مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحواره درمانی بر انعطاف‌پذیری تصویر ذهنی از بدن و تکانشگری در زنان مبتلا به اختلال پرخوری افراطی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار گروه روانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دانشیار گروه روانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 استادیار، گروه روانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحواره درمانی بر انعطاف‌پذیری تصویر ذهنی از بدن و تکانشگری در زنان مبتلا به پرخوری افراطی بود. روش پژوهش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس-آزمون و پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان مبتلا به اختلال پرخوری افراطی بود که در سال 1397 به کلینیک‌های تغذیه در شهر قم مراجعه نموده و ملاک‌های ورود به پژوهش را دارا بودند. حجم نمونه 45 نفر زن مبتلا به اختلال پرخوری بود که به روش هدفمند انتخاب شد و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بسته باخ و موردان، 2012؛ و گروه آزمایشی طرحواره درمانی بسته یانگ و همکاران، 1394؛ را در 12 جلسه 2 ساعته به صورت گروهی دریافت کردند. ابزار پژوهش شامل مقیاس تشخیص اختلالات خوردن (استیک، تلچ و ریزوی، 2000)، انعطاف‌پذیری تصویر ذهنی از بدن (ساندوز، ویلسون، مروین و کیت-کلوم، 2013) و تکانشگری (بارت، 2014) بود. داده‌ها با روش تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج حاکی از تأثیر مداخله درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و طرحواره درمانی بر نمره انعطاف‌پذیری تصویر ذهنی (31/4=F، 020/0 =P) و تکانشگری (73/6=F، 020/0 =P) و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری بود؛ همچنین نتایج مقایسه دو به دو و آزمون تعقیبی توکی نشان داد که بین تأثیر دو روش درمانی تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه‌گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد اثربخشی بیشتری نسبت به طرحواره درمانی در انعطاف‌پذیری روان‌شناختی تصویر ذهنی از بدن، اضطراب و تکانشگری حرکتی دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The comparison of the efficacy of therapy based on acceptance and commitment and schema therapy on body image flexibility of the body and impulsivity among women with Binge eating disorder

نویسندگان [English]

  • Zahra Ostadian Khani 1
  • Fariba Hassani 2
  • sepahmansour sepahmansour 3
  • Farnaz Keshavarziarshad 4
1 Department of Psychology, Tehran Central Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Department of Psychology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
4 Assistant Professor, Department of Psychology, Tehran Central Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Aim: This study aimed to determine the efficacy of therapy based on acceptance and commitment and schema therapy on body image flexibility and impulsivity among women with binge eating disorder. Methods: The research design was quasi-experimental with a pretest-posttest design, and a two-month follow-up. The study population included all women with binge eating disorders referring to nutrition clinics in Qom in 2018 and met the inclusion criteria of the study. The sample included 45 women with binge eating disorders who were selected by purposive sampling method and randomly assigned to two experimental and control groups (15 women in each group). The experimental group received Bach and Morgan's (2012) treatment package based on acceptance and commitment and the Young et al.'s schema therapy package (2015) in twelve sessions, and each session lasted two hours. The research tools included the eating disorder scale of Stice, Telch, and Rizoi (2000), the flexibility of the mental image of the body of Sandoz, Wilson, Marvin, and Kate Klum (2013), and the impulsivity of Bart (2014). The data were analyzed by repeated-measures analysis of variance. Results: The findings indicated the impact of treatment based on acceptance and schema therapy on the score of mental image flexibility (F = 4.31, P = 0.020) and impulsivity (F = 6.73, P = 0.020). And this effect was stable in the follow-up stage. Besides, according to the results of the two-by-two comparison and Tukey post hoc test, it was indicated that there is no significant difference between the effects of the two therapies. Conclusions: The therapy based on acceptance and commitment is more effective than schema therapy in psychological flexibility of mental body image, anxiety, and motor impulsivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acceptance and Commitment
  • Schema Therapy
  • Flexibility
  • Body Image
  • Impulsivity
  • Binge eating

مراجع

اختیاری، حامد.، رضوان­فرد، مهرناز.، و مکری، آذرخش. (1387). ﺗﻜﺎﻧﺸﮕﺮی و اﺑﺰارﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ارزﻳﺎﺑﻲ آن: ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ دﻳﺪﮔﺎه بررسی‌ها و اﻧﺠﺎمﻫﺎی ﺷﺪه. ﻣﺠﻠﻪ روان‌پزشکی و رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﻳﺮان، 14(3): 257- 247.
انجمن روان‌پزشکی آمریکا، (2013). راهنمای تشخیصی و آماری اختلال­های روانی DSM-V، ترجمه فرزین رضاعی، علی فخرایی، آتوسا فرمند، علی نیلوفری، ژانت هاشمی آذر و فرهاد شاملو. (1394). تهران: انتشارات ارجمند.
ایزدی، راضیه.، و عابدی، محمدرضا.(1391). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. تهران: انتشارات جنگل.
ایزدی، عظیمه.، کریمی، جواد.، و رحمانی، محسن. (1392). روان‌سنجی نسخه فارسی پرسشنامه انعطاف­پذیری تصویر ذهنی از بدن در یک نمونه از جمعیت دانشجویان ایرانی. مجله دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران (حیات). 19(3): 69-56.
خاکباز، حمید.(1393). اثربخشی گروه‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم هیجان معتادان وابسته به آمفتامین. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
خبیر، لیلا.، محمدی.، نوراله.، و رحیمی، چنگیز. (1393). اعتبار یابی مقیاس تشخیص اختلال خوردن. مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، 18(2): 100-107
دلاور، علی. (1396). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: انتشارات ویرایش.
سادوک، بنجامین­جیمز.، سادوک، ویرجینا.، و رونیز، پدرو. (2015)، خلاصه روان‌پزشکی علوم رفتاری/ روان‌پزشکی بالینی. ترجمه فرزین رضاعی. (1394). تهران: انتشارات ارجمند.
عباسی، مسلم.، پرزور، پرویز.، معاضدی، کاظم.، و اصلانی، طاهره. (1394). اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر بهبود تصویر بدنی دانش آموزان دختر مبتلا به پراشتهایی عصبی. مجله علوم پزشکی اردبیل. 15(1): 24-15.
غلامحسینی، بهاره.، خدابخشی کولایی، آناهیتا.، و تقوایی، داوود. (1394). اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد در بهبود افسردگی و تصویر بدنی زنان مبتلا به چاقی. سلامت اجتماعی. 2(2): 79-72.
گال، مردیت.، بورگ، والتر.، و گال، جویس. (1996). روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی. ترجمه احمدرضا نصر، حمیدرضا عریضی، محمود ابوالقاسمی، خسرو باقری، محمدحسین علامت­ساز، محمدجعفر پاک­سرشت، علی دلاور، علیرضا کیامنش، غلامرضا خوی­نژاد. 1393، چاپ هفتم. تهران: سمت.
نوریان، لیلا.، و آقایی، اصغر. (2015). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در انعطاف‌پذیری روان‌شناختی زنان چاق. مجله دیابت و چاقی. 7(3): 137-133.
یانگ، جفری.، کلوسکو، ژانت.، و ویشار، مارجوری. (1394). طرحواره درمانی. راهنمای کاربردی برای متخصصان بالینی. ترجمه حسن حمیدپور و زهرا اندوز، تهران. انتشارات ارجمند (انتشار اثر به زبان اصلی، 2007).
References
Bach, P., Moran, D. (2008). ACT in practice: Case conceptualization in Acceptance and Commitment Therapy. Oakland, CA: New Harbinger.
Bertoli, S., Leone, A., Ponissi, V., Bedogni, G., Beggio, V., Strepparava, M.G. (2015). Prevalence of and risk factors for binge eating behavior in 6930 adults starting a weight loss or maintenance program. Public Health Nutrition, 11: 1-7.
Bluett, E.J., Lee, E.B., Simone, M., Lockhart, G., Twohig, M.P., Lensegrav-Benson, T., Quakenbush-Roberts, B. (2016). The role of body image psychological flexibility on the treatment of eating disorders in a residential facility. Eating Behaviors. 23: 150-155.
Bricker, D. C., & Young, J. E. (2012). A client’s guide to schema therapy. Recuperadodehttp://www.davidbricker.com/clientsguideSchemaTherapy.pdf.
Carnell, S., Gibson, C., Benson, L., Ochner, C.N., Geliebter, A. (2012). Neuroimaging and obesity: current knowledge and future directions. Obesity Reviews. 13: 43–56.
Cash, T. F. (2004). Body image: past, present, and future. Body Image. 1(1): 1-5.
Duarte, C., Pinto-Gouveia, J. (2016). Body image flexibility mediates the effect of body image-related victimization experiences and shame on binge eating and weight. Eating Behavior. 23: 13-18.
 Ferreira, C., Pinto-Gouveia, J., Duarte, C. (2013). Physical appearance as a measure of social ranking: the role of a new scale to understand the relationship between weight and dieting. Clinical Psychology Psychotherapy. 20(1): 55-66.
Ferreira, J. E., Veiga, G. V. (2008). Eating disorder risk behavior in Brazilian adolescents from low socioeconomic level. Appetite; 51(2): 249-55
Forman, E. M., & Herbert, J. D. (2009). New directions in cognitive behavior therapy: Acceptance-based therapies. General principles and empirically supported techniques of cognitive behavior therapy, 77-101.
Forman, E. M., Butryn, M. L. (2015). A new look at the science of weight control: How acceptance and commitment strategies can address the challenge of self-regulation. Appetite 84, 171-180.
Forman, E. M., Hebert, J. D., Moitra, E., Yeomans, P. D., & Geller, P. A. (2007). A randomized controlled effectiveness trial of acceptance and commitment therapy and cognitive therapy for anxiety and depression. Behavior Modification, 31 (6), 772–799.
Hayes, S. C., Villatte, M., Levin, M., Hildebrandt, M. (2011). Open, aware, and active: Contextual approaches as an emerging trend in the behavioral and cognitive therapies. Clinical Psychology, 7: 141-168.
Hayes, S.C., Luoma, J.B., Bond, F.W., Masuda, A, Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behavior Research and Therapy, 44(1): 1-25.
Hege, M.A., Stingl, K.T., Kullmann, S., Schag, K., Giel, K. E., Zipfel, S. (2015). Attentional impulsivity in binge eating disorder modulates response inhibition performance and frontal brain networks. International Journal Obesity. 39: 353-360.
Hill, M. L., Masuda, A., Melcher, M., Morgan, J. R., Twohig, M. P. (2014). Acceptance and Commitment Therapy for Women Diagnosed with Binge Eating Disorder: A Case-Series Study. Cognitive and Behavioral Practice. 22(3): 367-378.
Kenny, T. E., Singleton, C., Carter. J. C. (2019). An examination of emotion-related facets of impulsivity in Bing eating disorder. Eating Behaviors. 32(1); 74-77. 
Lane, S. D., Cherek, D. R. (2010). Analysis of risk in adults with a history of high risk behavior. Drug and Alcohol Dependence, 65,117-179.
Leehr, E. J., Krohmer, K., Schag, K., Dresler, T., Zipfel, S., Giel, K. E. (2015). Emotion regulation model in binge eating disorder and obesity – A systematic review. Neuroscience and bio-behavioral Reviews, 49: 125-134.
Luz, F. D., Sainsbury, A., Hay, P., Roekenes, J. A. Swinbourne, J., Silva, D. C., Oliveira, M. D. (2017). Early Maladaptive Schemas and Cognitive Distortions in Adults with Morbid Obesity: Relationships with Mental Health Status. Behavioral Sciences. 7(1): 1-11.
McIntosh, V. w., Jordan, J., Carter, J. D., Frampton, C. M., McKenzie, J. M., Latner, J. D., Joyce, P. R. (2016). Psychotherapy for trans-diagnostic binge eating: A randomized controlled trial of cognitive-behavioral therapy, appetite-focused cognitive-behavioral therapy, and schema therapy. Psychiatry Research, 30 (240): 412-420.
Meule, A. (2013). Impulsivity and overeating: a closer look at the subscales of the Barratt Impulsiveness Scale. Front Psychology, 4(5): 177- 186.
Nederkoorn, C., Houben, k., Hofmann, W., Roefs, A., Jansen, A. (2010). Control yourself or just eat what you like? Weight gain over a year is predicted by an interactive effect of response inhibition and implicit preference for snack foods. Health Psychology, 29(4): 389-393.
Sandoz, E. K., Wilson, K. G., Merwin, R. M., Kate-Kellum, K. (2013). Assessment of body image flexibility: The body image-acceptance and action questionnaire. Journal of Contextual Behavioral Science. 2(2): 39-48.
Schag, K., Schönleber, J., Teufel, M., Zipfel, S., Giel, K. E. (2013). Food-related impulsivity in obesity and binge eating disorder – a systematic review. Obesity Reviews. 14(6): 477–495.
Sim, L. A., McAlpine, D.E., Grothe, K. B., Himes, S.M., Cockerill, R.G., Clark, M. M. (2010). Identification and treatment of eating disorders in the primary care setting. Mayo Clinic Proceedings; 85(8): 746-751
Simpson, S. G., Morrow, E., Michiel van Vreeswijk, M. V.,  Reid, C. (2010). Group Schema Therapy for Eating Disorders: A Pilot Study. Front Psychology, 1(4): 182-191.
 Stanford, M.S., Mathias, C.W., Dougherty, D.M., Lake, S.L., Anderson, N.A., Patton, J.H. (2009). Fifty years of the Barratt Impulsiveness Scale: An update and review. Personality and Individual Differences. 47: 385-395.
Stice E, Telch CF, Rizvi SL. (2000). Development and validation of the Eating Disorder Diagnostic Scale: a brief selfreport measure of anorexia, bulimia, and binge-eating disorder. Psychol Assess. 12(2):123-31.
Stice E, Fisher M, Martinez E. (2004). Eating Disorder Diagnostic Scale: additional evidence of reliability and validity. Psychol Assess.16(1):60-71
Thimm, J. C. (2010). Personality and early maladaptive schemas: A five-factor model perspective. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 41(4): 373-380.
Thompson, J. K. (1996). Assessing body image disturbance: Measures, methodology, and implementation. In: Thompson, J. K., editor. Body image, eating disorders and obesity: An integrative guide for assessment and treatment. Washington, DC: American Psychological Association. 49-81
Turner, H. M., Rose, K. S., Cooper, M.J. (2005). Schema and parental bonding in overweight and non-overweight female adolescents. International Journal of Obesity: 29(4): 381–387.
Waller, G., Shah, R., Ohanian, V., Elliott, P. (2001). Core beliefs in bulimia nervosa and depression: The discriminant validity of Young’s Schema Questionnaire. Behavior Therapy, 32(1): 139-153.
Wang, G. J., Geliebter, A., Volkow, N. D., Telang, F.W., Logan, J., Jayne. M. C. (2011). Enhanced striatal dopamine release during food stimulation in binge eating disorder. Obesity, 19(8): 1601-1608.
World Health Organization. Mental health: facing the challenges, building solutions. Geneva: WHO Regional Office Europe; 2005.
Wu, M., Giel, K.E., Skunde, M., Schag, K., Rudofsky, G., Zwaan, M. (2013). Inhibitory control and decision making under risk in bulimia nervosa and binge eating disorder. International Journal of Eating Disorders. 46(7): 721-728.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 08 مهر 1400
  • تاریخ بازنگری: 25 مهر 1400
  • تاریخ پذیرش: 03 دی 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار