اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر دلزدگی زناشویی، ناگویی خلقی و کیفیت زندگی زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

2 استادیار گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ناگویی خلقی، دلزدگی زناشویی و کیفیت زندگی زنان آسیب‌دیده از خیانت زناشویی بود. روش پژوهش: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری یک‌ماهه و جامعه آماری زنان خیانت دیده و مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر مشهد بود که از این بین 20 زن به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (10 زن) و گواه (10 زن) جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه‌های ناگویی خلقی تورنتو بگبی و همکاران (1994)، دلزدگی زناشویی پاینز (1996) و کیفیت زندگی وار و همکاران (1993) بود. گروه آزمایش تحت مداخله درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ایفرت و همکاران (2009) به مدت دوازده جلسه قرار گرفت؛ داده‌ها با استفاده از واریانس اندازه‌های مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ناگویی خلقی (74/7=F، 012/0=P)، دلزدگی زناشویی (32/9=F، 007/0=P) و کیفیت زندگی (93/10=F، 004/0=P) زنان آسیب‌دیده از خیانت زناشویی مؤثر است؛ و این تأثیر در مرحله پیگیری پایدار بود. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش می‌توان از این درمان به جهت افزایش انعطاف‌پذیری روانی و تأکیدی که بر جنبه‌های انگیزشی و شناختی دارد برای کمک به زنان مواجه شده با خیانتی که به دنبال بهبودی هستند، استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) in Couple Burnout, Alexithymia, and Quality of Life of Women Affected by Marital Infidelity

نویسندگان [English]

  • Maryam Sadeghi 1
  • Moheb Naeimeh 2
  • Marziyeh Alivandvafa 2
1 PhD Student, Department of Psychology, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Aim: This study was conducted to determine the effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) in alexithymia, couple burnout, and quality of life of women affected by marital infidelity. Methods: This was a quasi-experimental study with a pretest-posttest design with a control group and a one-month follow-up. The statistical population included women who were betrayed and referred to counseling centers in Mashhad, from which 20 women were selected by convenience sampling and randomly assigned to experimental (n = 10) and control groups (n = 10). The study tools included the Toronto alexithymia scale (TAS) (1994), the couple burnout measure (CBM) of Pines (1996), and the MOS 36-Item Short-Form Health Survey (SF-36) of Ware & Sherbourne (1993). The experimental group received the ACT intervention of Eifert et al. (2009) for twelve sessions. Data were analyzed by repeated-measures ANOVA. Results: The results showed that ACT affected alexithymia (F = 7.74, P = 0.012), couple burnout (F = 9.32, P = 0.007), and quality of life (F = 10.93, P = 0.004) of women affected by marital infidelity and that this effect was stable during the follow-up phase. Conclusion: The results indicate that this treatment can be used to help betrayed women who are seeking recovery due to its psychological flexibility and emphasis on motivational and cognitive aspects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • couple burnout
  • quality of life
  • alexithymia
  • acceptance and commitment therapy (ACT)
  • betrayed women
اسدپور، اسماعیل.، و ویسی، سعید. (1397). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر رضایت زناشویی، عزت‌نفس جنسی و دلزدگی زناشویی زنان مبتلا به دیابت نوع دو. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک. ۲۱ (۷): 17-8.
بشارت، محمدعلی.، و گنجی، پویش. (1391). نقش تعدیل‌کننده سبک‌های دلبستگی در رابطه بین ناگویی هیجانی و رضایت زناشویی. مجله اصول بهداشت روانی، 14 (4): 35-324.
بشرپور، سجاد. (1391). اثربخشی پردازش شناختی بر بهبود علائم پس آسیبی، کیفیت زندگی، عزت‌نفس و رضایت زناشویی زنان مواجه شده باخیانت زناشویی. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 2(2): 208-193.
 پیرانی، ذبیح.، عباسی، مسلم.، کلوانی، محمد.، و نوربخش، پریا. (1395). تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر عزت‌نفس جنسی، ناگویی خلقی و سازگاری زناشویی در همسران جانبازان. طب جانباز، ۹ (۱): ۲۵-۳۲.
تقوی، ملیحه.، نجفی، محمود.، کیان ارثی، فرحناز.، و آقایان، شاهرخ. (1392). مقایسه ناگویی خلقی، سبک‌های دفاعی و اضطراب صفت –حالت در بیماران دارای اضطراب، افسردگی اساسی و افراد عادی. مجله روانشناسی بالینی، 5 (2): 76- 67
خدایاری فرد، محمد.، حجازی، الهه.، و حسینی نزاد، ناهید. (1394). اثربخشی مشاوره شناختی رفتاری مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خودکارامدی و رضایت زناشویی زنان وابسته به سوءمصرف مواد دارای همسر و فرزند. فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی، 6(2):61-75.
خواجه، فرزانه.، و خضری مقدم، نوشیروان. (1395). رابطه ناگویی هیجانی و مشکلات بین شخصی با رضایت زناشویی در پرستاران زن متأهل. مجله دانشکده پرستاری و مامایی، 14(7): 638- 630
داورنیا، رضا.، زهراکار، کیانوش.، و نظری، علی محمد. (1394). تأثیر رویکرد زوج‌درمانی-کوتاه‌مدت راه‌حل- محور بر کاهش ابعاد فرسودگی-زناشویی زنان. مجله پرستاری و مامایی ارومیه، 13(1): 46-36...
درویش باصری، لیلا.، و دشت بزرگی، زهرا. (1396). اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم شناختی هیجان و ناگویی هیجانی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2. نشریه روان پرستاری، 5(1): 13-7.
سودانی، منصور.، کریمی، جواد.، مهرابی زاده هنرمند، مهناز.، و نیسی، عبدالکاظم. (1391). اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر کاهش آسیب‌های ناشی از خیانت همسر. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 10 (4): 268-258
صفی پوریان، شهین.، قدمی، امیر.، خاکپور، مسعود.، سودانی، منصور.، و مهرآفرید، معصومه. (1395). تأثیر مشاوره گروهی با روش بین فردی بر کاهش دلزدگی زناشویی زنان متقاضی طلاق. فصلنامه روان پرستاری، 5 (1): 11-1
عباسی، مسلم.، خزان، کاظم.، پیرانی، ذبیح.، و قاسمی جوبنه، رضا. (1395). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کارکردهای شناختی هیجانی جانبازان. مجله طب جانباز، 8(33): 55-63
مرشدی، مهدی.، داورنیا، رضا.، زهراکار.، کیانوش.، محمودی، محمدجلال.، و شاکرمی، محمد. (1394). کارایی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش فرسودگی زناشویی زوج‌ها. نشریه پژوهش پرستاری، 10(4): 87-76.
مؤمنی جاوید، مهرآور.، و شعاع کاظمی، مهرانگیز. (1390). تأثیر روان‌درمانی زوجینی بر کیفیت زندگی زوجین آسیب‌دیده از خیانت زناشویی در تهران. مجله تخصصی پژوهش و سلامت گناباد، 1(1): 63-54
میری، نسرین.، و نجفی، محمود. (1396). نقش صمیمیت، احساس تنهایی و ناگویی خلقی در پیش‌بینی رضایت زناشویی. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم،11(3): 74-66.
نریمانی، محمد.، و بخشایش، رباب. (1393). اثربخشی آموزش پذیرش و تعهد بر بهزیستی روان‌شناختی، هیجانی و رضایت زناشویی زوجین در معرض طلاق. پژوهش‌های مشاوره، 52: 123-108.
نویدی، فاطمه (1384). بررسی و مقایسه دلزدگی زناشویی با عوامل جو سازمانی در کارکنان ادارات آموزش و پرورش و پرستاران بیمارستان‌های شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاور‌ه خانواده، دانشگاه شهید بهشتی.
هنرپروران، نازنین. (1393). بررسی اثربخشی رویکرد پذیرش و تعهد بر بخشش و سازگاری زنان آسیب‌دیده از خیانت همسر. فصلنامه علمی- پژوهشی زن و جامعه، 5 (2): 150-135.
 
References
Baruch,D., Kanker, J, Busch, A. (2012). Acceptance and commitment therapy: enhancing the relationships. Journal of Clinical Case Studies, 8 (3), 241-257.
Bravo, IM, Lumpkin, PW. (2010).The complex case of marital Infidelity: An explanatory model of contributory processes to facilitate psychotherapy. American Journal of Family Therapy, 38(5), 421-432.
Gordan, K.C., Baucom, D.H., Snyder, D.K. (2004). An integrative intervention for promoting recovery from extramarital affairs. Journal of marital and family therapy. 30, 213-231.
Hayes, S.C. (2004). Acceptance and commitment therapy, relational frame theory, and the third wave of behavioral and cognitive therapies. Behavior Therapy,35(4), 639-66.
Hayes, S. C., Luoma, J., Bond, F., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes, and outcomes. Behaviour Research and Therapy, 44(1), 1-25.
Kally, E. (2010). Work Stress. Personal Life and Burnout. Cog Bran Behav, 14(3), 61-80.
Katie E.J, H., & Lance M,M. (2014). A systematic review of randomized controlled trials of Acceptance and Commitment Therapy for adults with chronic pain: Outcome domains, design quality, and efficacy, Journal of Contextual Behavioral Science, 3, 217–227
Kevin,V., Sowden, G., & Ashworth, J. (2014). A Comprehensive Examination of the Model Underlying Acceptance and Commitment Therapy for Chronic Pain, Behavior Therapy, 45, 390–401.
Keyvanpour,P.,Lotfi Kashani,f. (2014).The impact of acceptance -commitment therapy(ACT) in increasing rate of marital satisfaction in married women. Journal of Educational and Management studies, 4(3):614-616.
 Lee,V. (2010).The impact of alexithymia, emotional intelligence, marital. [PhD Thesis]. USA: Howard University.
Mark, K P., Janssen, E.,Milhausen, R. (2011).Infedility in heterosexual couples:Interpersonal and Personality related predictors of extra sex. Arch Sex Beh,40(5), 982-971.
 NicolÒ, G., Semerari, A, lysaker,.PH, Dimaggio, G., Conti l, D’Angerio S, Procacci M, Popolo R, Carcione A. (2011). Alexithymia in personality disorders: correlations with symptoms and interpersonal functioning. Psychiatry Rep, 2 (12): 37-42.
Peterson,B.D.,& Eifert, G.H, Feingold,T.,& Davidson,S. (2009). Using acceptance and commitment therapy to treat distressed couples: A case study with two couples. Cogn Behav Practice, 16(4),430-442.
Sakman, E., Urganci, B., & Sevi, B. (2021). Your cheating heart is just afraid of ending up alone: Fear of being single mediates the relationship between attachment anxiety and infidelity. Personality and Individual Differences, 168, 110366.‏
Shackelford,T K, Besser, A., Goetz, A T. (2008). Personality, Marital Satisfaction, and Probability of Marital Infidelity. Journal of Individual Differences Research, 6, 13-25.
Snyder,D.K.,Baucom, D. H.,& Gordon, K.C. (2007). Getting past the affair: A program to help you to cope,heal and move on_together or apaet. New York: Guilford Press.
 Taylor, G. J., Bagby, M. (2004). New Trends in Alexithymia Research. Psychother Psychosm, 73, 68-77
Vanheule, S., Desmet, M., Meganck,R.& Bogaerts, S. (2007). Alexithymia and interpersonal problems. Journal of Clinical Psychology, 63,109-17.
WHO Quality of Life Group. WHOQOL-BREF Introduction, Adminstration and scoring, Field Trial version, World Health Organization (1998).