اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر حرمت خود و انعطاف پذیری کنشی نوجوانان طلاق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد گروه روانشناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

2 کارشناسی ارشد گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه پیام نور فارس، فارس، ایران

3 کارشناسی ارشد گروه روانشناسی بالینی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

4 استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه اراک، اراک، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت حرمت خود و انعطاف پذیری کنشی نوجوانان پسران طلاق بود. روش: پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری این پژوهش 87 نوجوان پسر طلاق بود که به دلیل مشکلات رفتاری، عاطفی و تحصیلی به مرکز مشاوره آموزش و پرورش شهریار تهران ارجاع داده شده بودند. از بین 87دانش آموزی که کمترین میانگین در نمره‌ حرمت خود کوپر اسمیت (1967) و انعطاف پذیری کنشی کانر و دیویدسون (2003) برخوردار بودند 30نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه کاربندی شدند. گروه آزمایش مداخله هفتگی درمان مبتنی بر شفقت گیلبرت (2009) را به شکل گروهی در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت کردند. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و گواه در حرمت خود (5/82=P=0/03,F) و انعطاف پذیری کنشی (11/40=P=0/002,F) در مرحله پس‌آزمون و پس از دو ماه پیگیری نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به این‌که میزان حرمت خود و انعطاف پذیری کنشی به‌شکل گسترده‌ای بر کیفیت روابط میان فردی، تحصیلات و سازگاری نوجوانان طلاق اثرگذار است، مداخله درمان مبتنی بر شفقت با اصلاح و افزایش تعامل‌ها بین فردی باعث افزایش حرمت خود و انعطاف پذیری کنشی نوجوانان می‌شود. ازاین‌رو توصیه می‌شود درمانگران از این روش درمانی در جهت بهبود سازگاری، روابط بین فردی و ارتقاء سطح کیفی تحصیلی نوجوانان طلاق استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of compassion-focused therapy in enhancing self-esteem and functional flexibility of children of divorce

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Gorjinpour 1
  • Gholmreza Alipour 2
  • Maziyar Jelveh 3
  • Mansour Abdi 4
1 Department of Psychology, Islamic Azad University, Marvdasht Branch
2 M.A Department of Educational Psychology, Payame Noor University of Fars, Fars, Iran
3 M.A Department of Clinical Psychology, Islamic Azad University, Najaf Abad Branch, Najaf Abad, Iran
4 Assistant Professor, Department of Psychology, Arak University, Arak, Iran
چکیده [English]

Aim: The present study aimed to determine the effect of compassion-focused therapy on self-esteem and functional flexibility of children of divorce. Method: This quasi-experimental study was conducted with a pretest-posttest design with a two-month follow-up. This study's statistical population was 87 adolescent children of divorce from Shariyar Province who were referred to the educational counseling center of Karaj due to behavioral, emotional, and educational problems. Thirty students were selected based on their low scores in Cooper Smith's self-esteem (1967), the functional flexibility of Connor and Davidson (2003), Walker, and Thompson's intimacy scale (1983). Then, 20 people were randomly assigned to experimental and control groups. The experimental group received weekly treatment of Gilbert's compassion-focused group therapy (2009) in eight 90 minutes’ sessions. Data were analyzed using variance repeated measures. Results: Findings indicated a significant difference between the two groups' performance in self-esteem (F=5.82, P=.03) and functional flexibility (F=11.40, P=.002) in the post-test and one month follow up. Conclusion: Since self-esteem and functional flexibility level has a high effect on interpersonal relationships, education, and adjustment of children of divorce, compassion-focused therapy, which can improve and increase interactions interpersonal, can increase self-esteem and functional flexibility of adolescents. Therefore, we suggest therapists use this approach to improve adjustment, interpersonal relationships, and adolescent educational quality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • divorce
  • Focused on compassion
  • resilience
  • self-esteem

مراجع

بشارت، محمد.، و صالحی، محمد. (1386). بررسی تاب‌آوری و سخت‌کوشی با موفقیت تحصیلی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان،55(2)؛ 45-50
حسینی یزدی، سیده عاطفه.، مشهدی، علی.، کیمیایی، سید علی.، و عاصمی، زهرا. (1394). اثربخشی برنامه مداخله‌ای ویژه کودکان طلاق بر بهبود خودپنداره و تاب‌آوری کودکان. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 9(1، 33)؛ 7-21.
حق رنجبر، فرخ.، کاکاوند، علیرضا.، برجعلی، احمد.، و برماس، حامد. (1390). تاب‌آوری و کیفیت مادران دارای فرزندان کم‌توان ذهنی، نشریه علوم رفتاری، 1(9)؛ 40-53.
سعیدی، مژده.، خلعتبری، جواد.، قربان شیرودی، شهره.، و ابوالقاسمی، شهنام. (1399). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان متمرکز بر شفقت برتکانشگری زنان در شرف طلاق. مجله سلامت جامعه، 14(1): 73-83
میرزاجانی، صدرا. (1393). رابطه ساختاری حرمت خود و سلامت عمومی با بروز رفتار پرخاشگرانه در دختران فراری. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 8 (2، 3)؛ 107-127.
خباز، محمود.، بهجتی، زهرا.، ناصری، محمد. (1390). رابطه حمایت اجتماعی و سبک‌های مقابله‌ای با تاب‌آوری در پسران نوجوان. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 5،4(20)؛ 108-123.
سعادتی، نادره.، رستمی، مهدی.، و دربانی، سید علی. (1395). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و درمان متمرکز بر شفقت (CFT) در تقویت حرمت خود و سازگاری پس از طلاق زنان. دوفصلنامه روانشناسی خانواده، 3(2)؛ 45-58.
دال، جوان.، استوارت، یان.، مارتل، کریستوفر.، و کاپلان، جاناتان. (2014). ACT و RFT در روابط: کمک به مراجعین مشتاق صمیمیت و حفظ تعهدات سالم. ترجمه شکوه نوابی نژاد، نادره سعادتی و مهدی رستمی 1394. تهران: انتشارات جنگل، چاپ اول.
فتح‌اله‌زاده، نوشین.، مجلسی، زینب.، مظاهری، زهرا.، رستمی، مهدی.، و نوابی‌نژاد، شکوه. (1396). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر شرم درونی شده و خود انتقادی زنان آزاردیده عاطفی. فصلنامه مطالعات روان‌شناختی دانشگاه الزهرا (س)، 13(2)، 123-142.
فقیهی، محمد صالح.، و کجباف، محمدباقر. (1395). اثربخشی آموزش فرزندپروری مبتنی بر رویکرد پذیرش و تعهد به مادران بر حرمت خود کودکان دچار شکاف لب و کام: پژوهش مورد منفرد. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 10(4)؛ 553-476.
گیلبرت، پائول. (1395). درمان متمرکز بر شفقت. ترجمه: مهرنوش اثباتی و علی فیضی. تهران: انتشارات ابن‌سینا (انتشار به زبان اصلی، 2014).
مشهدی، علی.، حسینی یزدی، سیده عاطفه.، عاصمی، زهرا.، و کیمیایی، سیدعلی. (1394). اثربخشی برنامه مداخله‌ای ویژه کودکان طلاق بر بهبود خودپنداره و افزایش تاب‌آوری کودکان. فصلنامه روانشناسی تربیتی، 6 (2)؛ 48-58.
References
Abel E.M., Chang-Canine U., & Broussard K. (2013). A quasi-experimental evaluation of a school-based intervention for children experiencing family disruption. Journal of evidence-based social work, 10(2): 136-144.
Andersen B., & Rasmussen P.H. (2017). Transdiagnostic group therapy for people with self- critic and low self esteem, based on compassion focused therapy principles. Journal of Compassionate Health Care, 4(14): 1-11
Bell T., Montague J., Elander J., & Gilbert P. (2020). A definite feel‐it moment”: Embodiment, externalisation and emotion during chair‐work in compassion‐focused therapy. Counselling and Psychotherapy Research, 20(1); 143-153
Botha C. J., & Wild L. G. (2013). Evaluation of a school-based intervention program for South African children of divorce. Journal of Child & Adolescent Mental Health, 25 (1): 81-91.
Conner K., M. & Davidson R.T. (2003). Development of a new resilience scale: The Conner –Davidson Resilience scale (CD-RISC). Depression and Anxiety. 18(2): 76-82.
Dahl S. A., Hnsen H. T., & Vignes B. (2015). His, her, or their divorce? Marital dissolution and sickness absence in ispan. Journal of Marriage and Family, 77 (2): 461-479.
Fagan P.F., & Churchill A. (2012). The effect of divorce on children. Marriage and religion research, 12(1): 1-48.
Farzanfar A, Sedaghat M, Zarghami E. (2020). The Effectiveness of Self-Compassion Training on Self-Discrepancy, Loneliness, and Post-Divorce Adjustment among women. Int J Body Mind Culture, 7(1): 27-36.
Frostadottir AD and Dorjee D. (2019). Effects of Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT) and Compassion Focused Therapy (CFT) on Symptom Change, Mindfulness, Self-Compassion, and Rumination in Clients with Depression, Anxiety and Stress. Front. Psychol. 10(3):1099-1110
Godini AA, Rasouli M, Mohsenzadeh F. (2019). The effectiveness of group counseling based on metacognitive therapy and dialectic behavior therapy on reducing anxiety in boy adolescent of divorce. Int Clin Neurosci J, 6(3):98-103
Guidubaldi J., Cleminshaw H. K., Perry J. D., & Mcloughin C.S. (1983). The impact of parental divorce on children: Report of the nationwide NASP study. School Psychology Review, 12(3): 300-323.
Gilbert P. (2014). The origins and nature of compassion focused therapy. British Journal of Clinical Psychology, 53, 6-41.
Halligan C., Chang I.J., & Knox D. (2014). Positive effects of parental divorce on undergraduates. Journal of Divorce & Remarriage, 55 (7): 557-567.
Hass M., & Graydon K. (2009). Source of resiliency a mong successful foster youth. Children and youth services review, 31: 457-463.
Neff K., & Beretvas S.N. (2012). The role of self-compassion in romantic relationships. Journal Self and Identity, 12, 78-98.
Overland K., Storksen I., & Thorsen A.A. (2013). Daycare children of divorce and their helpers.: New York, International Journal of Early Childhood, 45(1): 51-75
Overbeek M. M., De Schipper J.C., Willemen A.M., Lamers-Winkelman F., & Schuengel C. (2017). Mediators and treatment factors in intervention for children exposed to interparental violence. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 46(3): 411-427.
Sommers-Spijkerman M. P. J., Trompetter H. R., Schreurs K. M. G., & Bohlmeijer E. T. (2018). Compassion-focused therapy as guided self-help for enhancing public mental health: A randomized controlled trial. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 86(2): 101–115
Pedro-Carroll J.L. (2011). How parents can help children cope with separation/divorce. Encyclopedia on early childhood development.
Tesh M., Learman J., & Pulliam R.M. (2015). Mindful Self-Compassion Strategies for Survivors of Intimate Partner Abuse. Mindfulness, 6(2): 192-201.
Weaver J.M., & Schofield T.J. (2015). Mediation and moderation of divorce effects on children’s behavior Problems. Journal of Family Psychology, 29 (1): 39-48.
Yarnell L.M., & Neff K.D. (2013). Self-compassion, interpersonal conflict resolutions, and well-being. Self and Identity, 12(2): 146–159.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 22 مرداد 1399
  • تاریخ بازنگری: 15 شهریور 1399
  • تاریخ پذیرش: 16 شهریور 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار