm, since the path of coping styles to marital intimacy is significant, it can be concluded that coping styles have a partial mediating role. The whole model explains 2.2% of marital intimacy. Problem-oriented coping 2.4% and emotion-oriented coping 4.5% explain marital intimacy. The AIC index also shows that the indirect effects model is almost more economical than other models. Conclusion: The fit indices of the model Analysis of the path of predicting marital intimacy based on thematic relationships showed that the fit indices of the indirect effects model are better than other models. The Acaic Index (AIC) also shows that the indirect effects model is almost more economical than other models.

کلیدواژه‌ها [English]

  • communication patterns
  • marital intimacy
  • attachment styles
  • thematic relationships
  • coping styles

مراجع

احمدی، شمس‌الدین.، آزاد فلاح، پرویز.، و فراهانی، حجت‌الله. (1397). بازبینی الگوهای غالب ارتباطی زوجین ایرانی بر مبنای بن مایه تعارضی ارتباط: یک بررسی کیفی. فصلنامه مطالعات روان شناسی بالینی، 8 (32): 92-67.
اصلانی، خالد.، عبدالهی، نیره.، و امان الهی، عباس. (1396). رابطه سبک دلبستگی با تعهد زناشویی با میانجیگری تمایز یافتگی خود و احساس گناه در دانشجویان زن متأهل شهر اهواز. پژوهش­های مشاوره، 16 (61): 217- 188.
واکر، الکسیس. جی.، و تامپسون، لیندا.. (1983). صمیمیت و تماس و کمک بین نسلی میان مادران و دختران، مجله ازدواج و خانواده، 45، 841-849، نشریه شورای ملی روابط خانواده.
آقایوسفی، علیرضا. (1380). نقش شخصیت و راه‌های مقابله‌ای در افسردگی و کاربرد مقابله‌درمانگری در شخصیت و افسردگی. رساله‌ی دکترای تخصصی روانشناسی. استاد راهنما: پریرخ دادستان. دانشگاه تربیت مدرس.
بهرامی ‌خوندابی، فاطمه.، ‌‌فاتحی‌زاده، مریم.، و ‌اولیا، نرگس. (1384). ساخت و تعیین روایی و پایایی آزمون صمیمیت زوجین، هشتمین هفته پژوهش دانشگاه اصفهان.
پاکدامن، شهلا. (1380). بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه طلبی در نوجوان. پایان‌نامه دکترای روانشناسی، دانشگاه تهران.
ثنایی، باقر. (1379). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: نشر بعثت.
جابری، سمیه. (1398). تعیین پیش‌بینی‌کننده‌های صمیمیت زناشویی و تدوین مدل افزایش صمیمیت بر اساس عوامل آن. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه اصفهان، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
جابری، سمیه.، اعتمادی، عذرا.، جزایری، رضوان‌السادت.، و احمدی، سیداحمد. (1393). بررسی تعیین رابطه عوامل فردی با صمیمیت زناشویی. تهران، اولین کنفرانس بین­المللی روان شناسی و علوم رفتاری.
حسینی، سیده ریحانه. (1397). رابطه بین ابعاد تعهد زناشویی و روابط فرازناشویی اینترنتی بر اساس روابط عاطفی و جنسی زوجین و سبک­های دلبستگی: مد‌ل‌یابی معادله ساختاری. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، دانشکده علوم اجتماعی.
دوستداری تیله نویی، تیمور. (1392). رابطه سبک­های دلبستگی با صمیمیت و سازگاری زناشویی در زوجین فرهنگی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد شاهرود، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
صلاحیان، نوشین. (1398). بررسی رابطه روابط موضوعی و طرحواره­های ناسازگار اولیه بر سلطه­گری و روابط اخلاقی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه پیام نور، سنندج.
عباسی اصل، مجتبی. (1395). رابطه رضایت جنسی، صمیمیت زناشویی و سبک­های دلبستگی با بی­ثباتی ازدواج زنان متأهل. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه خوارزمی، دانشکده روانشناسی.
عبدلی قهی، حمیدرضا. (1395). پیش‌بینی صمیمیت زناشویی بر اساس طرحواره­های ناسازگار اولیه و سبک دلبستگی در دانشجویان متأهل دانشگاه علوم انتظامی استان تهران. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، دانشکده علوم انسانی.
عطایی فرد، ربابه.، و امیری، شعله. (1396). آزمون مدل علّی رابطه ارتباط مؤثر همسران و رابطه والد- فرزندی برای آموزش والدین دانش آموزان دوره ابتدایی. فصلنامه خانواده و پژوهش، 30: 37-7.
کریم زاده نگاری، عباس. (1394). بررسی صمیمیت جنسی، محبت جسمی، ذهن‌آگاهی و تعارض زناشویی به عنوان تعدیل‌کننده‌های رابطه بین سبک‌های دلبستگی و کیفیت زناشویی دانشجویان زن دانشگاه شهید چمران اهواز. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
محمدی گنجه، محمد. (1396). آزمودن مدل رابطه­ی تعارض‌های زناشویی و سبک‌های فرزندپروری والدین با ترس از صمیمیت با میانجی‌گری سبک­های دلبستگی. پایان­نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
نادری مقدم، سمیه. (1386). تعیین رابطه بین صمیمیت و مدت ازدواج در زوج‌های شهر ساری. پایان نامه کارشناسی روانشناسی عمومی، دانشگاه پیام نور بهشهر.
نریمانی، محمد.، پوراسماعیلی، عبدالله.، میکائیلی، ساحل.، و حاجیلو، نرگس. (1398). نقش واسطه­ای الگوهای ارتباطی زوج را در رابطه­ی بین آسیب‌پذیری‌های پایدار و فرسودگی زناشویی در زوج­های متقاضی طلاق. مجله خانواده پژوهشگاه شهید بهشتی، 11 (1)، 52-61.
نوری، محبوبه. (1393). بررسی رابطه بین سبک­های دلبستگی و الگوهای ارتباطی خانواده با میزان سازگاری زناشویی و صمیمیت زوجین. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علم و فرهنگ تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
هادی نژاد، حسن.، طباطباییان، مریم.، و دهقانی، محمود. (1393). بررسی مقدماتی روایی و پایایی پرسشنامه روابط موضوعی و واقعیت‌آزمایی بِل. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران. ۲۰(۲): ۱۶۲-۱۶۹.
References
Bagarozi, A. (2016). Characteristics of long–term first marriage. Journal of mental health counseling, 15, 445-460
Bean, R. C. (2015). Romantic relationship quality and technological communication: Examining the role of attachment representations and rejection sensivity. Thesis for Master of Science, Bringham: Utah State University.
Caska, C.M (2018). Distress in Spouses of Combat Veterans with PTSD: The Importance of Interpersonally BasedCognitions and Behaviors, Risk and Resiliencein U.S. Military Families, 1, 69-84.
Christensen, a., & Sullaway, M. (1984). Communications patterns Questionnaire. Unpublished questionnaire. Los Angeles: University of California.
Christensen. A., Haevay. C.L. (1990). Gender and Social structure in the demand/withdraw pattern of marital conflict. Journal of personality band social psychology, (59): 73-81
Gullotta, R., Blau, I. (2017). Intimate Violence in Families Newbury Park. CA: Sage Publication.
Hazan, C., & Shaver, P. (2016). "Romantic Love Conceptualized As An Attachment Process. Journal of Personality and Social Psychology, 511-524.
Heavey, C. L., Layne, C., & Christensen, A. (1993). Gender and conflict structure in marital interaction: A replication and extension. Journal of Counseling and Clinical Psychology, (63):
Higgins, N., McCabe, M. (2016). Goal-directed upper limb movements by children with and without DCD: A window into perceptuo-motor dysfunction?” Physiotherapy research international, 9, 1-12.
Ozman, O.Atik, G (2010). Attachment styles and marital adjustment of Turkish married individuals. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5: 367-371.
Saavedra, M. C., Chapman, K. E., & Rogge, R. D. (2010). Clarifying links between attachment and relationship quality: Negative conflict and mindfulness as moderators. Journal of Family Psychology. 24, 380-390.
Seshti, T., Valentino, L. (2016). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth ed. American Psychiatric Publishing.
Sheldon, E., Keller, I., West, L. (2017). Criminology, Wadsworth, Cengage Learning.
Wanic R, Kulik J. (2019). Toward an Understanding of Gender Differences in the Impact of Marital Conflict on Health. Sex Roles, 65(5-6): 297-312.
Young, J.E. (2008). Young Schema Questionnaire–Short Form. New York: Schema Therapy Institute

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 15 مرداد 1400
  • تاریخ بازنگری: 06 اسفند 1400
  • تاریخ پذیرش: 16 خرداد 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار