شناسایی و سنجش عوامل محوری و پیرامونی تعارضات زناشویی در جمعیت فارسی زبان (مطالعه ترکیبی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد مرکز تحقیقات علوم رفتار، دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله (عج)، تهران، ایران

3 استاد گروه مشاوره، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و سنجش عوامل محوری و پیرامونی تعارضات زناشویی در جمعیت فارسی زبان ایران انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادی و توسعه­ای بود. طرح پژوهش، روش­هایترکیبی اکتشافی متوالی (کیفی- کمی) بود. در پژوهش حاضر برای شناسایی عوامل محوری و پیرامونی، 58 مقاله علمی در بازه زمانی (1398-1370) برای مرور نظام­مند و 23 زوج متعارض برای مصاحبه اکتشافی با روش نمونه­گیری در دسترس، 10 متخصص برای نظرسنجی به روش دلفی با روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند، سپس فهرست جامعی از تعارضات زناشویی در قالب چک لیست 344 گویه­ای تدوین شد و در مرحله بعد با انتخاب نمونه به تعداد 450 نفر (225 زوج) مورد سنجش قرار گرفت و سپس با تلفیق نتایج حاصل از چهار مرحله، عوامل محوری و پیرامونی با استفاده از کدگذاری و تحلیل عاملی در قالب عوامل محوری پیرامونی طبقه‌بندی شدند. یافته‌ها: پس از تحلیل عاملی تعداد 17 گویه حذف شد، در نهایت 19 عامل محوری و 235 عامل پیرامونی شناسایی شد که به ترتیب مسائل مربوط به پیش از ازدواج و فرایند (0.31=β)، عدم حمایت و مراقبت از یکدیگر (0.22=β)، عدم صمیمت (0.22=β)، مسائل مربوط به خانواده‌های مبدأ (0.21=β)، عدم جذابیت (0.16=β)، نارضایتی جنسی (0.13=β)، سرخوردگی (0.11=β)، عدم روراستی (0.11=β)، الگوهای ارتباطی و حل تعارض ناکارآمد (0.11=β)، مشکلات اقتصادی و شغلی (0.09=β)، مشکلات مربوط به روابط عاطفی قبلی (0.08=β) و ساختار قدرت (0.07=β) بیشترین سهم را در تعارضات زناشویی داشتند و سپس روابط خارج از عرف و خیانت، مشکلات شخصیتی و رفتاری، عوامل مربوط به فرزندان، عدم وظیفه‌شناسی، عوامل مذهبی و عدم جرات‌مندی زوجین تبیین کننده تعارضات زناشویی بودند. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های حاصل از پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که مجموعه عوامل مرتبط با تعارضات زناشویی ناشی از تعدادی عوامل محوری بودند که ضروری است در مداخلات پیشگیرانه، تشخیص و مداخله در زوجین مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identification and Assessment of the Central and Peripheral Factors of Marital Conflict in the Persian-Speaking Population (A Mixed-Methods Study)

نویسندگان [English]

  • Roodabeh Hooshmandi 1
  • Khodabakhsh Ahmady 2
  • Alireza Kiamanesh 3
1 Department of Psychology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Behavioral Sciences Research Center, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran
3 Department of Counseling, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Aim: The present study aimed to identify and assess the central and peripheral factors of marital conflict in the Persian-speaking population of Iran. methods: The present study was basic and developmental in terms of purpose. The research design included an exploratory sequential mixed-methods procedure (qualitative-quantitative). To identify the central and peripheral factors, the present study selected and investigated 58 scientific articles in a period of 1991-2019 for a systematic review, 23 conflicting couples for exploratory interviews using the convenience sampling method, and 10 experts for the Delphi method survey using the purposive sampling method, and then developed a comprehensive list of marital conflict in a 344-item checklist, and assessed 450 individual (225 couples) by selecting samples. Thereafter, the results of four stages were combined and central and peripheral factors were classified into peripheral-central factors using coding and factor analysis. Results: After factor analysis, 17 items were removed, and finally, 19 central factors and 235 peripheral factors were identified, and premarital issues (β=0.31), lack of support and care for each other (β=0.22), lack of intimacy (β=0.22), issues related to families of origin (β=0.21), lack of attractiveness (β=0.16), sexual dissatisfaction (β=0.13), frustration (β=0.11), dishonesty (β=0.11), communication patterns, and dysfunctional conflict resolution (β=0.11), economic and job problems (β=0.09), problems with previous emotional relationships (β=0.08), and power structure (β=0.07) played the largest roles in marital conflict, followed by extramarital affairs and infidelity, personality and behavioral problems, children-related factors, lack of conscientiousness, religious factors, and the lack of courage of couples explained the marital conflict. Conclusion: Based on the research results, the set of factors related to the marital conflict were caused by several central factors that needed to be taken into consideration in preventive interventions, diagnosis, and intervention in couples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marital conflict
  • Premarital issues
  • Lack of support and care
  • Lack of intimacy
  • Families of origin

مراجع

آزاد ارمکی، تقی. (1386). جامعه‌شناسی خانواده ایران، تهران: انتشارات سمت.
احمدی، خدابخش. (1397). شاخص‌های سلامت خانواده در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، تهران: انتشارات الگوی پیشرفت.
بابایی، انسیه. (1397) پیش‌بینی تعارضات زناشویی زنان درگیر خشونت خانگی بر اساس طرح‌واره‌های جنسی، عملکرد جنسی و ‌رضایت جنسی‌. روان پرستاری، ۶ (۵): ۱۶-۲۴
بهمنی، نگار.، اعتمادی، عذرا.، احمدی، سید احمد.، و فاتحی زاده، مریم. (1396). کشف عوامل مؤثر بر سرخوردگی زناشویی زوجین ایرانی: یک مطالعه کیفی. مجله تحقیقات علوم رفتاری،15(4): 467-460.
توسلی، افسانه.، و طاهری، نرگس. (1394). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر اختلاف‌ها و تعارضات اقتصادی زندگی زناشویی زنان شاغل و خانه‌دار شهر تهران. بررسی مسائل اجتماعی ایران، 5(2): 390-365.
چراغی، مونا. (1393). سبک‌های ارتباط با خانواده همسر در زوجین ایرانی و طراحی و بررسی اثربخشی بسته زو ج درمانی مبتنی بر فرهنگ بر سازگاری زناشویی و کیفیت ارتباط با خانواده همسر، پایان‌نامه دکتری روان‌شناسی بالینی، دانشگاه شهید بهشتی.
رحمتی، عباس؛ و بهرامی نژاد، حبیبه (1398). تجربه قبل از ازدواج (آشنایی، نامزدی، عقد) متقاضیان طلاق: تحلیلی پدیدارشناسانه. مجله تحقیقات کیفی در علوم سلامت، 8(1):82-68.
سالاری، اسماعیل.، معین، لادن.، سهامی، سوسن.، و حقیقی، حمید. (1392). بررسی رابطه فرهنگ، مردسالاری، همسان همسری با تعارضات زناشویی در بین دبیران و پرستاران زن متأهل. مجله زن و مطالعات خانواده،5(19):114-95.
شهولی، کیامرث.، و رضایی فر، سلطان مراد. (1390). بررسی علل ناسازگاری و طلاق در خانواده‌های شهرستان ایذه. جامعه پژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 2(1): 138-113.
ثنایی، باقر. (1387). نقش خانواده اصلی در ازدواج فرزندان. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، 2، 143-132.
علیرضایی، مالک.، فتحی اقدم، قربان.، قمری، محمد.، و بزازیان، سعیده. (1399). مقایسه اثربخشی واقعیت درمانی و طرح‌واره درمانی بر نشانگان تنیدگی در زنان دارای تعارض زناشویی. نشریه روان پرستاری،8(2)، 13-1.
عمرانی، سیمین.، جمهری، فرهاد.، و احدی، حسن. (1397). پیش‌بینی سازگاری زناشویی بر اساس انتظارات زناشویی با نقش میانجی تعارض‌های زناشویی. مجله روانشناسی اجتماعی، 9(57)، 125-115.
فتحی، الهام.، اسمعیلی، معصومه.ف فرح‌بخش، کیومرث.، و دانش پور منیژه (1394). حیطه‌های تعارض و راهبردهای حل آن در زوجین رضایتمند. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. 6(20):10 ـ 21.
محسن زاده، فرشاد.، نظری، محمدعلی.، و عارفی، مختار. (1390). مطالعه کیفی عوامل نارضایتی زناشویی و اقدام به طلاق. فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده (مطالعات راهبردی زنان)، 14(53)،42-7.
ماندگاری، فرزانه (1394). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر تعارضات زناشویی در بین زنان شهر یزد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد، پردیس علوم انسانی و اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی.
References
Çelik M, Tümkaya S. (2012) The relationship between marital adjustment and life satisfaction of instructors and work variables. Ahi Evran Üniversitesi Kirsehir Egitim Fakültesi Dergisi (KEFAD);13(1):223-38.
Cummings, E. M. Kouros, C. D. & Papp, L. M. (2007). Marital aggression and children's responses to everyday interparental conflict. European Psychologist, 12(1), 17-28.
Claire, M. Kamp. D. Miles, G. & Taylor, M. (2011). Trajectories of marital conflict across the life course: predictors and interactions with marital happiness trajectories. Journal of Family Issues, 33, 341-368.
Dildar Saadia, Sitwat Aisha and Yasin Sumaira. (2013). Intimate Enemies: Marital Conflicts and Conflict Resolution Styles in Dissatisfied Married Couples. Middle-East Journal of Scientific Research 15 (10): 1433-1439
Durğuta, S. Kısab,S. (2018).Predictors of Marital Adjustment among Child Brides, Archives of Psychiatric Nursing https://doi.org/10.1016/j.apnu.2018.03.006
Elia, s. H. & Huey–Yee, T. (2009). Relationship between perceived paternal and maternal parenting styles and student academic achievement in selected secondary schools. European Journal of Social Sciences, 9, 181- 192.
Henry.R.G. Miller. R.B. (2014). Marital Problems Occurring in Midlife: Implications for Couples Therapists, American Journal of Family Therapy 32(5):405-417.
Hawkins, A. J. Willoughby, B. J. & Doherty, W. J. (2012). Reasons for Divorce and Openness to Marital Reconciliation. Journal of Divorce and Remarriage, 53(6), 453-463. 
Jones, D. E. Greenberg, M. and Crowley, M. (2015). Early social-emotional functioning and public health: The relationship between kindergarten social competence and future wellness. Journal Information, 105(11), 2283-90.
Langat, J. Njenga,E. (2015). A Study of Marital Conflict Management among Couples in Ainamoi Division of Kericho County, Kabarak Journal of Research & Innovation Volume 3 Number 2,98-109 (2015)
Mbwirire,J. (2017).Causes of marital conflicts in christian marriages in Domboshava area Mashonaland east province, Zimbawe, Faculty of Applied SocialScience, Zimbabwe Open University, Harare, Zimbabwe, International Journal of Humanities, Art and Social Studies (IJHAS),1(2),59-75.
Robles, T. F. Slatcher, R. B. Trombello, J. M. & McGinn, M. M. (2014). Marital quality and health: A meta-analytic review. Psychological Bulletin, 140(1), 140-187.
Tolorunleke, C.A. (2014). Causes Of Marital Conflicts Amongst Couples in Nigeria: Implication for Counselling PsychologistsProcedia،Social and Behavioral Sciences 140(14),21 – 26.
Wagner1, A. Delatorre, M. (2018).Marital Conflict Management of Married Men and Women, Psico-USF, Bragança Paulista, 23(2), 229-240.
Yu, J. H. & Park, T. Y. (2016). Family Therapy for an Adult Child Experiencing Bullying and Game Addiction: An Application of Bowenian and MRI Theories. Contemporary Family Therapy, 38(3), 318-327.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 شهریور 1400
  • تاریخ بازنگری: 15 آبان 1400
  • تاریخ پذیرش: 28 بهمن 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار