طراحی مدل ساختاری مناسب برای پیش‌بینی سوءاستفاده ازکودکان براساس مؤلفه‌های ویژگی‌های شخصیتی و پیوند والدینی در والدین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی،مشهد، ایران

2 گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی جهت تعیین روابط بین ویژگی‌های شخصیتی وپیوندوالدین باسواستفاده ازکودکان بود. روش:روش پژوهش روش پژوهش توصیفی-همبستگی از نوع حداقل مربعات جزئی و هدایت شده و جامعه آماری، شامل ک شامل کودکان دختر مقطع سنی13الی15سال مقطه دبیرستان دوره اول شهر مشهد و والدین آن ها در سال96-98که بالغ بر 248594 نفر بودند. نمونه گیری بصورت تصادفی چند مرحله‌ای و حجم نمونه براساس‌نرم افزار برآورد اندازه نمونه (364دختر) و با توجه به احتمال 20 درصد افت آزمودنی‌ها تعداد نمونه384 نفرو والدین آن هاانتخاب شد.ابزار پژوهش پرسشنامه ویژگی‌های شخصیتی کاستا ومک کری فرم کوتاه1989،مقیاس پرسشنامه پیوند خانوادگی (PBI) ۱۹۷۹ گوردن پارکرو مقیاس پرسشنامه ترومای دوران کودکی (CTQ) برنستاین، استین، نیوکمپ، والکر، پوگ و همکاران 2003بود. یافته‌ها: یافته هانشان داد که طراحی مدل ساختاری مناسب برای پیش‌بینی سوءاستفاده از کودکان براساس ویژگی‌های شخصیتی والدین و پیوند والدینی با مدل نظری مطابقت داشته و از برازش مطلوبی برخوردار است. همچنین مسیر مستقیم پیوند والدینی در مراقبت (097/0-0β=،001/0P)،حمایت عاطفی (263/0-0β=،001/0P) ، ویژگی‌های شخصیتی والدین سهم روان رنجوری(07/0=β،10/0=P)، برون‌گرایی(09/0-=β،100/0=P)،انعطاف پذیری(055/0-=β،100/0=P)، دلپذیر بودن (078/0-=β،002/0=P)و با مسئولیت پذیر بودن (12/0-=β،001/0=P)بر سوءاستفاده از کودکان معنادار است.نتیجه گیری: براساس یافته‌های پژوهش به مشاوران حوزه خانواده پیشنهاد می‌شودبمنظور ایجاد انسجام و خلق رابطه آگاهانه به تقابل عناصر درون روانی در جهت بهبود روابط والد-فرزندی در طول ملاحظات پیشگیرانه بپردازند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing an Appropriate Structural Model for Predicting Child Abuse Based on Personality Traits and Parental Bonding

نویسندگان [English]

  • Tahmineh Bahmani 1
  • Nasseri Naziasadat 2
  • Elham Fariborzi 2
1 PhD Student of Counseling, Department of Educational Sciences, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
2 Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Aim: The present study aimed to determine the structural model for predicting child abuse based on personality traits, and parental bonding. Method: The study was descriptive-correlational, and the statistical population consisted of 248594 high school girls in Mashhad in 2017-2019, and 384 girls and their parents were selected using multi-stage random sampling. The research tools included the personality trait questionnaire by McCrae and Costa (1989), the Parental Bonding Instrument (PBI) by Gordon Parker (1979), and the Childhood Trauma Questionnaire (CTQ) by Bernstein et al. (2003). The data were analyzed using correlation coefficients, and the path analysis structural model. Results: The results indicated that designing a structural model for predicting child abuse based on parental personality traits, and parental bonding was consistent with the theoretical model and had a good fit. The results also indicated a significant positive correlation between parental bonding in care and emotional support with personality traits, namely extraversion, conscientiousness, agreeableness, and responsibility (P=0.01), and a significant negative correlation with emotional harassment, physical harassment, sexual harassment, neglect, and malnutrition (P=0.01). Furthermore, there was a direct significant effect of parental bonding in care, emotional support, parents' personality traits, the contribution of neuroticism, extraversion, openness to experience, agreeableness, and conscientiousness on child abuse (P=0.01). Conclusion: The study indicated the need to investigate personality traits and strategies of parents to deal with children, as well as the importance of parental bonding to know more parents and develop appropriate treatment programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Child Abuse
  • Parental emotional bonding
  • Personality traits
 
اسکندری، سجاد.، رفاهی، ژاله. (1395). رابطه بین تجربه آزار در کودکی و تمایزیافتگی با رضایت جنسی در زنان و مردان شاغل در اداره آموزش‌وپرورش شهرستان گراش. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
بهزادی، بهناز.، سروقد، سیروس.، و سامانی، سیامک. (1390). تحلیل عامل تأییدی بر نسخه فارسی مقیاس پیوند والدینی پارکر. مجله روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 2(6): 81-98
بهزادی، بهناز. (1390). بررسی کفایت روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه پیوند والدینی پارکر در جمعیت دانش‌آموزان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
پاکدامن، شهلا.، و خانجانی، مهدی. (1390). نقش فرزندپروری ادراک شده در رابطه بین سبک‌های دلبستگی و جمع‌گرایی در دانشجویان. فصلنامه پژوهش‌های روانشناسی اجتماعی، 1(4): 102-81
پورنقاش تهرانی، سیدسعید.، و امینی تهرانی، محمدعلی. (1398). تأثیر تجربه‌های ناگوار در روابط دوران کودکی بر سلامت روان دانشجویان. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت ایران، 7(2): 244-231
نوربخش، محمدرضا. (1392). بررسی رابطه کودک آزاری و پرخاشگری در جوانان و نوجوانان غیردانشجوی شهرستان ماکو. پایان‌نامه کارشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.
خراسانی زاده، عاطفه.، پورشریفی، حمید.، رنجبری پور، طاهره.، باقری، فریبرز؛ و پویامنش، جعفر. (1398). الگوی ساختاری رابطه بین الگوهای ارتباطی والد-فرزند و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با میانجیگری سبک‌های دلبستگی. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 13(1 پیاپی 49): 76-55
خوشنویس، الهه.، افروز، غلامعلی؛ و اسماعیلی، علیرضا. (1396). تعیین سهم ادراک خطر بر اساس ویژگی‌های شخصیتی در رانندگان خطرآفرین. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 8(2 پیاپی 30): 84-71
رحمانی، شمس اله.، یارمحمدزاده، پیمان.، حبیبی کلیبر، رامین. (1396). الگوی ساختاری رفتاری قلدری بر اساس ادراک‌های محیط خانوادگی و ویژگی‌های شخصیتی در نوجوانان. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 11(2 پیاپی 42): 253-237
رستمی، مهدی.، سعادتی، نادره؛ و قزلسفلو، مهدی. (1394). بررسی رابطه‌ی تجربه آزاردیدگی در کودکی با شیوه‌های مقابله با تنش و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه. مجله اصول بهداشت روانی، 6(17): 277-269
رستمی، مهدی.، عبدی، منصور.، و حیدری، حسن. (1393). بررسی انواع بدرفتاری در دوران کودکی با بخشش خانواده اصلی و خانواده فعلی در افراد متأهل. فصلنامه اندیشه و رفتار، 8(32): 89-77
سعیدی، زینب. (1391). رابطه شیوه‌های فرزند پروری و دلبستگی به دیگران با مسئولیت‌پذیری بین دانش آموزان دختر دوره متوسطه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
قزلسفلو، مهدی.، و رستمی، مهدی. (1394). بررسی رابطه کودک آزاری با ویژگی‌های شخصیتی و رفتار پرخطر. مجله علوم پزشکی کرمانشاه، 2(19): 101-93
ملازاده، جواد. (1381). رابطه سازگاری زناشویی با عوامل شخصیت و سبک‌های مقابله‌ای در فرزندان شاهد. رساله دکتری روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس
هاشمی، سعدالله.، درتاج، فریبرز.، سعدی پور، اسماعیل.، اسدزاده، حسن. (1396). الگوی ساختاری احساسات شرم و گناه بر اساس شیوه‌های فرزندپروری والدین: نقش واسطه‌ای سبک‌های دلبستگی. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 11(4 پیاپی 44): 493-475.
References
Lindberg DM, Wood JN, Campbell KA, Scribano PV, Laskey A, Leventhal JM, … Runyan DK. Research priorities for a multi-center child abuse pediatrics network - capnet. Child Abuse Negl. 2017;65:152–157
Lee, H. Y. & Kim, Y. K. (2011) Gender effect of catechol-o-methyltransferaseval158met polymorphism on suicidal behaviour. Neuropsychobiology, 63(3):82-177
Healy, K. L., Sanders, M. R., & Iyer, A. (2015). Facilitative parenting and children’s social, emotional and behavioral adjustment. Journal of Child and Family Studies, 24(6), 1762–1779
Manetaa, EK., Cohen S., Schulz M.S., & Waldinger R.J. (2015). Linkages between childhood emotional abuse and marital satisfaction: The mediating role of empathic accuracy for hostile emotions. Child Abuse Negl, 44:8-17
Rothon, C., Head, J., Klineberg, E., & Stansfeld, S. (2011). Can social supportprotect bullied adolescents from adverse outcomes? A prospective study on theeffects of bullying on the educational achievement and mentalhealth ofadolescents at secondary schoolsin East London. Journal of Adolescence, 34(1):471-483.
Salcun, S. (2015). New frontiers and applications of attachment theory. Frontiersin Psychology, 6(1): 1-3
Simard, V., Moss, E., & Pascuzzo, K. (2011). Early maladaptive schemas and childand adult attachment: A 15-year longitudinal study. Psychol Psychother, 84(4):349-366.
Tasi, M. H., Chen, Y. H., Chen, C. D., Hsiao, C. Y., & Chien, C, H. (2011).Deliberate self-harm by Taiwanese adolescents. Acta Paediatr, 100(11): 117-128.
Vrolijk-Bosschaart T. F., Brilleslijper-Kater S. N. & Verlinden E. (2018). A Descriptive Mixed-Methods Analysis of Sexual Behavior and Knowledge in Very Young Children Assessed for Sexual Abuse: The ASAC Study. Frontiers in Psychology, 9; 16-27